Пакистанда гөрүдики хитай инҗенирларни қутқузуш һәркити қанлиқ ахирлашти
2004.10.14
Пакистан қисимлириниң җәнубий вазириситандики хитай тутқунларни қутқузуш һәркити қанлиқ ахирлашти . Гөрүдики хитай тутқунларниң бири пакистан қисимлири тәрипидин қуртулдурувелинди , тутқунларниң йәнә бири қутқузуш һәркити җәриянида өлди . Өлтүрүлгән хитай инҗенирниң исми ваң пиң болуп , ваң енди исмидики тутқунларниң йәнә бири қутулдурувелинди . Гөрәдики хитай тутқунлар җәнубий вазиристандики гумал зам су амбири қурулушиға қатнишиватқан дөләт игиликидики хитай су вә һидро ениргийә қурулуш ширкитигә тәвә хадимлар болуп , улар 9 - өктәбир күни өзини җәнубий вазиристандики муслиман пидаиларниң қомандани дәп ативалған сабиқ талибан камандири абдулла мәсудниң қол астидики муслиман пидаилар тәрипидин гөрүгә елинған .
Пакистан аманлиқ қисимлири пәйшәнбә күни гөрүгә алғучиларниң чақмалай раюнидики туралғусиға һуҗум қозғиди . Пакистан учур министири шәйх рәшиди , алаһидә һәркәт қисимлар гөрүдики хитайлар тутуп туриливатқан өйдин оқ авази аңланғандин кейин муслиман пидаилар туралғусиға һуҗум башлиғанлиқини билдүрди . Пакистан һәрбий тәрәп баянатчиси , қутқузуш җәриянида өлгән хитай инҗенир пидаилар тәрипидин өлтүрүгәнликини илгири сүргән . Хитайларни гөрүгә еливалған бәш нәпәр муслиман пидаи пакистан қисимлири тәрипидин өлтүрүлди . Пакистан һәрбий тәрәп баянатчиси генерал шавкәт султан , қутқузуш тиришчанлиқиниң нәтиҗә қазинаймиғанлиқини тәкитлигән . У мундақ дәйду : аманлиқ қисимлири пидаилар туралғусиға һуҗум қилди . Гөрүгә алғучиларниң бәшилиси өлтүрүлди . Гөрүдики хитай инҗенирларниң бири қутулдурувелинди .
Абдулла мәудниң қол астидики муслиман пидаилар гөрүдики хитайларни җәнубий вазиристанниң чақмалай раюнидики туралғусида тутуп туривататти . Пакистан пайтәхти кабулниң 330 к м ғәрбий җәнубиға тоғра келидиған бу җай пакистан аманлиқ қисимлири тәрипидин қоршивелинған . Пакистан даилири гөрүгә еливелиш вәқәси йүз берип 6 күндин кейин қутқузуш һәркити елип барди . Бу җәриянда пакистан һөкүмити җәнубий вазиристандики қәбилә ақсақаллирини абдулла мәхсуд билән тутқунлар мәсилиси бойичә сөһбәт елип беришқа йоллиған , бирақ пидаиларниң туралғуси сөһбәт давам қиливатқанда һуҗумға учриди . Пидаилар пакистан һөкүмитидин җәнубий вазиристандики һәрбий һәркитигә хатимә бериш , пакистан түрмисидики өзбәк муҗаһитларни қоюп беришни тәләп қилған
Абдулла мәсуд 10 - өктәбир күни җәнубий вазиристандики җандулайда мухбирларни күтүвелип , пакистан һөкүмити шәртини қобул қилмиған әһвалда " тутқунларниң бирини өлтүрүветимән " дәп агаһландурған иди . У , һәр қандақ кишиниң гөрүдикиләрни қорал күчи билән қутқузуш һәркити тутқунларниң өлтүрүлүшигә сәвәп болиду дәп тәкитлигән . Пакистан хитайниң узун мәзгиллик тиратигийәлик дости , бирақ бу вәқә мунасивети билән пакистан хитайниң дипломатийә җәһәттики күчлик бесимиға дуч кәлгән . Пакистан ташқи ишлар министири қасури , пәйшәнбә күни исламабадтики хитай әлчиханисиға берип , хитай инҗенири ваң пиңни қутулдуралмиғанлиқи мунасивети билән әпу сориди .
У , пакистан даилири хитай тутқунларниң бихәтәрлики вә саламәт қутулуши үчүн әң зор тиришчанлиқ көрсәтти дәп тәкитлигән . У йәнә буниңдин кейин пакистандики хитайларниң бихәтәрликини қоғдаш йолида қаттиқ тәдбирләр алидиғанлиқини вәдә қилған . Пакистандики хитай баш әлчиси җаң чүншяң алдинқи күни пакистан ташқи илар министирлики секритари рияз қаһар билән көрүшүп , гөрүдики хитайларниң һаятиға капаләтлик қилишни тәләп қилған . Бирақ бу қетимқи қутқузуш һәркити тутқунларниң бириниң өлүми билән ахирлашти . Хитай баш әлчиси җаң чүншяң һал сориғини кәлгән пакистан ташқи ишлар министиригә , исламабад даилириниң тутқунларни қутқузуш йолида көрсәткән тиришчанлиқи мунасивети билән рәхмәт ейтти .
Хәвәрләргә қариғанда өлгән хитай инҗенирниң җәсити шу күни пакистан пайтәхтигә елип келингән . Хитай инҗенирларни гөрүгә еливелиш вәқәси йеқинқи 5 ай ичидә пакистан - афғанистан раюнидики хитай гразданлириға алақидар 3 - вәқә болуп һисаплиниду . Бу йил 5 - айда хитайниң пакистандики гвадар порт қулурушиға ярдәмлишиватқан хитай тәхникларниң учи , машиниға орунлаштурулған қәрәллик бомбиниң партилиши билән өлгән . Бу йил йәнә афғанистанда йол ясаватқан хитай ишчилар қораллиқ һуҗумға учрап , 11 хитай ишчи өлгән иди . (Әркин)