Гуаңши бобәйдики деһқанларниң һөкүмәткә қарши наразилиқи мәтбуатларда мулаһизә қилинмақта

• Мухбиримиз әқидәниң бу һәқтики толуқ мәлумати
• Download story audio

Чәтәл мәтбуатлири бир қанчә күнләрдин бери, хитайниң гуаңши өлкиси бобәй наһийисидә топилаң йүз бәргәнликини елан қилип кәлди. Чәтәл мәтбуатлири йәнә гуаңшидин бу әһвални бивастә игиләп техиму ениқ учур беришкә тиришқан болсиму, әмма бу һәқтә җаваб алалмиған болуп, 23 ‏- май күни хитай даирилири һәқиқәтән 28 адәмниң топилаң сәвәбидин қолға елинғанлиқини билдүрди. Төвәндә бу һәқтә мухбиримиз әқидә силәргә мәлумат бериду.

Бу қетимқи топилаң хитайда йеқиндин бери йүз бәргән әң чоң топилаңдин бири һесаблиниду

Өткән һәптиниң ахири, гуаңшидики әң намрат бобәй наһийисидә зор көләмдә топилаң йүз берип, хәлқ аммиси билән сақчилар оттурисида тоқунуш мәйданға кәлгән шуниңдәк топилаңда нәччилигән адәмниң өлгәнлики , нәччә онлиған кишиләрниң яриланғанлиқи һәққидики хәвәрләр таралди.

Бир қисим мәтбуатларда йәнә, һөкүмәт бинасиниң көйдүрүлгәнлики, машиниларниң уруп чиқип өривитилгәнлики, ишханиларниң булаң - талаңға учриғанлиқи елан қилинған иди. Әмма һөкүмәт органлири адәм өлгәнликини рәт қилди.

Бу қетимқи топилаң һөкүмәтниң пиланлиқ туғут сиясити түпәйли мәйданға кәлгән болуп, гуаңши бобәй наһийисидә йүз бәргән топлушуп наразилиқ билдүрүш вәқәсидә, хәлқ аммиси билән сақчилар қаттиқ тоқунушқан икән.

Хоңкоңдики алма гезитидә топилаңға қатнашқан адәм сани 50 миңға йетидиғанлиқи хәвәр қилинған , дуңфаң гезитидә болса 10 миң адәм дейилгән. Хоңкоң дуңфаң гезитидә йәнә топиңлаңда 5 адәмниң өлгәнлики, буниң ичидә 3 иниң пиланлиқ туғут хадимлири икәнлики қәйт қилинған.

Чәтәлләрдики мәтбуатларниң бу тоғрилиқ бәргән хәвәрлиридә, бо бәй наһийисидики 6 йеза вә кәнттә қалаймиқанчилиқ йүз берип, шапо кәнтидә деһқанларниң һөкүмәт бинаси алдида наразилиқ намайиши уюштуруп, һөкүмәтниң қопал сиясәт йүргүзүш қилмиши үстидин наразилиқ билдүргәнлики елан қилинған.

Хәлқ аммиси һөкүмәт даирилириниң сияситини " үч хил түгитиш сиясити" дәп исим қоюп, " қолға елип түгитиш" " җәриманә қоюп түгитиш" "ахтуруп түгитиш " дәп атиған вә бу үч хил сиясәт билән артуқ пәрзәнт көргән аммиға тақабил туруватқанлиқини билдүргән.

Бу қетимқи наразилиқ һәрикити, зораванлиқ тоқунуши билән аяқлашқан болуп , кәнт һөкүмитиниң бинаси алдидики вә қораси ичидики аптомобил , мотоскилитлар көйдүрүветилгән, нурғун ишханиларму вәйранчилиққа учриған. Наһийилик һөкүмәт ишханисиниң хадими чәтәллик мухбирларниң зияритини қобул қилғанда , һәқиқәтән һөкүмәт бинасиниң от қуюш һуҗумлириға учриғанлиқини ейтип бәргән.

Мәтбуатларда топилаңда аз дегәндә 5 адәмниң өлгәнлики хәвәр қилинди әмма һөкүмәт даирилири буни рәт қилмақта

Игилигән мәлуматлардин тоқунушта аз дегәндә 5 адәм өлгәнлики, нәччә он киши яриланғанлиқи ашкариланған һәмдә өлгәнләр намайишқа қатнашқучилар, сақчи вә пиланлиқ туғут хадимлири икәнлики ениқланған . Бирақ һөкүмәт изчил түрдә топилаңда өлүм вәқәси йүз бәрмигәнликини билдүрмәктә.

юқирида тәкитләп өткәндәк бу қетим йүз бәргән топилаңниң сәвәби, пиланлиқ туғут сияситиниң қопаллиқ билән иҗра қилинишидин келип чиққан болуп, хәвәрләрдә бо бәй наһийисиниң бу йил 28 хил сиясәт турғузуп, " төмүрдәк ирадә", " төмүрдәк вастә", " төмүрдәк интизам" дегән чарә - тәдбирләр билән пиланлиқ туғут сиясити йүргүзүватқанлиқи оттуриға чиқмақта.

