Amérika bilen yaponiyining on sekkiz g belgilik zor kölemlik herbiy meshiqi dawamlashmaqta


2006.11.14

Yapon déngizida amérika bilen yaponiyining 'on sekkiz g' belgilik herbiy meshiqi 11 ‏- ayning 9 ‏- küni bashlan'ghan idi. Tarixta misliy körülüp baqmighan keng kölemlik bu herbiy meshiq 16 ‏- noyabir künigiche dawam qilidu. Hazir uchur wasitiliri bu weqege da'ir herxil xewerlerni élan qilmaqta.

Buningdin burun, xitayning su asti paraxoti amérikining 'kichik lachin' awi'amatka paraxot topigha yushurun halda yéqinlashqan

Birleshme agéntliqining xewer qilishiche, buningdin burun, xitayning su asti paraxoti amérikining 'kichik lachin' namliq awi'amatka paraxot topigha yushurun halda yéqinlashqan idi. Bu weqeni amérika tinch okyan komandiri adm williyam follon ependi yéqinda malayshiyaning ku'ala lumpor shehiride échilghan 23 döletning dölet mudapi'e ministirliri yighinida, malayshiyaning mu'awin ministiri najip abdulrazzaq ependige ashkarilighan we bu weqeni 'héchqachan tesewwur qilip baqmighan iduq' , 'bundaq weqe kütülmigen tuqunush yüz birishning sür'itini tizlitishi mumkin' dep teswirligen. Amérika tinch okyan komandiri williyam follonning éytishiche, xitay su asti paraxotining amérikining 'kichik lachin' awi'amatka paraxot topigha nahayiti yushurun halda yéqinlashqan orni qarshi terepning derhal oq chiqirishi kérek bolghan da'irisi ichide iken. Emma béyjing hökümiti tashqi ishlar ministi'irliqining bayanatchisi jang yü 'bizning bu weqedin xewirimiz yoq' dep étirap qilmighan.

Buningdin qarighanda, xitay kelgüside amérika bilen yüz bergüsi toqunush üchün izchil teyyarliq körmekte

Amérika awazining xewer qilishiche, xitayning 'sung' derijilik su asti paraxoti amérikining 'kichik lachin' awi'amatka paraxot topigha yushurun halda yéqinlashqan . Weqe del amérika xitay bilen bolghan herbiy munasiwetni yaxshilash üchün zor derijide tirishchanliq körsitiwatqan waqitta yüz bergen. Buningdin qarighanda, xitay hazir kelgüside amérika bilen yüz bergüsi toqunush üchün izchil teyyarliq körmekte. Bu weqe yüz bergende, amérikining xitay bilen herbiy munasiwetni yaxshilaydighan pilanini ijra qiliwatqan tinch okyan komandiri williyam follon ependi buni 'haqaret' dep hés qilghan.

Emma xitayning su asti paraxoti özining 'düshmen emes'likini ipadilesh üchün su yüzige chiqiwalghan

Xongkongdiki herbi mulahizichi gojenning tehlil qilishiche, xitayning rusiyidin sétiwalghan 'sung' derijilik su asti paraxoti matorini toxtitip, déngizning tektige chöküwélip, amérikining awi'amatkisi bu etraptin ötkiche saqlap turghan bolushi mumkin. Amérikining awi'amatkisi yétip kelgende, u özining 'düshmen emes'likini ipadilesh üchün, derhal su yüzige chiqiwalghan. Bu bashqa bir menidin éytqanda 'biz beribiz meqsitimizge yétip bolduq' dégenlik idi.

Bu weqe xitayning herbiy teyyarliqining sür'itidin dérek béridu

B b s ning xewer qilishiche, xitayning 'sung' derijilik aliy su asti paraxoti öz awazini yoqitish jehette alahide iqtidarliq, 5 terepke oq chiqiralaydighan 2 ‏- ewlad zamaniwiy herbi paraxot. Xitayning buxil su asti paraxoti 10 ‏- ayning 26 ‏- küni yushurun halda yaponiyining okinawa ariligha kélip, amérikining 'kichik lachin' awi'amatka topigha 5 déngiz chaqirimi qalghan ariliqqiche yéqinliship, yene derhal su üstigechiqqan. Bu paraxotqa 82 Y J belgilik suminasi we paraxotlargha qarshi bashqurulidighan bomba qachilan'ghan iken. Éytishlargha qarighanda, buni amérikining herbiy paraxotliri sezmey qalghan. 'Washin'gton post' gézitide bayan qilinishiche, bu weqe xitayning herbiy teyyarliqining sür'itidin we kelgüside amérika bilen toqunush yüz bérishi mumkinlikidin dérek béridu.

Ikkinchi dunya urushidin kéyin kichikkine yapon déngizida élip bérilghan eng chong emeliy jeng meshiqi

Amérikida chiqidighan 'déngiz armiye waqit géziti' da bayan qilinishiche, amérika bilen yaponiye 1981 ‏- yilidin bashlap heryili az dégende bir qétimdin herbiy meshiq ötküzüp kéliwatidu. 2005 ‏- Yilida 11 qétim herbiy meshiq ötküzgen. Mulahizichiler buni shimaliy koriye krizisi bilen munasiwetlik dep tehlil qilmaqta. Emdi buyil 11 ‏- ayning 9 ‏- künidin 16 ‏- künigiche bolghan waqit ichide, amérika bilen yaponiye birlikte élip baridighan 'on sekkiz g' belgilik herbi'i meshiqning kölimi tarixta misliy körülüp baqmighan derijide bolghan. Buninggha 10 mingdin artuq herbiy, 100 din artuq paraxot qatnashqan. Bu meshiqqe amérikining 'kichik lachin' awi'amatka topidin bashqa, yaponiyining özini qoghdash etritining 150 paraxotining 92 si qatnashqan, 300 urush ayrupilanining 170i qatniship maslashqan. Meshiqte déngiz plotlirining hawadiki urushchi ayrupilanlar bilen maslishishi, bashqurulidighan bombidin mudapi'elinish, yadro qoralliridin mudapi'elinish, arqa sep teminat jehettin maslishish qatarliq mezmunlar gewdilendürülgen. Buni közetküchiler ikkinchi dunya urushidin kéyin kichikkine yapon déngizida élip bérilghan eng chong emeliy jeng meshiqi dep teswirligen. (Weli)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.