Иқтисад қанчә тиз тәрәққи қилса әмгәк күчлиригә шунчә еһтияҗлиқ туруп, немә үчүн хитайда ишсизлиқ мәсилиси һәл болмайду?


2006.08.29

Франсийә агентлиқиниң 29 ‏- авғуст күни бейҗиңдин хәвәр қилишичә, хитайда тиз сүрәт билән тәрәққи қиливатқан иқтисад хитайдики артуқ әмгәк күчлирини өзиниң завутлири арқилиқ 'һәзим' қилип кетиши керәк иди. Гәрчә ' шинхуа агентлиқи' елан қилған хәвәрлиридә "өткән бир нәччә 10 йил ичидә һәр йили 7 милйон 500 кишигә хизмәт пурсити яритилип келиватиду' дәп баян қилған болсиму, әмәлийәттә хитайда иқтисадниң өсүшигә әгишип җәмийәттики ишсизлиқ мәсилиси һәл болғини йоқ. Хитайниң учур вастилири буйил 6 ‏- айдиму йәнә "иқтисад 11% өсти, йезилардики ишсизлиқ нисбити 4% тин ашмиди"дәп елан қилди.

Франсийә агентлиқиниң район характерлиқ иқтисадий тәрәққият тәтқиқати буйичә тәклип қилған тәтқиқатчиси николас кван әпәндиниң тәһлил қилишичә, хитайниң дөләт игиликидики завут, ширкәтлири хәлқарада һәдәп гүллиниватқан хусусий ширкәтләрниң риқабитигә бәрдашлиқ берәлмәй, өзиниң бирмунчә завут-ширкәтлирини тақивәтти. Униң ишчи-хизмәтчилири ишсизларға айланди. Униңдин башқа йәнә бир сәвәп, гәрчә һазир хитай һөкүмити йезиларни тәрәққи қилдурушқа қол селишқа башлиған болсиму, әмма йезиларда ишсиз қалған деһқанлар йәнила һәр йили милйонлап шәһәрләргә еқип кириватиду. Буниңдинму муһим бир сәвәп шуки, ‏-‏-‏- дәп баян қилиду тәтқиқатчи николас кван, ‏-‏-‏-‏- хитайда наһайити тиз сүрәт билән тәрәққи қилдуруливатқини али техника, әмма хитайда униң сүритигә мас келидиған вә шу қәдәр көп али технка иқтидариға игә әмгәк күчи йоқ.

Хитай һөкүмити һазир уйғур аптонум районида иқтисад наһайити тиз тәрәққи қилдуруливатиду, ишсизлиқ нисбити төвәнләватиду, дәйду. Әмма радиомизниң һәқсиз линийиси арқилқ телефон қилип бизгә инкас қилған уйғурларниң баянлири буни инкар қилиду.

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.