Türkistan islam partiyisi qeshqer yéngi bazar weqesi heqqide bayanat élan qildi

Ötken ayning 30-we 31-künliri qeshqerde yéngi bazar weqesi yüz bérip, jem'iy 21 kishi ölgen we 50 nechche kishi yaridar bolghan. Weqening birinchi küni ikki neper pida'iy bir aptomobilni bulap élip, kochida kétiwatqan xitay saqchi we puqralirini soqup öltürgen we yarilandurghan. Ikkinchi küni 10 kishilik bir guruppa yéngibazardiki bir xitay ashxanisigha hujum qilghan, arqidin kochidiki xitay saqchi we puqralirigha pichaq we xenjer bilen hujum qilghan. 30-Iyul küni yene adem bombisi hujumi üchün teyyarlan'ghan bir minibus muddettin burun partlap kétip pida'iylardin biri hayatidin ayrilghan.

Shu kündin bashlap, Uyghur éli weziyiti qaytidin jiddiyliship, nöwette rayon boyiche qattiq zerbe bérish herikiti dawam qilmaqta؛ xelq'aradimu weqening kélip chiqish sewebliri izchil halda mulahize qilinmaqta. Weqe yüz bérip ikkinchi küni, qeshqerdiki xitay saqchi organliri esirge chüshken pida'iyning melumatigha asasen, hujumchilar guruppa bashliqining pakistanda terbiye körgenlikini bayan qilghan. Emma mulahizichiler, hujumchilarning teshkiliy munasiwitidin köprek, hujumning kélip chiqish sewebliri heqqide toxtalghan.

Bügün türkistan islam partiyisi namidiki bayanatta, xitayning köchmen yötkesh siyasiti, qosh tilliq ma'arip we dinsizlashturush siyasiti, Uyghur qizlirini xitay ölkilirige yötkishi, zémin bayliqlirini bulap-talishi qatarliqlar qeshqerde yüz bergen weqelerning sewebi süpitide tilgha élin'ghan.

Bayanatta xitayning, 4-awghust semen yoli weqesi, 23-mart xoten ayallar namayishi, 12-awghust yamanyar weqesi we 19-séntebir aqsuda yüz bergen amanliq xadimlirigha hujum qilish weqesi qatarliq, Uyghurlarning qarshiliq heriketliridin sawaq almighanliqi eyiblen'gen. Bayanatta her qandaq bir zulumning jawabsiz qalmaydighanliqi eskertilip, yéngi bazar weqesi xitay mustemlikichikige qarita emeliy bir jawab, dep körsitilgen؛ shundaqla mezkur hujumlar öz eqidisige sadiq, batur oghlanlarning yillardin béri élip bériwatqan xitay tajawuzchilirigha qarshi herikitining dawami dep körsitilgen. Bayanatta yene sherqi türkistan mesilisining quruq söz bilen hel bolmaydighanliqi tekitlinip, shiddetlik qarshiliq heriketlirige chaqirilghan.

Bayanatta bildürülüshiche, eyni künlerde xitay teripidin tutush buyruqi chiqirilghan we qonaqliqta étip tashlan'ghan memtili tiliwaldi, 1982-yili 10‏-ayning 15-küni qeshqer shehiri chasa bashqarma güzer mehelliside dindar bir a'ilide dunyagha kelgen. U 2006-yili 12-ayning 15-küni türkistan islam partiyisige eza bolghan. 2007-Yili 4-ayning 23-küni teshkilat teripidin wezipe bilen yurtigha kirgüzülgen.

Hazirgha qeder bezi metbu'atlarda türkistan islam partiyisining sherqi türkistan islam herikiti teshkilatining yéngidin qoyulghan nami ikenliki bildürülmekte. Bezi metbu'at xewerliride bolsa, bu teshkilatning mewjut yaki mewjut emesliki, yene beziliride bolsa uning chong-kichikliki we hujum qilish iqtidari heqqide talash-tartishlar otturigha qoyulmaqta. Bezi xewerlerde bildürülüshiche, sherqi türkistan islam herikiti teshkilatining tunji rehbiri hesen mexsum we uning warisi abdulheq damolla bolghan. Nöwette bu teshkilatning yétekchisi abdushükür damollamdur. Türkistan islam partiyisining bu qétimqi bayanati abdushükür damollamning namida élan qilin'ghan.

Qeshqer yéngi bazar weqesi toghrisidiki bayanat we mulahizilerde, hujumchilarning teshkiliy munasiwetlirimu muhim diqqet nuqtisi bolghan. Xitay hujumchilardin birining pakistanda terbiyilen'genlikini ilgiri sürüp, weqeni chet'eldiki radikal küchlerning peyda qilghanliqini bayan qilghan. Bezi chet'el we Uyghur teshkilatliri hujumning chet'el bilen alaqisini ret qilghan؛ yene bezi Uyghur pa'aliyetchiliri bolsa, weqeni peyda qilghuchilarning qeyerde terbiyilen'genliki weqening xaraktérini békitelmeydighanliqini, muhimi weqening kélip chiqish sewebi we uning aqiwiti ikenlikini ilgiri sürüshken.