Qorghas nahiyisi qattiq kelkün apitige uchridi

• Muxbirimiz gülchéhrening bu heqtiki melumati
• Download story audio

Bu yil bahar bashlinishi bilen Uyghur élide, bolupmu tengri téghining shimaliy étekliride kelkün apetliri pewqul'adde köp körülmekte. Bu kelkün apetlirini asasen qattiq yamghur peyda qilghan.

50 Yildin buyanqi éghir apet

13- Iyonda, ilining qorghas nahiyisining almiliq hem lusigong bazarliri qattiq yamghur keltürüp chiqarghan kelkün apitige uchridi. Apet rayonidin ige bolghan eng yéngi uchurlargha asaslan'ghanda, bu kelkün apitide hazirgha qeder töt adem ölgen, töt adem yarilan'ghan yene 15 yashlardiki bir qiz yoqap ketken.

Yerliklerning bildürüshiche, bu 50 yildin buyan yüz bergen eng éghir kelkün apiti bolup, lusigongning birinchi hem sekkizinchi kentliride apet hemmidin éghir bolghan.

Ili oblasti xewer torida bérilgen melumatta körsitilishiche, qorghasning almiliq, lusigong qatarliq alte kentide jem'iy 200 a'ililikning öyi örülgen.10 Milyon yu'en qimmitidiki su insha'at qurulushliri éghir weyranchiliqqa uchrighan,30 ming mo térilghu yerlerni asasen su basqan. Hazirghiche texminlen'gen iqtisadiy ziyan 50 milyon yu'endin ashidiken. Kelkünde déhqan- charwéchilarning qanchilik mal- waranlirining ölgenliki heqqide téxi sanliq melumat chiqirilmighan.

Qorghas nahiye baziridiki bir kishi kelkün apitining, nahiye bazirigha anche tesiri bolmighan bolsimu emma, almiliq hem lusigong bazarliri kelkün éghizi bolghachqa her yili mushundaq apetler yüz bérip turidighanliqini bildürdi.

Biz yene, goziguw yeni almiliqqa téléfon qilip, apettiki ammining ehwalini soriduq. Bir qazaq ayal bu kelkün apitide özining öyigimu su kirgenliki, qoshnisining öyining örülgenliki, nurghun charwichilarning mallirining éqip ketkenliki qatarliq ehwallarni sözlep kélip "bu men tughulup 48 yashqa kirgiche körgen eng éghir bir apet boldi" dep bildürdi.

Éghir iqtisadiy ziyan

Biz kelkün apiti hemmidin éghir bolghan losigong bazarliq hökümetke téléfon qilduq. Kéchilik közette turiwatqan bir qazaq xadim, lusigongda 8- kentning ehwalining bekrek éghirliqini emma hökümetning yardemlirining téxi yétip kelmigenlikini bildürdi.

Bu kishining bildürüshiche, apette 15 yashlarda bir qiz yoqap ketken, kenttiki amma hazirgha qeder uning iz dérikini alalmighan iken.

Istatistikiliq melumatlargha asaslan'ghanda, bu yil béshidin hazirgha qeder Uyghur élide kelkün sewebidin ölgen ademler sani yigirmige yetken. Kélip chiqqan biwaste iqtisadiy ziyan yüz milyon yu'endinmu éship ketken.

Mushu ayning -1 hem -2 künliri altay sheher ichi hem alte nahiyide yamghur sewebidin biraqla kelkün kélip, nurghun iqtisadiy ziyan keltürgen idi. Bu ikki hepte ichide, arqidinla qorghastimu zor kelkün apiti yüz berdi.

Biz altayda kelkün apiti yüz bergen peytte, Uyghur éli métirologiye idarisidin igiligen axbaratimizgha asasen, yéqin arida Uyghur élining shimalida qattiq yamghur yéghip, téximu zor kelkün apetlirining yüz bérish éhtimalliqi heqqide xewer bergen iduq.

Uyghur élidiki kelkündin mudapi'elinish tarmaqliridin igilishimizche, bu yil Uyghur éli ilgiriki yillargha qarighanda éghir bolghan tebi'iy apetlerge yüzlenmekte iken. (Gülchéhre)