دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيىنىڭ باياناتچىسى دىلشات رىشىت ئۇيغۇر مەسىلىسى ھەققىدە توختالدى
2007.04.23
دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيىنىڭ باياناتچىسى دىلشات رىشىت ئەپەندى يېقىندا خەلقئارا مەتبۇئاتلارنىڭ زىيارىتىنى قوبۇل قىلىپ، دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيىنىڭ خەلقئارادا ئېلىپ بېرىۋاتقان پائالىيەتلىرىنىڭ يەتمەكچى بولغان نىشانىنى ۋە ئۇيغۇر مىللى ھەرىكىتىنىڭ رەھبىرى رابىيە قادىر خانىمنىڭ نوبىل تېنچلىق مۇكاپاتىنىڭ نامزاتلىقىغا كۆرسىتىلىشىنىڭ نۆۋەتتە ئۇيغۇر مەسىلىسىئىنىڭ دۇنيا جامائەتچىلىكىنىڭ دىققىتىنى قوزغىغان مۇھىم مەسىلىگە ئايلانغانلىقىنى ئېنىق شەرھىلەپ ئۆتتى.
ئىستانسىمىزنىڭ زىيارىتىنى قوبۇل قىلغان دىلشات رىشىت ئەپەندى يۇقىرىقى مەزمۇنلار ھەققىدىكى قاراشلىرىنى تەكرارلاپ ئۆتكەندىن كېيىن، خىتاي دائىرىلىرىنىڭ يېقىندا رابىيە قادىر خانىمنىڭ گۇناھسىز ئوغلى ئابلىكىم ئابدۇرېھىمنى 9 يىللىق قاماق جازاسى بىلەن جازالىشى ۋە كانادا پۇقراسى ھۈسىيىن جېلىلنى مۈددەتسىز قاماق جازاسىغا ھۆكۈم قىلىشى، بۇ دۆلەتنىڭ ئۇيغۇرلارنى باستۇرۇش قىلمىشىنىڭ چېكىدىن ئاشقانلىقىنىڭ ئىپادىسى ۋە كىشىلىك ھوقۇق دەپسەندىچىلىكىنىڭ ئوچۇق دەلىلى ئىكەنلىكىنى تەكىتلىدى.
مۇھبىرىمىز ئەقىدەنىڭ، دىلشات رىشىت ئەپەندىدىن سورىغان تۆۋەندىكى سۇئاللىرىغا بەرگەن جاۋاپلىرىنىڭ تەپسىلاتىنى يۇقۇرقى ئۇلۇنۇشتىن ئاڭلاڭ.
سۇئال : ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم ھۆرمەتلىك دىلشات رىشىت ئەپەندىم، يېقىندا سىز بىر قانچە مەتبۇئاتلارنىڭ زىيارىتىنى قوبۇل قىلىپ، دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيىنىڭ خەلقئارادا ئېلىپ بېرىۋاتقان پائالىيەتلىرىنىڭ ئاساسلىق نىشانى ھەققىدە توختۇلۇپ ئۆتۈپسىز، بۈگۈن مۇشۇ ھەقتە يەنى دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيىنىڭ خەلقئارادا ئېلىپ بېرىۋاتقان پائالىيەتلىرىنىڭ يەتمەكچى بولغان مەقسىدى توغرىسىدا ئازراق چۈشەنچە بېرىپ ئۆتكەن بولسىڭىز؟
