Майкел шәриданниң уйғурлар тоғрисидики зиярәт хатирисиниң торлардики инкаси

• Мухбиримиз өмәр қанатниң бу һәқтики толуқ мәлумати
• Download story audio

Майкел шәриданниң " сандей таймиз" йәни йәкшәнбә вақит гезитидә уйғурлар вә хитай һөкүмитиниң уйғурларға қаратқан сиясити һәққидә елан қилған мақалиси үстидә мәзкур гезитниң тор бетидә елип берилған муназирә асасән гезитниң әнгилийә, америка, канада, франисйә, австралийә, һиндистан вә малайсийә қатарлиқ дөләтләрдики оқуғучилири билән хитай ичи вә сиртида яшаватқан хитайлар арисида елип берилған.

Хитайларниң майкел шәриданниң мақалисигә қаратқан тәнқидлири

Муназиридә асасән йәкшәнбә вақит гезитиниң америка, яврупа вә асиядики кәң оқуғучилири хитай ичи вә сиртидики хитайларниң майкел шәриданниң мақалисигә қаратқан тәнқидлиригә һәмдә хитай һөкүмитиниң уйғурларға қаратқан сияситини қоллиған баянлириға җаваб қайтурған.

Муназириниң әң қизиқарлиқ тәрипи дәсләптә, уйғурларға қарши мәйданда чиң туруп, хитай һөкүмитиниң уйғурларға қаратқан сияситини пүтүнләй қоллиған муназиригә қатнашқан хитайларниң һәр қайси дөләтләрдин муназиригә қатнашқан гезит оқоғучилириниң уларниң көз қарашлирини рәт қилип, уйғурларни қоллап-қувәтлиши нәтиҗисидә тәләппузини юмшатқанлиқидур.

Дуня уйғур қурултийиниң баянатчиси дилшат ришитниң билдүрүшичә, майкел шәриданниң мақалиси үстидә елип берилған муназирә уйғур мәсилисиниң хәлқара бир мәсилигә айланғанлиқиниң һәмдә хәлқара җамаәтниң уйғурлар мәсилисигә қанчилик көңүл бөлүватқанлиқиниң җанлиқ испати һесаблинидикән.

"Уйғурлар өзлириниң вәтинидә уларниң байлиқлирини булаң -талаң қиливатқанларға қарши күрәш қливатиду"

Бейҗиңдин муназирә қатнишип, уйғурларни террорчи дәп көрситишкә тиришқан һәмдә хитай һөкүмитиниң нөвәттә уйғурларға қаратқан сияситини қоллап, уйғур елиниң әзәлдин бери хитайниң айрилмас бир қисими икәнликини илгири сүргән йең яң исимлик хитайға, америка, канада, әнглийә қатарлиқ дөләтләрдин җаваб қайтурулған болуп, америкиниң велингтон шәһиридә яшайдиған җим исимлик америкилиқниң җаваби деққитимизни тартти.

Җим, яң яңниң күз қарашлирини рәт қилип мундақ дәйду ": лондундики партлитиш һәрикәтлирини елип барғанларни террорчи дейишкә болиду. Уйғурлар лондонда өзлирини партлатқан әхмәқләргә охшаш хияли бир дүшмәнгә әмәс, өзлириниң вәтинидә уларға зулум селиватқан, уларниң байлиқлирини булаң -талаң қиливатқан коммонистларға қарши күрәш қливатиду."

Муназиригә әнгилийидин қатнашқан сам гелс исимлик бир енгилиз, йең яңниң шинҗаң әзәлдин бери хитайниң айрилмас бир қисими дегән көз қаришини рәт қилип, әгәр сиз һазирғичә шинҗаңниң немини ипадиләйдиғанлиқини вә бу тупрақниң 1949‏- йили хитай коммунистлири тәрипидин ишғал қилинғанлиқини биләлмигән болсиңиз, википидианиң хитайчә шинҗаң бабиға қараң, дегән.

Чәтәлликләрниң, яң яңниң уйғурлар һәққидики көз қарашлирини пүтүнләй рәт қилиши, муназиригә шаңхәйдин қатнашқан вә өзини кәт мими дәп тонуштурған хитайниң тәләппузини юмшитишиға сәвәб болған. У майкел шәриданниң мақалисидә уйғурлар һәққидә оттуриға қоюлған мәсилиләр үстидә тохтилип мундақ дәйду ": миниң сиясәттин анчила хәвирим йоқ. Лекин мән бир хитай вә мақалидә йезилғанларниң һәммисигә ишинәлмәймән. Йезилғанларниң бир қисими тоғра болуши мумкин дәймән. "

Бир хитай: "тйәнәнмендә қанчилик оқуғучи әскәрләр тәрипидин өлтүрүлди?"

Шаңхәйдин муназиригә қатнашқан хитайға, америкиниң калифорнийә штатиниң оринда шәһиридин майкел исимлик бир америкилиқ җаваб бәргән. У мундақ дәйду: " майкел шәриданниң шинҗаңда йүз бериватқан вәқәләр һәққидә ейтқанлири тоғра . У риаллиқни әкс әттүргән. Хәлқара кәчүрүм тәшкилати уйғур сиясий паалийәтчиләрниң сотланмай, өлтүрүлүватқанлиқини җәзимләштүргән. Нурғунлиған кишиләр пәқәт мәркизи һөкүмәтниңкигә охшимиған көз қараш баян қилғанлиқи үчүнла қолға елинмақта. Тинчлиқ билән өз пикрини баян қилған кишиләрни өлтүрүш уяқта турсун , тутушму хата. Бигунаһ уйғурларни өлүм җазасиға һөкүм қилған вә бу һөкүмни иҗра қилғанлар бундақ бир җинайәт садир қилғанлиқи үчүн, чоқум җавабкарлиққа тартилиши керәк."

Чәтәлликләрниң хитай һөкүмитиниң уйғурларға қаратқан сияситини қаттиқ тәнқид қилиши, ахирида хитай ичидин муназиригә қатнашқан бәзи хитайларниң тиғ учини бейҗиң һөкүмитигә қаритишиға сәвәб болған. Бейҗиңдин муназиригә қатнашқан дән шән исимлик хитай, "тйәнәнмин хитай һөкүмити һәққидә билишкә тегишлик барлиқ һәқиқәтни ашкарилап бериду. У тйәнәнмендә қанчилик оқуғучи әскәрләр тәрипидин өлтүрүлди?" дәп сораш арқилиқ, өз хәлқиғә рәһимсизлик билән муамилә қилған хитай һөкүмитиниң, уйғурларға һечқандақ рәһим қилмайдиғанлиқини ипадиләшкә тиришқан. (Өмәр қанат)