Lin bawxu'a: Uyghurlarni qollighinim üchün parakendichilikke uchridim

Xitay démokratliridin yazghuchi lin bawxu'a ependi yéqinqi yillarda Uyghur mesiliside pikir bayan qilip, Uyghurlarning heqqaniy herikitini qollap kelgen shexslerning biri.
Muxbirimiz méhriban
2012.06.14
lin-bawxwa-baohua-uyghur-qurultay-305.jpg Lin bawxu'a ependi(soldin birinchi) we uning xanimi(ongdin birinchi) 4-nöwetlik dunya Uyghur qurultiyi wekilliri bilen. 2012-Yili may, tokyo.
Lin baohua ependining xanimi Yang mali teminligen

Lin bawxu'a ependi 9-iyun küni u özining blogida élan qilghan “Tokyoda échilghan dunya Uyghur qurultiyidin tesiratlar” namliq maqaliside özining Uyghur mesilisi heqqide izdinishige seweb bolghan amillar heqqide toxtilip, Uyghurlarning herikitini qollaydighanliqini bildürgendin bashqa yene özining Uyghurlar weziyiti heqqidiki maqaliliri hem Uyghur teshkilatliri rehberliri bilen bolghan alaqisi seweblik xitay da'iriliri teripidin sezgür shexs süpitide mu'amile qilinip, parakendichilikke uchrighan ehwallarnimu bayan qilghan.

Söhbitimiz dawamida lin bawxu'a ependi özining Uyghurlarning heqqaniy herikiti hem tallishini qollaydighanliqini bildürüp mundaq dédi:
“Men xitay hökümitining asaritide yashawatqan Uyghurlarning heqqaniy herikitini qollaymen. Chünki ular öz hoquqi üchün küresh qiliwatidu. Xitay hökümiti héch qachan Uyghurlargha héqiqi aptonomiye hoquqi bermidi. 1-Sékrétar xitay millitidin belgilen'gen öz zéminida héqiqi aptonomiyilik hoquqqa érishelmigen milletning elwette naraziliqi küchlük bolidu. Xitay hökümitige qarshi heriketler mushu sewebtin yüz bériwatidu. Uyghurlardiki musteqilliq telep qilish sadaliri mana mushu sewebtin küchiyiwatidu. Uyghurlar musteqilliq telep qilamdu,yaki aliy aptonomiye telep qilamdu? bu elwette ularning özliri béridighan qarar.”

Lin bawxu'a ependining bildürüshiche, u özining Uyghurlar heqqidiki qarashliri hem Uyghur teshkilatliri bilen bolghan alaqisi seweblik xitay da'iriliri teripidin sezgür shexs süpitide mu'amile qilinip, parakendichilikke uchrighan.

Maqalide lin bawxu'a ependi özining chet'ellerdiki Uyghur teshkilatlirining rehberliri bilen körüshkenliki seweblik xitay da'iriliri teripidin parakendichilikke uchrighan ehwalni mundaq bayan qilidu:
“2009-Yili 10-ay mezgilide men rabiye qadir xanimning yaponiyide ziyarette bolidighanliqi heqqidiki xewerni anglighandin kéyin, xanimim bilen birlikte rabiye qadir xanim bilen körüshüsh üchün yaponiyige bardim. Bu méning rabiye qadir xanim bilen tunji qétim yüz turane körüshüshüm idi. Undin burun men rabiye qadir xanim bilen téléfonda körüshken idim. Mana shu qétimliq körüshüsh manga awarichiliklerni élip keldi. 2010-Yili 7-ay mezgilide teywenning gawshung shehiride échilghan démokratlarning yighini mezgilide tekshürgüchiler tuyuqsiz öyümge izdep kélip, ayalimdin méning xitay teripidin térrorchi dep jakarlan'ghan kishiler bilen alaqem bar yoqluqini sürüshtürüptu. Bu töhmet sewebidin men öyge yoqlap kelgüchiler bilen körüshüshni ret qildim. Hemde bu ehwalni metbu'atlargha ashkarilidim.”

Lin bawxu'a ependi xitay hökümiti teripidin térrorchi qalpiqi bilen eyiblen'gen bu kishilerning emeliyette démokratik döletlerning qollishi hem qoghdishigha érishiwatqan kishiler ikenlikini bildürüp, mundaq dédi:
“Bu yil yaponiyide échilghan dunya Uyghur qurultiyining 4-qurultiyi mezgilide men dunya Uyghur qurultiyi rehberliridin rabiye qadir xanim, dolqun eysa hem qurultay bayanatchisi dilshat rishit, qurultayning yaponiyidiki mes'uli ilham mexmutlar bilen körüshtüm. Xitay hökümiti dolqun eysani térrorchi tizimlikide élan qilghan bolsimu, emma bu xelq'ara saqchilarning étirap qilishigha érishelmidi. Rabiye qadir xanimning washin'gtonda ishxanisi bar, dolqun eysa gérmaniye wetendashliqida idi. Eger bu kishiler rastla xitay hökümiti déginidek térrorchilar bolsa bu döletler néme üchün ularning pa'aliyetlirige yol qoyidu? ularni qollaydu? bu méning rabiye qadir xanim bilen 2-qétim yüz turane körüshüshüm idi. Rabiye qadir xanim yenila ashundaq qizghin hem rohi urghup turghan halette idi. Dolqun eysa kishige éghir-bésiq tuyghu béretti, dilshat rishit bolsa tolimu zérek idi. Ilham mexmut qurultayning yaponiyide échilishi üchün teyyarliq xizmetlirini qilghan idi. Gerche bularning adem sani az bolsimu, emma yaponiyilik dostlar ulargha yardem qildi. Méni eng tesirlendürgini yaponiye jem'iyiti ularni qollidi.”

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.