Gu'entanamo oyunining péchkiliri


2007.03.15

Boston Globe Gézitide élan qilin'ghan bash maqalide, amérikning yéngi mudapi'e ministiri robrt gétsning, walter rid herbiy dawalinish merkizide yüz bergen yolsizliqta mes'uliyiti körülgen erbablarni derhal wezipisidin élip tashlash arqiliq, bashqiche yol tutidighanliqini körsetkenliki tekitlinip mundaq déyilgen:

"Walter rid herbiy dawalinish merkizide yüz bergen weqege oxshap kétidighan yene bir kishilik hoquqni depsende qilish weqesi kobadiki gwentanamu tutup turush merkizide dawamlishiwatidu. Robrt géts kishilik hoquqqa hörmet qilidighan bir kishi bolush süpitide, gwentanamoda tutup turuluwatqan 17 neper Uyghur mehbusni qoyup bérish arqliq kishilik hoquq mesilside amérikining dunyadiki itwarini qaytidin tiklesh herikitini bashlitalaydu. "

Döletler xitayni xapa qilmasliq üchün Uyghurlarni qobul qilishni ret qiliwatidu

Amérikining gu'entanamo herbiy bazisida tutup turuluwatqan 17 neper Uyghurning béyjing hökümitining bésimidin qachqanliqi tekitken'gen Boston Globe gézitide élan qilin'ghan bash maqalide yene mundaq déyilgen:

"Amérika herbiy xadimliri mezkur 17 neper Uyghur mehbusning héchbirining amérika üchün bir tehdit emeslikini, shuning üchünmu bu yil sotqa tartilidighan mehbuslar tézimlikige kirgüzülmigenlikini étirap qilmaqta. Derweqe 17 Uyghur mehbusning 16 si eger amérika ularni orunlashturidighan birer yer tapalighan bolsa, alliqachan amérikidin kétip bolidighan mehbuslar. Lékin sabiq mudapi'e ministiri donald ramiz fé'ildning gwenatnamodiki tutqunlarni ‘rezillerning rezilliri’ dep atighanliqi we xitayni xapa qilmasliq üchün, héchqandaq bir dölet hetta albaniyimu ularni qobul qilishni ret qiliwatidu" .

Amérika gu'entanamodiki Uyghurlarni orunlashturushqa eng muwapiq dölet

Amérika hökümitining gu'entanamoda tutup turuluwatqan Uyghurlarni, xitayda jazagha tartilishidin endishe qilghanliqi üchün xitaygha qayturrushni xalimaydighanliqi tekitlen'gen maqalide mundaq déyilgen:

"Amérikida 2000 gha yéqin bir Uyghur jama'iti yashawatqanliqi üchün, ularni orunlashturush üchün eng muwapiq dölet amérika. Emma amérika ichki bixeterlik ministirliqi Uyghur mehbuslarning amérikigha orunlashturulushigha qarshi chiqmaqta. Emma mudapi'e ministiri robrt gétis, herqandaq qilip, ichki bixeterlik ministirliqini bir terepke qayrip qoyidighan ish bolsimu, bu mesilige bir chare tépishi kérek.

Afghanistanda, afghanistan parlaméntning qanun qobul qilip hetta taliban rehberlirini kechürüm qilghanliqi tekitlgen'gen maqalide, emma amérika hökümiti 2001‏- yilidiki urushta qolgha chüshken talibanlarning addi jengchilirini hélimu gu'entanamu herbiy türmiside tutup turiwatidu we gu'entanamo herbiy türmisining yéngi qomandani déngiz armiyisi générali hari ré'is, ötken dékabir éyighiche bir-biri bilen uchrishish pursiti bérilgen gu'entanamodiki Uyghurlarni, ötken yili türmide yüz bergen bir topilangdin kéyin, yéngi yasalghan we 6‏- lagir dep atalghan türmige yötkiwetken. Nöwette Uyghur mehbuslar 24 sa'etning 22 sa'itini yalghuzluqta ötküzmekte.

Boston Globe Gézitide élan qilin'ghan bash maqalning axirida mundaq déyilgen:

"Démek gu'entanamo hélimu amérikining qanun hakimiyiti en'enisidin yiraqlashqanliqining xelq'ara diki bir simwoli bolup turmaqta. Yéngi mudapi'e ministiri robrt gétisning gu'entanamoda 100 milyon dollargha, bir sot binasi yasash pilanini bikar qilip nahayiti aqilane bir ish qildi. U emdi, gu'entanamoda tutup turuluwatqan Uyghur mehbuslarni qoyup bérish arqiliq, xelqimizge döltimizdiki özini özi yoqitish éqimini özgertidighanliqini téximu ochoq ipadilishi kérek. (Qanat)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.