Iranning herbiy hujumgha uchrash yaki uchrimasliqining alametliri

• Muxbirimiz welining bu heqtiki melumati
• Download story audio

Iranning sabiq prézidénti rafsanjani (töwenki ret ongda), parlamént sözchisi haddadadél (soldin ikkinchi) prézidént exmedinijat (soldim üchünchi) 20 – féwral küni téhrandiki bir yighinda). AFP

B d t ning 2006 ‏- yili 12 ‏- ayning 23 ‏- küni achqan 5612 ‏- qétimliq yighinida maqullan'ghan 1737 ‏- numurluq qararida, iranning 60 kün ichide uran tawlash pilanini tonglitishi kérekliki belgilen'gen, mushu qarar buyiche, iran'gha bérilgen möhlet 2 ‏- ayning 21 ‏- küni toshiti. Emma bu waqit cheklimisidin bir kün burun, yeni 2 ‏- ayning 20 ‏- küni, iranning bash söhbet wekili, iran bixeterlik komitétining katibi lalijani ependi awstiriyining wiyna shehride xelq'araliq atom énérgiyisi agéntliqining bashliqi muhemmed el baradigha 'iran gherb bilen söhbet ötküzüshni xahlaydu, emma uran tawlash pilanini toxtatmaydu' dep jakarlighan. B d t ning qararining telipi buyiche, el baradi ependi 2 ‏- ayning 23 ‏- küni b d t gha iranning uran tawlash mesilisi toghrisidiki tekshürüsh doklatini tapshurushi kérek. Mulahizichiler hazir bu doklatni iran üchün paydisiz dep qarimaqta. Emdi iran b d t ning qararini ijra qilmighanliqi üchün qandaq jazalinishi mumkin? herbiy hujumgha uchrishi mumkinmu? buning alametliri néme?

48 Dölet yighinida otturigha qoyulghan méxaynikiliq chachma bombini cheklesh teklipi

B b s ning xewer qilishiche, 2 ‏- ayning 22 ‏- küni 48 döletning tashqi ishlar ministirliri norwigiyining oslo shehirige yighilip, urushta qandaq qorallarni cheklesh mesilisinimu muzakire qilghan. Awstiriye wekili yighinda, buningdin kéyin urushta méxaynikiliq chachma bomba qollinishni men'iy qilish teklipini otturigha qoyghan. Xewerde bayan qilinishiche, méxaynikiliq chachma bombining höjeyri oqliri nahayiti köp, uning zerbe bérish da'irisi nahayiti keng, bundaq bombining hawa boshluqida partlimay yer yüzige chüshüp toxtap qalghanlirining yerlik ahalilargha, bolupmu balilargha keltüridighan xewpi nahayiti chong. Emma bu yighinda xitay, en'giliye, amérika qatarliq b d t ning bixeterlik kéngishige da'imiy eza döletler we isra'iliye, kanada we hinidstanlar bu teklipni ret qilghan.

Iran qoshunliri 16 ölkide birla waqitta tesewwurdiki düshmen'ge qarshi urush meshiqi qiliwatidu

Shinxu'a agéntliqining téhrandin xewer qilishiche, iranning herbiy qoshunliri 2 ‏- ayning 19 ‏- küni 3 künlük urush maniwéri ötküzüshke bashlighan. Bu herbiy maniwér iranning 16 ölkiside birla waqitta bashlan'ghan. Bu maniwérda iranning yer yüzide urush qilidighan qisimliri tesewwurdiki düshmen döletlerning hujumigha qarshi jeng qilishni meshiq qilghan. Meshiqte qisqa, ottura, uzun musapiliq bashqurulidighan bomba, adettiki igizliktiki nishanlargha qarita mörige élip atidighan rakita qatarliq qorallarni sinaq qilghan. Iranda bir ay ichide üchinchi qétim élip bérilghan bu herbiy maniwérning del b d t ning 1737 ‏- numurluq qararida belgilen'gen waqit cheklimisi toshqan, emma ehmedi nijat uninggha yenila pisen qilmastin iranning yadro qoral pilanini toxtatmaydighanliqini jakarlighan waqitqa toghri kelgenliki, mulahizichilerde bu bir chong herbiy heriketni keltürüp chi'iqirish mumkinlikining belgisi dégen köz qarashni peyda qilmaqta.

Amérika qisimliri iranning yadro eslihelirini omumyüzlük pachaqlash iqtidarigha ige

Birleshme agéntliqining xewer qilishiche, amérikining 'eyzinxawir' belgilik awi'amatka paraxot topi 2 ‏- ayning 20 ‏- künidin étibaren iranning jenub teripige yéqin jaydiki omman déngizida, néfit toshush yolining muhim tochkilirida yene bir awi'amatka paraxod topi bilen masliship buyruq kütüp turushqa bashlighan. Eger iran bilen toqunush yüz berse, bu herbiy qismlar özining ereb ittipaqdashliri bilen birlikte heriket qilidiken. Köpinche mulahzichiler, hazir amérika qisimliri iranning yadro eslihelirini omumyüzlük pachaqlash iqtidarigha ige dep qarimaqta.

Ban ki mun téhranning belgilen'gen cheklimige emel qilmighanliqidin chongqur qayghuruwatqanliqini ipadiligen

Birleshme agéntliqining 22 ‏- féwral küni pragdin xewer qilishiche, iranda az dégende 100 neper oqughuchi sep tüzüp téhranning yadro qoralliri pilanini qollaydighanliqini namayen qilghan. Iran prézidénti mehmud ehmedi nijatmu iran uran tawlash pilanidin waz kechmeydu, dégen . Amérika tashqi ishlar ministiri kandoliza rays dunyadiki küchlük döletler hemme imkaniyetlerdin paydilinip iranning uran tawlash pilanini tonglitish üchün söhbetlishidu, emma hazir washin'gton hökümitining iran'gha hujum qozghash pilani yoq, dégen.

En'gilye bash ministiri toniy bilayér qaysi bir döletning iran'gha hujum qilishni pilanlawatqanliqidin xewirim yoq, dégen. B d t ning bash sékritari ban ki mun téhranning b d t bixeterlik kéngishi belgiligen axirqi waqit cheklimisige emel qilmighanliqidin chongqur qayghuruwatqanliqini, emdi buni hel qilishning charisi muzakire qilinidighanliqini ipadiligen. (Weli)