Xitay hökümiti Uyghurlarning hej pa'aliyitini cheklimekte
2004.10.29
Rozi aylirining yétip kélishi bilen, dunyadiki musulmanlar arisida hejge méngish teyyarliqliri jiddiy bashlinip ketti. Bularning qatarida Uyghur élidiki musulmanlarmu awalqi yillargha oxshash hökümet teshkilligen guruppilargha egiship yaki shexsiy yollar bilen hejge bérishqa teyyarlandi.
Gerche xitay hökümitining Uyghur élidiki musulmanlargha her yili belgilik san bérish arqiliq ularning hej qilishini cheklep kéliwatqanliqi kishini heyran qaldurghudek ish bolsimu, emma yéqinda fransiye axbarat agéntliqida élan qilin'ghan, shexsiy yosunda 3- dölet arqiliq heremge bérishqa teyyarlan'ghan bir türküm Uyghurlarning chégridin qayturup ekirilgenliki toghrisidiki xewer jama'etchilikining diqqitini tartti.
Chégridin qayturulghan
Gérmaniyidiki dunya Uyghur qurultiyining bayanatchisi dilshat rishitning mezkur agéntliqqa we radi'omizgha bildürüshiche, xitay saqchiliri yéqinda Uyghur élining qizilsu qirghiz aptonom oblastidiki atush shehiri we aqtu nahiyiside shexsiy yosunda öz aldigha heremge bérishqa teyyarlan'ghan 43 kishini chégridin qayturup ekelgen hemde buni uyushturghan kishini qolgha alghan iken.
Mexpiyetlik
Biz bu heqte melumat igilesh üchün aqtu nahiyilik jama'et xewpsizlik idarisigha téléfon qilip, saqchi orunlirining bizge bu weqe toghrisida tepsiliy melumat bérishini telep qilduq. Emma bu yerdiki saqchi xadimliri bizning erkin asiya radi'osidin ikenlikimizni anglap, bu uchurlarning mexpiyetlik hésablinidighanliqini hemde bizge bu heqte jawab bérelmeydighanliqini éytip téléfonni qoyiwetti.
Andin biz téléfonimizni yene atush shehiridiki melum bir saqchixanigha uliduq. Téléfonimizni alghan bir Uyghur saqchi bu weqedin özining xewersiz ikenlikini emma ularning heqiqeten shexsiy yosunda hejge méngishqa yol qoymaydighanliqini éytti.
Hökümetning qa'idiliri
Bu saqchi étirap qilghinidek, eger kishilerning 3- dölet arqiliq hejge méngishqa urunishi pash bolupla qalsa, hökümet ularning sepirini shu zamanla toxtitidiken hemde ular qarashliq her derijilik orunlar arqiliq idiyiwi xizmet ishletküzidiken. Biz bu heqte yenimu ilgirligen melumat élish üchün atush sheherlik diniy ishlar ishxanisighimu téléfon qilduq.
Munasiwetlik maqalilar
- Amérika gü'antanamodiki Uyghurlarni orunlashturush yollirini izdimekte
- Kanadadiki Uyghurlar ramizan éyi munasiwiti bilen yighilish ötküzdi
- Türkiyidiki Uyghurlar ramzan éyida bir – birige méhri muhebbet körsetmekte
- Ghaljap yézisidiki Uyghurlarning ötmüshi we haziri
- Russiye chéchen rehberlirini tutush mukapati élan qildi