Qérindash qelemler zhornili neshirdin chiqti


2007.01.25

qerindash-qelemler-150.jpg
Zhornalning deslepki sanining téshi

Yawro'asiya yazghuchilar birliki teripidin chiqirilghan kardesh kalemler yeni qérindash qelemler namliq ayliq zhornal oqurmenliri bilen yüz körüshti. Zhornalning meqsiti türk dunyasidiki yazghuchi, sha'ir we muzikantlarning eserlirini pütün türk dunyasi oqurmenlirige tonutushtin ibaret iken.

Deslepki sandiki mezmunlar

Zhornalning bu sanida yaqutlarning dölet erbabi, milli sha'ir platon oyunuskiy, qazaqistanliq dangliq yazghuchisi bawirjan jakip, rusiyining dangliq sha'iri fiyedor tutchew, dangliq qirghiz yazghuchisi ashim jakipbekow, meshhur azerbayjan yazghuchisi anar qatarliqlarning edebi hayati we kishiliki heqqide oqurmenlerge melumat bérilgen. Zhornalda yene türk dunyasining edebiyat sahesidiki yéngiliqlarghimu yer bérilgen.

Qérindash qelemler zhornalining bu sanida yene tursun'ay saqi tonushturulghan bir parche maqalimu yer alghan bolup, maqalini mimar sinan uniwérsitéti oqutquchisi doktor abdulwahap qara yazghan. Bir medeniyet köwrüki tursun'ay saqi témiliq bu maqalide ötken yili 67 yéshida wapat bolghan tursun'ay saqining hayati we u terjime qilghan eserlerge yer bérilgen. Tursun'ay saqining dangliq türk yazghuchisi rishat nuri güntékinning chaliqushi, hijrik, yashar kamalning inji memetke oxshash 5 romanni Uyghur türkchisige terjime qilghanliqi, bulardin bashqa dangliq tarixchi rishat genchning qaraxanlarning dölet teshkilati namliq esirige oxshash 3 ilmi kitabni, 50 ke yéqin maqalini Uyghurchige terjime qilip, türkiye bilen Uyghur türkliri arisida köwrüklük rol oynighanliqi bayan qilinip, bu jehettiki töhpisi mu'eyyenleshtürülgen.

Zhornalda yene afghanistanda chiqidighan tunji türkche gézit bolghan bilgi gézitimu tonushturulghan. Bilgi géziti afghanistandiki bir türküm uniwérsitét oqughuchiliri, yash yazghuchi we mutepekkurlerning tirishchanliqida özbék türkchiside chiqirilghan bir gézit bolup, gézit neshirdin chiqqanda afghanistan metbu'atlirida zor tesir qozghighan iken.

Zhornalda tonushturulghan yene bir muhim shexis bolsa türk dunyasining ulugh mujadili we alimi doktor bay mirza hayt bolup, maqalide bay mirza haytning musteqil bir türkistan üchün ömür boyi mujadile qilghanliqi, ömrini urush we asarette ötküzgen bu büyük alim we türkistan tarixchisining 89 yéshida hayat bilen widalashqanlqi yézilghan. Maqalide uning hayati we eserlirige tepsili yer bérilgen.

Zhornalning sahibi yawro'asiya yazghuchilar birliki bashliqi bilen söhbet

Biz türk dunyasining medeniy birliki yolida étilghan qedemlerdin biri bolghan bu zhornal we zhornalni chiqarghuchi orun bolghan yawro'asiya yazghuchilar birliki heqqide tepsili melumat élish üchün bu birlikning bashliqi bolghan doktor yaqup déli ömer oghli bilen söhbet élip barduq.

- Zhornalni tonushturushtin burun bu zhornalni chiqarghan yawro'asiya yazghuchilar birliki heqqide qisqiche melumat bersingiz qandaq?

- Yawro'asiya yazghuchilar birliki téxi yéshi kichik bir birlik, ötken yili 4-ayda enqerede quruldi. Bizning nezirimizdiki yawro'asiya ottura asiya türkiy jumhuriyetliri, balqanlar, kafkasiye, rusiye fédératsiyisi, sibiriye we türkistan qatarliq yerlerni öz ichige alidu. Yeni türk dunyasini asas qilghan bir yawro'asiyadur. Bu yazghuchilar birlikini qurushtiki meqsitimiz, türk dunyasidiki yazghuchilarni bir yerge toplap ulargha öz'ara pikir almashturidighan bir munber yaritishtin ibaret. Biz yawrasyadiki toghrisi türk dunyasidiki yazghuchilarni türkiyidiki qérindash kesipdashlirigha tonutush üchün qérindash qelemler namliq bu ayliq edebiy zhornalni chiqirishqa bashliduq.

- Siz bu zhornalni chiqirishtiki meqsetning türk dunyasidiki yazghuchilarni türkiyidiki oqurmenlerge tonushturushtin ibaret ikenlikini dep öttingiz? zhornalni türkche chiqiripsiler, kelgüside bashqa türkiy tillardimu neshir qilamsiler?

- Zhornilimizning tor béti teyyarliniwatidu, yéqinda tor arqiliqmu zhornilimizni oquyalaysiler. Bu zhornal hazir türkche neshir qiliniwatidu. Shunga hazirche türk dunyasidiki türkche bilidighan kishiler paydilinalaydu. Ezerbeyjan, qirghizistan qatarliq döletlerde bu rolni oynawatqan zhornallar bar. Biz kelgüside bu zhornalni qazaqche, qirghizche, tatarche we ezerbeyjanche tillardimu neshir qilishni oylawatimiz. Buning üchün hemkarlishishqa éhtiyajimiz bar. Xuda buyrisa yéqin kelgüside zhornilimizning bashqa türkiy tilliridiki nusxilirinimu köreleysiler.

- Hörmetlik yaqup déli ömer'oghli ependi bu zhornalni élishni xalighan kishiler qandaq alalaydu?

- kardeskalemler@gmail.com Adrésige maqale ewetse biz zhornalda basimiz. Mushtiri bolushni xalighanlarmu mushu adrésqa xet yézip biz bilen alaqe qursa bolidu. Türkiy tilliri bir menbedin kelgen bay tillardur. Qérindash qelemler zhornilimiz her sanida her türkiy millettin bir yazghuchigha yer bermekchi, shunga radi'o anglighuchi yazghuchi tetqiqatchilarning bizge edebiyat heqqide maqale we edebiy eserlerni yézip bizge ewetishini ümit qilimiz hem bundin intayin xursen bolimiz.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.