Qeshqer yézilirida hashar yene bashlandi

• Muxbirimiz gülchéhrening bu heqtiki toluq melumati
• Download story audio

Xitay hökümiti2004 - yilining axirida déhqanlarning yükini yéniklitish toghrisida mexsus siyaset chüshürgen idi. Uningda déhqanlarning déhqanchiliq béji, yer béji qatarliq baj séliqlirini 29. 76%Kiche kémeytish békitilgendin sirt, muhimi Uyghur élide uzaq yillardin buyan dawamliship kéliwatqan hasharni -2005 yilining axirighiche pütünley bikar qilidighanliqini élan qilghan.

Epsus, radi'omizda anglitip kéliwatqandek Uyghur déhqanliri hazirghiche bizge hashardin qutulalmaywatqanliqini shundaqla déhqanlarning üstidiki türlük séliq hem zulumlarning barghanche küchiyiwatqanliqini inkas qilmaqta.

Téxi yéqindila qeshqerning melum yézisidin bir déhqan bizge Uyghur yézilirida hashar we bashqa naheq ishlarning déhqanlarni qaqshitip kéliwatqanliqi emma déhqanlarning derdini anglitidighan, ularning menpe'etini qoghdaydighan héchqandaq yer yoqluqini inkas qildi.

Xitay hökümiti 2000 - yilidin bashlap Uyghur yéza -nahiye kadirlirini xitay ölkiliride terbiyilesh hemde ularni xitay ölkilirining yéza ‏- kent kadirliri bilen öz ‏- ara almashturup ishlitish arqiliq, asasiy qatlam kadirlirini muqimliqni qoghdashta aktip rolchilargha aylandurush istratégiyisini yolgha qoyushqa bashlighan idi. Mana bu xil siyaset netijiside hazir Uyghur élining jenubi rayonida Uyghurlar zich olturaqlashqan yéza ‏- kentlerning kadirlirimu asasen xitayliship bolghan bolup, bizge déhqanlarning derdini anglatqan déhqan yene, nöwette Uyghur déhqanlirining "yuqirigha "pikrini anglitidighan'gha téximu imkansiz qéliwatqanliqini éytip berdi.

Dunyada barawerlik, kishilik hoquq, emgek hoquqi tekitliniwatqan bügünki künde, hasharning hazirgha qeder Uyghur élide mewjut bolup turushi hemde buning bilen Uyghur déhqanlarning tartiwatqan zulumliri qatarliq mesililer xelq'araliq kishilik hoquq teshkilatliriningmu diqqitini tartiwatqan mesilige aylandi. Bu heqte xitay hökümiti chet'ellerdiki Uyghur teshkilatliriningla emes hetta xelq'araliq kishilik hoquq teshkilatlirining tenqidige uchrap kéliwatqan bolsimu, emma dawamliq buni inkar qilip kelmekte. Emeliyette bolsa hashar hazirmu Uyghur yézilirida éghir halda dawamliship kelmekte. Shundaqla bu xil mejburiy shekildiki heqsiz emgek nöwette peqet we peqet Uyghur élidila mewjut. (Gülchéhre)