Дуня кишилик һоқуқ күни йетип келиш һарписида бейҗиңдики давагәрләр қолға елинмақта
2006.12.07
12 - Айниң 10 - күни дуня кишилик һоқуқ күни. Лекин бу күнниң йетип келиши алдида, бейҗиңдики нурғунлиған әрзчиләр сақчилар тәрипидин тутқун қилинип, өз әркинликидин айрилмақта.
Кишилик һоқуқ күни һарписидики кишилик һоқуқ дәпсәндичиликлири
Радиомизниң зияритини қобул қилған бейҗиңдики бир қисим әрз қилғучиларниң мәлум қилишичә, сақчилар һазир һәммила йәргә җайлашқан болуп, һә десә адәм тутуп, адәм қамаш билән аварә икән. Сақчилар яққа юрттин кәлгәнләрни бейҗиңдики маҗялуға апирип солап қойса, бейҗиң шәһириниң өзидики әрз қилғучиларни өз өйлиригә қайтуруп апирип, талаға чиқиштин мәний қилмақта икән.
Чаршәнбә күни зияритимизни қобул қилған бейҗиң шәһириниң өзидики давагәр ваң шөшин дуня кишилик һоқуқ күни йетип келиш алдида өзиниң сақчилар тәрипидин қаттиқ назарәт қилинип, өйдин сиртқа чиқишқа рухсәт қилинмайватқанлиқини мәлум қилип, бу хил әһвалдин қаттиқ нәпрәтлиниватқанлиқини билдүрди.
Хоңкоң миңбав гезитидә берилгән бу һәқтики мәлуматта көрситилишичә, йеқиндин буян, бейҗиң һөкүмитиниң шәһәр хәлқигә болған контроллуқи илгирикидин техиму күчәйгән болуп, улар шәһәр ичидики һәр қайси җайларға 260 миңдин артуқ назарәт қилиш аппарати бекитивәткән. Мәзкур аппаратлар асасән җамаәт хәвпсизлик идариси, шәһәр башқуруш орунлири, шәһәр һөкүмити, аилиликләр райони, меһманхана, сода сарийи, университет вә һәрқайси идарә орунлириниң әтрапиға бекитилгән икән.
Қанунни тәшвиқ қилиш күнидики тутқун
Радиомизниң игилишичә, 12 - айниң 4 - күни йәни хитайниң қанун тәшвиқат қилиш күни әтигәндила, нәччә миңлиған давагәрләр мәркизи телевизийә истансиси алдиға берип әрз сунмақчи болған. Лекин улар мәзкур җайдики сақчилар тәрипидин қолға елинип, сақчи машиниси билән җамаәт хәвпсизлик идарисигә елип кетилгән.
Зияритимизни қобул қилған бейҗиңлиқ давагәр таң сиңгүй өзиниң шу күни әтигәндила сақчилар тәрипидин қолға елинип, кәч саәт 11:30 дин кейин қоюп берилгәнликини мәлум қилип, хитайниң қанун тәшвиқ қилиш күнидә бундақ вәқәниң йүз беришидин интайин қаймуққанлиқини вә шундақла әпсусланғанлиқини билдүрди:
"Бир айдин буян, бейҗиң телевизийә истансиси вә мәркизи телевизийә истансиси 12 - айниң 4 - күни йәни мәмликәтлик қанун тәшвиқ қилиш күни һәққидә тохтимай хәвәр берип, пуқраларға ‘қанунға тайинип өзәңлани қоғдашни өгиниңлар' дәп сөзлимәктә. Лекин мән шу күни саәт 8 ләр әтрапида өйдин чиқип, 9 болмайла мәркизи телевизийә истансиси алдиға барған идим. Барар -бармай пуқрачә кийинивалған сақчилар мени тутуп, сақчи машинисиға селип әкәтти"
Бир әрздар: у чағдики көрүнүш худди җәң мәйданиғила охшайтти
Бейҗиңлиқ давагәр нийүләнниң мәлум қилишичә, 4 - декабир күни әтигәндә, мәркизи телевизийә истансисиниң алдиға нәччә миңлиған давагәрләр йиғилған икән, лекин шуниң билән бир вақитта, түркүмләп сақчи келип, мәзкур җайда рәсмий һәрби һаләт йүргүзгән, сақчилар өз машинилири билән сиртқи өлкиләрдин кәлгән давагәрләрниң һәммисини маҗиялуға, йәрлик давагәрләрни һәр қайси районларға елип кәткән:
"У күни мәркизи телевизийә истансисиниң алдиға барғанлар ниң һәммиси дегидәк сақчилар тәрипидин тутуп кетилди, һәммила җайда дегидәк сақчилар бар, улар кимни көрсә шуни тутуп, бәкму ғалҗирлашти. Сирттин кәлгәнләрниң һәммисини сақчи машинисиға бесип, маҗялуға елип кәтти. Йәрликләрниму тутуп кәтти. Шундақтиму йәнә 4000 – 5000 дәк адәм удул җуңнәнхәй тәрәпкә қарап меңишқа башлиған. Лекин 10 нәччә минут ичидә нәччә онлиған сақчи машиниси келип кишиләрни тутуп кәтти; қалғанларни қоршивалди. У чағдики көрүнүш худди җәң мәйданиғила охшайтти" .
Америкида нәшр қилинидиған улуғ ира гезитиниң бу һәқтә бәргән хәвиридә мәлум қилинишичә, хитайниң қанун тәшвиқ қилиш күни бейҗиңдики давагәрләр пәқәт мәркизи телевизийә истансиси алдидила әмәс бәлки тйәнәнмин мәйдани вә шинхуамин әтрапиғиму йиғилип наразилиқ билдүргән. (Меһрибан)
Мунасивәтлик мақалилар
- Хитай бейҗиң олимпик йиғинидин бурун кишилик һоқуқи әһдинамисини тәстиқлиши мумкин
- Бейҗиңда кишилик һоқуқ муһакимә йиғини җәрянида, һәрби һаләт елип берилмақта
- Бейҗиңдики кишилик һоқуқ көргәзмисидә әрздарлар сақчилар тәрипидин тутуп кетилмәктә
- Хитай ташқи ишлар министири ли җавшиңға рәддийә
- Хитай һөкүмити маралбешидики той қилмақчи болған уйғурларни колликтип той қилишқа мәҗбурлиди
- Хитай һөкүмитиниң сиясити түпәйли уйғурлар әң әқәлли һоқуқлиридинму мәһрум қалмақта
- Хитай һөкүмити бейҗиңда вәзийәтни техиму җиддийләштүрмәктә
- Тйәнәнмин мәйданида, әрз қилғучи өз қарнини йерип өлүвелишкә урунди
- Хитайдики кишилик һоқуқ паалийәтчилириниң аилә тәвәлири кофи аннанға хәт язди