Мәзкүр наһийиниң пиланлиқ туғут тәдбиридә , 1980‏- йилидин кейин артуқ туғулған бир бала үчүн , 70 миң йүән җәриманә қоюш бекитилгән. Алма гезити, бобәй наһийә на бу кәнт аһалиси линиң сөзини нәқил кәлтүрүп мундақ дәйду":әгәр деһқанлар артуқ туғулған бала үчүн җәриманә төлийәлмисә, пиланлиқ туғут сияситини иҗра қилғучи хизмәт гурупписи ахтуруш чарисини қоллинип, өй ичидә пулға ярайдиған еликтрик әсваблар болсун, деһқанчилиқта ишлитилидиған қораллар болсун шуниңдәк чошқа, кала , қой, тохуларниң һәммисини елип кетиду" .

Ли сөзидә йәнә мундақ дәйду": деһқанлар бир йилда аран нәччә йүз йүән пул йиғалайду, һөкүмәтниң еғир җәриманисини һечким тапшуралмайду, демәк бу, һөкүмәтниң хәлқни тар йәрдә қистиши болмай немә, нөвәттә пиланлиқ туғут хадимлиридин 80 и башлириға төмүр қалпақ , учисиға мәхсус форм кийип,қоллирида ток калтәк, қол сиртмақлирини көтүрүп һәр күни дегүдәк кәнткә келип, икки аилидә ахтуруш елип берип, өй ичидики нәрсә ‏- керәкләрни йөткәп кетиватиду" .

Һөкүмәт даирилири һәқиқәткә көз юмуш вә рәт қилиш позитсийиси тутмақта

Америка авази мухбири бобәй наһийиси шаби йезилиқ һөкүмәткә телефун уруп, вәқәниң җәрянини сүрүштә қилғанда , ишхана хадимлири мухбирға " бу ишлардин бизниң хәвиримиз йоқ, рәһмәт сизгә " дәпла телефонни қоювәткән.

Мухбир йәнә, бобәй наһийилик һөкүмәткә телефун урған, хизмәтчи хадим" хапа болмайсиз, бу иштин ениқ хәвирим йоқкән, мән бу йәрдә нөвәтчилик қилимән, әһвалдин толуқ хәвәрдар болуш үчүн, баш шитаб билән алақилишиш керәк" дәп, наһийилик һөкүмәт ишханисиниң телефун номурини мухбирға бәргән, бирақ униң бәргән телефун номури һеч елинмиған.

Мухбир бобәй наһийә пиланлиқ туғут идарисиға телефун уруп, пиланлиқ туғут қанунлирини иҗра қилиш түпәйли келип чиққан топилаңға мунасивәтлик вәқәләрни сориған. Бир пиланлиқ туғут хадими бундақ бир вәқә йүз бәргәнликини рәт қилған.

Мухбир һечқандақ бир җавабқа еришәлмигәндин кейин, ахири бобәй наһийилик сақчи идарисиға телефун урған вә сақчи машинисиниң көйдүрвитилгәнлик вәқәсини сориған, қарши тәрәп " юқириниң рухситини елип андин сизгә җаваб беришкә болиду. Әһвал һәққидә мениң толуқ мәлуматим йоқ , әң яхшиси телефонни наһийилик һөкүмәткә уруң " дәп телефун турупкисини қоювәткән. Мухбир һәрқандақ қилипму наһийилик һөкүмәтниң телефониға улишалмиған.

Әнгилийә б б с радио телевизийә ширкити мухбириниң зияритини қобул қилған , гуаңши пиланлиқ туғут комитетиниң хадими, өткән йили бо бәй наһийисидә артуқ пәрзәнт елиш әһвали әвҗ алғанлиқини, гуаңши пиланлиқ туғут комитети тәрипидин агаһландурушқа учриғанлиқи сөләп бәргән, бирақ зораванлиқ билән қанун йүргүзүш әһвалини рәт қилған.

Бобәй наһийисидики хәлқ аммиси, пиланлиқ туғут хадимлириниң бобәй наһийисидики аялларға мәҗбурий һалда туғут чәкләш опиратсийиси елип барғанлиқини ашкарилиғандин сирт, һәтта той қилмиған бир яш қизниң туғут иқтидаридин мәһрум қалдурулғанлиқини мәлум қилған . Бирақ бу вәқәниң раст ‏- ялғанлиқи испатланмиған.

Йәнә бәзи кишиләр, пиланлиқ туғут хадимлириниң, артуқ пәрзәнт көргүчиләрниң банка һисаб номурлирини тоңлитивәткәнликини инкас қилған болуп, әгәр үч күнгичә җәриманә төлимисә нурғун кишиләрниң банкидики пуллири көйидикән.

Хитай даирилириниң пиланлиқ туғут сиясити ялғуз хитай миллити үчүнла йолға қоюлған болмастин, хитай болмиған, хитай нопусидин алаһидә аз дәп қариливатқан уйғур миллити үстидинму қаттиқ иҗра қилинмақта . Чәтәлләрдә паалийәт елип бериватқан уйғур тәшкилатлири хитай даирилириниң пиланлиқ туғут сияситигә қарита наразилиқини изчил түрдә ипадиләштин сирт, болупму хитайларниң пиланлиқ туғут сиясити йүргүзүш баһанисида уйғур аяллириниң һәр хил аяллар кесәлликлиригә гириптар болушиға сәвәбчи болуватқанлиқини паш қилмақта.(Әқидә)