Ili oblastining bezi nahiyiliri kelkün apitige uchridi


2005.03.16

Tengritagh tor bétining charshenbe küni bergen xewiridin melum bolushiche, 11- marttin bashlap toxtimay yaqqan yamghurning tesiride shundaqla, qishtin buyan yighilghan qarlarning érishi bilen ili derya wadisidiki könes, qorghas, tékes, toqquztara, chapchal we nilqa qatarliq jemi alte nahiye kelkün apitide qalghan.

Iqtisadiy ziyan xéli éghir

Hazirghiche bérilgen munasiwetlik melumatlargha qarighanda, gerche kelkün apitide adem ölüsh yaki yarilinish ehwalliri körülmigen bolsimu, az dégende 110 öyge su kirgen, 33 öy örülgen hemde 100dek köwrükler buzulghan. Shundaqla jemi 7500 géktar térilghu yer buzghunchiliqqa uchrighan. Apet éghir bolghan jaylardiki bezi mektepler waqitliq ders toxtutushqa mejbur bolghan.

Igilishimizche bu kelkün apitining tesirige bir qeder éghir uchrighan nahiye künes nahiyisi bolup, narat kentliride 45 öyning ichige su kirgen bir qanche öy örülgen. Kelkün 60 tonnidek zira'et uruqlirilirini éqitip ketken. Kelkünde su eng köp yighilghan jayning chongqurliqi 60santidinmu éship ketken. 1540 Tin artuq qotanlarni qiyan élip ketken. Bu nahiyide hazirghiche xelqning uchrighan iqtisadi ziyini 500 ming yu'en'ge yetken.

Ehwalimiz bek yaxshi

Biz kelkün apitige uchrighan nahiyilerning ehwali we bu jaydiki apettin qutquzush ishliri heqqide toluq melumat élish üchün awal kelkün apitige eng éghir uchrighan könes nahiyilik xelq hökümitige téléfon uliduq. Hökümet ishxanisidin télifon alghan xadim bizning erkin asiya radi'osidin ikenlikimizni bilip, bu jayda kelkün apiti bolghanliqini inkar qilip, "bu jaygha kelkün kelmidi, ehwalimiz bek yaxshi, hichqandaq mesile yoq" dep téléfonni qoydi. Téxi éniq emes

Biz yene künes nahiyilik kelkündin mudapi'elinish ishxanisi bilen alaqilashtuq. Ziyaritimizni qobul qilghan bir qazaq xadim apet ehwalining éghirliqini, biraq hökümet orunlirining apet ehwalini tekshüriwatqan bolghachqa, téxi toluq melumatqa ige emeslikini bildürüp, özining dizhürnilik qiliwatqanliqini, qanchilik ziyan bolghanliqini bilmeydighanliqini, adem ölgen ehwal bolmighanliqini éytti.

Bu xadimning chüshendürüshiche, bu yil bahar mezgili ilgiriki yillargha qarighanda baldur bashlan'ghan bolghachqa, taghda yighilghan qarlar biraqla érip kelkün apitini keltürüp chiqarghan. Bu kelkün apitige uchrighan nahiyiler asasen taghliq hem charwichiliq rayonliri bolghachqa ahalilermu tarqaq olturaqlashqan iken. Shunga apet ehwalidin toluq xewerdar bolushqa waqit kétidiken. Xadimning éytishiche hökümetning apetke uchrighan rayonlargha qandaq yardem qilidighanliqidin xewiri yoq iken. Emma apettiki xelq özlükidin birliship apetke taqabil turmaqta iken.

Hazirmu yamghur yéghiwatidu

Biz yene mongghulküre nahiyisidiki apetke uchrighan xelqning ehwalidin xewerdar bolushqa tirishtuq. Taghliq kentlerge téléfon ulash mumkin bolmighanliqi üchün möngghulküre nahiyisi bazar ichidin biri bilen söhbette bolduq. Ziyaritimizni qobul qilghan bir xitay ayal apet ehwali heqqide mundaq dédi:

"Hazirmu yamghur yéghiwatidu, bek qattiq yéghiwatidu. Bir kün boldi toxtimidi. Öylerge su kirgen ehwallarmu boldi, bezilerning öylirimu örülüptu. Bizningmu bir nechche öydin su tamchiwatidu. Charwichiliq rayonlirida bu apetning tesirining qanchilik éghir bolghanliqini bilmek tes".

Igilishimizche, ilining kelkün apiti yüz bergen bezi nahiyiliride hazirgha qeder yamghur téxi toxtimighachqa, xelqning kelkünni tizginlishimu qiyinchiliqlargha uchrimaqta iken. Bu kelkün apitining qachan'ghiche dawamlishishi we yene qanchilik ziyanlarni élip kélishini hazirche qiyas qilmaq tes. (Gülchéhre)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.