Iraqta saylam ghelibilik ayaghlashti


2005.12.16
iraq-saylam.jpg
15-Dékabir küni, bir iraqliq ayal mehmudiyidiki bir saylam ponkitida bélet tashlimaqta. AFP

Tinchliqni töt közi bilen kütüp turiwatqan iraq xelqining saylimi ghelibilik ayaghlashti. Saylam komitéti bayanatchisining bildürüshiche, saylamgha qatnashqan saylam ehlining sani 11 milyon'gha yetken bolup, bu iraq omumiy nopusning 70 % ini igileydiken .

Amérika prézidénti jorj bush, iraq xelqining, térrorchilarning tehditige qarimastin, saylamning ghelibilik ayaghlishigha awaz qoshqanliqidin xursen bolghanliqini bildürdi.

Zorawanliq az körülgen

Prézidént bush mundaq dédi: " iraq xelqining démokratiyige qarap mangghan birinchi qedimining netijilik ayaghlashturghanliqini körüsh, méning üchün éytqanda intayin xushallinarliq bir ish, nechche on minglighan iraq xelqi saylamgha qatnashti, men bu qétimqi saylamda chüshken bélet sanidin téxi xewerdar bolmidim, biraq biz ishinimizki , bélet tashlash nisbitidin qarighanda saylam awazi intayin yuqiri boldi, kishini tolimu xoshal qilidighan yene bir ish, saylam jeryanida zorawanliq heriketliri az körüldi" .

Amérika dölet mudapi'e ministiri ramisféld, iraqta ötküzülgen saylamgha baha bérip "bu qétimqi saylam, iraq xelqining düshmini üchün bir meghlubiyet hésablinidu " dédi.

Bu arida aq sarayning bayanatchisi meklélun , saylamgha sünniy musulmanlirining intayin köp bélet tashlighanliqini bildürdi, prézidént bush bolsa "sünniy musulmanlirining saylamgha köp awaz qoshushi, bir tereptin iraqning daghdam siyasiy istiqbalidin , yene bir tereptin sunniylerdin teshkillen'gen qoralliq küchlerning ajizlashqanliqidin dérek béridu" dédi.

Bush: meqsitimiz démokratik iraq berpa qilish

Prézidént bush sözide yene, bizning nishanimiz, démokratiyini qollaydighan, qoghdaydighan , térrorchiliqqa ortaq qarshi turidighan iraq dölitini berpa qilish shuningdek meyli iran yaki süriyige oxshash, etraptiki döletlerge ülge yaritishini qolgha keltürüsh" dédi. Aq sarayning bayanatchisi mékililan saylam heqqide yene " iraqtiki erkin saylam, térrorchilargha ejellik zerbe boldi, amérika térrorchilarning iraqni waste qilip turup, amérika we uning ittipaqdashlirigha hujum qilishigha hergiz yol qoymaydu" dédi.

Amérika prézidénti jorj bush yene bir qétim amérika qoshunlirining dawamliq iraqta turush iradisini bildürüp, wezipe ayaghlashqan'gha qeder bu zémindin hergiz qoshun yötkimeydighanliqini, eger qoshun yötkelse bir tereptin düshmen'ge jasaret bérish, amérika qoshunigha xata signal bérip qoyush aqiwitining meydan'gha kélidighanliqini tekitlidi.

Saylam xelq'ara ölchemlerge uyghun élip bérilghan

Iraqta saylam béletlirini sanash xizmiti élip bériliwatqan bolup, saylamgha hujum qilish heriketliri, saylam pa'aliyetlirining dawamlishishigha tosqunluq qilalmighan. Saylam xadimlirining doklatlirigha qarighanda , iraqta saylam intayin qizghinliq ichide ötküzülgendin sirt, memliket boyiche saylamgha qatnashqanlarning nisbiti intayin yuqiri bolghan. Xelq'ara közetküchilerning bildürüshiche, iraq saylimi xelqara ölchemlerge uyghun yosunda élip bérilghan.

Xewerlerdin melum bolushiche, saylam ehlining sanining köplükidin bir qisim rayonlarda , saylam waqti bir sa'ettin artuq uzartilghan .

Saylam komitéti , saylam netijisining ikki heptidin kéyin melum bolidighanliqini bildürüsh bilen birge, saylam jeryanida yüz bergen xataliq we inkaslar üstidin tekshürüsh élip baridighanliqini bildürdi. Sünniy ereblerning saylamgha bélet tashlash nisbiti intayin yuqiri bolup, qarshiliq körsetküchi küchler eng köp pa'aliyet élip bériwatqan iraqning gherbidiki rayonlarda saylam béletliri kemchil bolush hadisisini keltürüp chiqarghan.

Iraq prézidénti talabani " bügün , iraq xelqi üchün bayram, iraq xelqi saylap chiqqan her bir wekil pütün iraq xelqining kelgüsi hökümitige wekillik qilidu" dep körsetti. (Eqide)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.