Gu'antanamodiki bir Uyghur sotqa tartildi


2005.01.05

Amérika birleshme axbarat agéntliqining xewirige qarighanda, gu'antanamodiki amérika herbi soti seyshenbe küni, aghdurulghan taliban hakimiyiti bilen munasiwiti bar dep guman qilin'ghan bir Uyghur mehbus üstidin sot achqan. Mezkur Uyghur mehbus sotta özining taliban hakimiyiti bilen alaqisi barliqini ret qilip, özining afghanistan'gha bérip beshinchi küni qolgha élin'ghanliqini bildürgen.

Uyghur mehbus taliban hakimiyiti bilen munasiwiti barliqini ret qildi

Xewerde éytilishiche, bu yil 24 yashqa kirgen, pütünley rusche sözleydighan bu Uyghur bala sotta özining qazaqistandin pakistan'gha diniy telim alghili barghanliqini, dem élish jeryanida afghanistan'gha ötkinide, afghan armiyisi teripidin qolgha élinip, 2001 - yili dékabirda amérika armiyisige ötküzüp bérilgenlikini éytqan.

Amérika hökümiti bolsa uni afghanistanda taliban hökümitige ishleydighan ikki kishi bilen bir öyde turghan dep eyibligen . Biraq u bu eyibleshni ret qilip, sottin özini qachan qoyup béridighanliqini sorighan.

Bu qétimqi sotqa muxbirlar qatnashturulmighan . Xewerde éytilishiche, amérika da'iriliri ismini ashkarilimighan bu Uyghur gu'antanamoda tutup turiliwatqan 22 Uyghurning biri iken. Mezkur tutqunla qazaqistandin kelgen bolup, qalghanlirining hemmisi Uyghur élidin chiqqanlar iken.

Buning aldida, yeni ötken yili noyabirda gu'antanamodiki ikki Uyghurmu sotqa tartilghan. Ular özlirining el - qayde teshkilatining ezasi ikenlikini ret qilip, xitay hökümitining siyasiy we diniy bésimliridin qéchip afghanistanda panahlan'ghanliqini körsetken idi.

Amérikining meydani

Amérika tashqi ishlar ministirliqimu,gu'antanamoda tutup turiliwatqan bu Uyghurlarning köp qismining amérikigha tehdid élip kelmeydighanliqini, ularni qoyup béridighanliqini bildürgen. Amérika, xitay hökümitining gu'antanamodiki Uyghurlarni qayturup bérish heqqidiki qattiq teleplirige qarimay, mezkur Uyghurlarni üchinchi bir döletke orunlashturush üchün heriket qiliwatqanliqini körsetken.

Amérikidiki Uyghurlarning térishchanliqi

Amérikidiki bir qisim Uyghur teshkilatliri we shexsler amérikining bu qararini qizghin qarshi élip, afghansitanda tutulghan bu Uyghurlarning xitaygha qayturulmasliqini kapaletke ige qilish üchün izchil tirishchanliq körsitip kelmekte.

Amérika Uyghur jem'iyitining re'isi nuri türkel ependi, özlirining gu'antanamodiki Uyghurlarni bixeter jaygha orunlashturush üchün, dawamliq pa'aliyet élip bériwatqanliqini bildürüp, mundaq didi:

Gu'antanamodiki Uyghurlarning teghdirige yéqindin köngül bölüp kéliwatqan amérikidiki Uyghur kishilik hoquq pa'aliyetchisi turdi xoja ependi, amérikidiki Uyghurlarni seperwer qilip, gu'antanamodiki Uyghurlarni amérikida élip qélish yolida élip barghan pa'aliyetlirini mundaq dep tonushturdi:

Amérika da'irilirining bildürishiche, gu'antanamodiki Uyghur mehbuslirining dilolirini qayta tekshürüshni ayaqlashturup, ularni orunlashturghiche yene bir mezgil waqit kétidiken.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.