Xitay hökümiti awstraliyide térrorchiliq bilen shughullan'ghan

4 - Iyun küni, erkin asiya radi'osining awstraliyidin alghan xewiride bayan qilinishiche, xitayning awstraliyining sédni shehridiki konsulxanisida ishleydighan diplomatliridin chén yonglin ependi, ötken heptide xitay hökümitige asiyliq qilip elchixanidin qachqan.

Chén yonglin ependi bir heptigiche awistiraliyide yoshurunup yürgendin kéyin, 1989 -yili béyijingde yü zbergen "4 - iyun tyen'enmén weqesi" ning 16 yilliq xatire küni, u sédni shehride ötküzülgen xatirilesh pa'aliyitige qatniship bayanat élan qilghan.

Xitay jasusliri awstraliyining jem'iyet amanliqigha éghir tesir yetküzmekte

Xitay hökümitige asiyliq qilghan 37 yashliq diplomat chén yonglin ependi bayanatida "xitay hökümiti awstraliyide turiwatqan xitay puqralirigha tehdit sélish yaki ularni xalighanche görüge élish yaki tutup, yalap xitaygha élip kétish qatarliq térrorchiliq heriketler bilen shughullinip, awstraliyining jem'iyet amanliqigha éghir derijide tesir yetküzüp kelmekte. Xitay hökümiti dölet ichide téxiche héchqandaq siyasiy islahat élip barmidi. Hazir xitayda xelqning kishilik hoquqi yoq. Pikir bayan qilish erkinliki yoq" dégen.

Xitay hökümitige asiyliq qilghan diplomat chén yonglin ependi bayanatida yene "awstraliyide xitay hökümitining herxil oxshimighan salahiyet bilen heriket qiliwatqan minglighan jasusi bar. Buning bir munchisi awstraliyide turushluq xitay puqralirigha, bolupmu falun'gongche nepes meshqi qilghuchi tinch puqralargha jinayet toqush, tehdit sélish yaki ularni öz xahishi boyiche görüge élish, qolgha élish, yalap xitaygha ekitish qatarliq térrorchiliq heriketliri bilen shughullinidu" dégen. U özimu bir nechche yildin buyan mushundaq jasusluq xizmet bilen shughullan'ghanliqtin, bu heqte uning qolida toluq pakit barliqini, shundaqla, u xizmet jeryanida buyruqqa ita'et qilmay birmunche kishilerni qoghdap qalghanliqini, eger hazir u xitaygha qaytip ketse xéyimxeterge uchraydighanliqini, shuning üchün awstraliye hökümitidin panahliq tileydighanliqini bayan qilghan.

Xewerde bayan qilinishiche, xitayning awstraliyide turushluq bash elchixanisining xizmetchiliri "chén yonglinning awstraliyide turush waqti toshti, emma u xitaygha qaytip kétishni xalimighanliqtin, awstraliyide turup qélish üchün bahane - sewep tépiwatidu" dégen. Awstraliye hökümitining köchmenler idarisimu deslepte chén yonglinning panahliq tilesh iltimasini ret qilghan .

"Uluq ira géziti" e bayan qilinishiche, xitay hökümitige asiyliq qilghan diplomat chén yonglin ependi 5 - ayning 27 - küni xitay konsulxanisidin qachqan. 24 Sa'et ichide uning panahliq tilesh iltimasi ret qilin'ghan. U yoshurunup yürüshke mejbur bolghan. Bu jeryanda xitay elchixanisining jasusliri chén yonglinni tutush üchün jiddiy heriket qilghan.

Chén yonglin ependi 4 - iyun küni chong yighilishta otturigha chiqip bayanat élan qilghandin kéyin, u jem'iyetning qollishigha irishken. Awstraliyining köchmenler idarisimu uning panahliq tilesh iltimasini qaytidin közdin köchürüshke bashlighan.

Xitay jasusliri sürüshtürülmekte

"Awstraliyan géziti" de bayan qilinishiche, awstraliye hökümiti teshkilligen jasusluqqa qarshi turidighan bir organ , hazir chet'el jasuslirini, bolupmu soghuq urush dewridiki rus jasusliridinmu éship kétiwatqan hazirqi xitay jasuslirini sürüshtürüshke bashlighan.

Falun'gongchilarning "xelq'araliq tekshürüsh teshkilati" xitay hökümitige asiyliq qilghan diplomat chén yonglin ependi toghrisida élan qilghan bayanatida, xitayning chet'ellerde élip bériwatqan jasusluq heriketliri toghrisida téximu tepsiliy izahat bergen.

Uningda bayan qilinishiche, xitay hökümiti bash elchi, konsul derijilik emeldarliri arqiliq chet'ellerde milliy öchmenlik qozghaydighan teshwiqat élip baridu. Xelqning pulini serp qilip chet'el teshkilatliridin gumashta izlewatidu. Elchixanilardiki 1 - derijilik katip, 2 - derijilik katip, 3 - derijilik katip dégen emeldarlar arqiliq mexsus axbarat toplawatidu. Xitay hökümitining elchixaniliridiki "herbiy emeldar" dégenler xitay azadliq armiyisi bash shitabining 2 -, 3 - bölümliri üchün ochuq - ashkara halda axbarat toplawatidu.

Chet'ellerde xitay meblegh salghan yaki shirikleshken shirketlerge, dostluq jem'iyiti dégendek teshkilargha xitay dölet bixeterlik ministirliki jasuslirini runlashturiwatidu. Xitayning jama'et xewpsizlik ministirliqi adette jasusluq ishlirigha qatnashmaydu déyilsimu, emma, ularmu hazir chet'ellerge jasus ewetmekte. Bayanatta éytilishiche, xelq'araliq tekshürüsh teshkilati hazir nyuyork, chikago, xyustin, los anjilis, sanfiransésko sheherliridiki xitay elchixaniliri we fransiye, gérmaniye, sin'gapor, hindonéziyilerdiki xitay elchixaniliri peyda qilghan weqelerni tekshürüshke bashlighan. (Weli)