سۇئال: دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيىنىڭ رەئىسى رابىيە قادىر خانىمنىڭ دۇنيا نوبىل تېنچلىق مۇكاپاتىنىڭ نامزاتلىقغا كۆرسىتىلىشى ۋە رافتو تېنچلىق مۇكاپاتى بىلەن مۇكاپاتلىنىشى، ئەلۋەتتە خەلقئارا كىشىلىك ھوقۇق تەشكىلاتلىرىنىڭ رابىيە قادىر خانىمغا ۋە ئۇ رەھبەرلىك قىلىۋاتقان دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيىغا تۇتقان پوزىتسىيىسى ۋە باھاسىنى ئىپادىلەيدۇ. ئەمما خىتاي دائىرىلىرى رابىيە قادىر خانىم ۋە دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيى باشلىق چەتئەللەردە پائالىيەت ئېلىپ بېرىۋاتقان تەشكىلاتلارنى ئىزچىل ئەيىبلەپ، رابىيە خانىمنىڭ ئوغلى ئابلىكىم ئابدۇرېھىمنى 9 يىللىق قاماق جازاسى بىلەن جازالىدى. سىياسىي كۆزەتكۈچىلەر، بۇ ئەھۋالنى، خىتاي دائىرىلىرىنىڭ رابىيە قادىر خانىمنىڭ ئامېرىكا ۋە غەرب ئەللىرىدە ئۇيغۇرلارنىڭ كىشىلىك ھوقۇقى ئۈچۈن كۆرسىتىۋاتقان خىزمەتلىرىدىن "ئۆچ ئېلىش ھېسابلىنىدۇ" دەپ قارىماقتا. بۇ مەسىلىگە سىز قانداق قارايسىز؟
سۇئال: خىتاي دائىرىلىرى، ئۇيغۇر پائالىيەتچى، كانادا پۇقراسى ھۈسىيىن جېلىلنى تېررورلۇق ھەرىكەتلەر بىلەن شۇغۇللانغان دەپ ئەيىبلەپ، كانادا قاتارلىق بىر قانچە دۆلەت ۋە خەلقئارا كىشىلىك ھوقۇق تەشكىلاتلىرىنىڭ نارازىلىق بىلدۈرۈشىگە قارىماي، ئۇنى مۈددەتسىز قاماق جازاسىغا ھۆكۈم قىلدى. دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيى بۇ مەسىلىگە قانداق قارايدۇ؟ (ئەقىدە).
مۇناسىۋەتلىك ماقالىلار
- ھۈسەنجان جېلىلغا مۇددەتسىز قاماق جازاسى بېرىلىشى تۈركىيەدىكى ئاممىۋى تەشكىلاتلارنىڭ نارازىلىقىنى قوزغىدى
- "بىز بۇ دېلونى شۇنداقلا بولدى قىلمايمىز "
- كانادادا بەش نەپەر خىتاي ساختا گۇۋاھنامە ياساش بىلەن قولغا ئېلىندى
- كانادا پۇقراسى ھۆسەيىن جىلىل مۇدەتسىز قاماق جازاسىغا ھۆكۈم قىلىندى
- كانادا ھۆكۈمىتى، كانادا پۇقراسى ھۆسەيىن جىلىلنىڭ مۇدەتسىز قاماق جازاسىغا ھۆكۈم قىلىنغانلىقى تۈپەيلىدىن خىتاي ھۆكۈمىتىنى قاتتىق تەنقىد قىلدى
- خىتاي دائىرلىرى ھاكىمىيەتنى قولدىن بېرىپ قويماسلىق ئەندىشىسى بىلەنلا كىشىلىك ھوقۇقنى دەپسەندە قىلماقتا
- خىتاينىڭ مۇئاۋىن تاشقى ئىشلار مىنىستىرى كانادادا ھۈسەيىن جېلىل ھەققىدە نىمىلەرنى دېدى؟
- كانادا مەتبۇئاتىدا ھۈسەيىن جېلىل
- كانادا سودا ۋە مالىيە مىنىستىرلىرىنىڭ خىتاي زىيارىتىدە كىشىلىك ھوقۇق مەسىلىسى
- كانادانىڭ ئىككى مىنىستىرى ئىككى دۆلەت ئوتتۇرىسىدا سەزگۈر سىياسىي مەسىلە مەۋجۇت شارائىتتا خىتاينى زىيارەت قىلدى