Qoramigha yetmey "chong bolghan" qiz oqughuchilar mesililirige nezer
2006.08.22
Nöwette xelq'ara jem'iyet yash ösmürlerning jismaniy saghlamliqi hemde jinsiy saghlamliqi mesilisini aldinqi qatargha qoymaqta. Istatéstikilarda körsitilishiche nöwette yash ösmürlerning jismaniy jehettin resmiy yétilishi 70 - yillargha baqqanda töt, besh yash ilgiri bolmaqta iken. Démek ilgiri bir balining jismaniy jehettin yétilishi 18 yash dep qaralghan bolsa nöwette 12, 13 yash dep mölcherleshke toghra kélidiken.
Buninggha egiship qoramigha yetmigen qizlarning éghir ayagh bolush hadisisimu pütün dunya jem'iyitige nisbeten omumiy yüzlük körülüwatqan mesile bolup qalghan. Dunya sehiye tarmaqlirining istatistikisida körsitishiche her yili dunyada 140 milyon qoramigha yetmigen yash qizlar ana bolidu, 4 yérim milyon'gha yéqin qoramigha yetmigen qizlar bala chüshürüsh opératsiye qilduridu.
Bala turup ana bolush sépige qétiliwatqan Uyghurlar köpeymekte
Uyghur qizlirimu mana bu sanlarning ichide. Uyghur baliliriningmu qoramigha yetmey turup bala chüshürüsh opératsiyisi qildurush yaki bala turup ana bolush sépige qétilishi Uyghurlarni endishige salmaqta.
Bezi ottura mektep oqughuchiliridin igilishimizche, Uyghur oqughuchilarda baldur muhebbetliship mesilisi xéli éghir bolghandin sirt éghir ayagh bolup qélish we ata anilirigha bildürmey bala chüshürüsh opératsiyisi qildurush mesililirimu körülmekte iken. Nöwette shexsi doxturxanilarning köplep échilishi we bala chüshürüsh opératsiyilirining barghanche addiylishish hemde téxnika jehettin aghriq azabini yéniklitilgenliki qatarliqlar, bu mesile uchurghan balilardimu biperwaliq peyda qilghan, hemde ulargha asanliq yaratqan.
Jem'iyet mesilisi
Gerche bu mesile Uyghur jem'iyitide amérika we yawropa elliridikidek we yaki xitay jemiyitidikidek éghir bir mesile süpitide otturgha chiqmighan bolsimu emma yenila mewjut bir mesilige aylan'ghan. Shundaqla téxi yétilish basquchidiki balilarning, bolupmu ottura mektep oqughuchilirining baldur muhebbetlishish, waqitliq hissiyatqa bérilish, özini qoghdash éngining sus bolishi seweblik kélip balilarning jismaniy hemde rohiy jehettin éghir paji'elerge yoluqup qiliwatqanliqi ata anilarni endishige salghan.
Ular mezkur mesililerni exlaqi pezilet terbiyisining kemchilliki mesilisi, qoramigha yetmigenlerni qoghdash qanunlirining mukemmel emesliki, Uyghurlardiki diniy we milliy exlaq qarshining töwenlishi, jem'iyetning bu mesilige birdek sus qarishi qatarliqlar bilen baghlap mulahize qilishmaqta.
Ata anilar hemde ma'aripchi hemde bir qisim ziyaliylarda mulahize qozghighan mezkur mesilige radi'omizdimu orun bérishni muwapiq körduq we bu pewqul'adde mesilining arqa körünishi hem tesirliri heqqide bir qisim mutexessislerning qarashlirini élish üchün, muxbirimiz gülchéhre deslep Uyghur élide mezkur mesile üstide izdiniwatqan, kespiy adwokat iminjan ependi bilen söhbetleshti.
Bu heqtiki tepsili melumatlarni, muxbirimiz gülchéhrening tepsili melumatidin anglang.
Munasiwetlik maqalilar
- Réstoranlardiki israpchiliqning arqisida ...
- Uyghur ilide méyiplar namrat turmush köchürmekte
- 25 Neper Uyghur ayal zeher yötkesh jeryanida biraqla tutuldi
- Uyghurlar ijtima'iy mesililerde xelq'araning yardimige muhtaj
- Uyghur élide yashan'ghanlar parawanliq mesililiri jiddiy köngül bölüshke muhtaj
- Xitay we Uyghur élide mewjüt bolup turiwatqan ijtima'iy mesililer
- Uyghur ayalliri kishilik hoquq mesilisi heqqide shikayet qildi
- Xitayda exlaq ölchimining eng töwen cheklimisimu buzup tashlan'ghan
- Köngül échish oyunliri, köngülsizliklerge seweb bolmaqta
- Uyghur élide zeherlik chékimlik mesilisi yenimu éghirlimaqta
- Xitayda Uyghur sergerdan balilar köngül bölüshke muhtaj