Rusiyide milletchilik kücheymekte


2005.11.07

4-Noyabir küni moskwa shehirining muhim merkiziy kochilirida rus fashistlirining marsh éytip, kocha aylinip, rus emes milletlerni rusiyidin qoghlap chiqirishni mezmun qilghan sho'arlarni towlap, namayish qilish herikiti rusiye metbu'atlirida jiddiy munazirilerni qozghidi.

Moskwadin tarqitilidighan intérnét uchur sehipisining www.newsru.com Diki melumatlargha qarighanda texminen ikki mingdin artuq adem bu namayish pa'aliyetlirige ishtirak qilghan.

"Moskwa sadasi" radi'osining uchuridin melum bolushiche, namayishchilar dumbaqlirini chéliship, " rusiye peqet ruslar üchün", "ruslar algha !" dégendek xetler yézilghan lozunkilarni kötürüp kocha aylan'ghan.

Mezkur marsh éytip méngish sheklidiki pa'aliyetni eslide rusiyide démokratik inqilab qozghashqa qarshi turup, pütün sabiq sowet ittipaqi zéminini qaytidin birleshtürüshni muddi'a qilidighan "yawro-asiya yashlar ittipaqi" dégen teshkilat uyushturghan bolup, buninggha rus fashistlirining "qanunsiz köchmenlerge qarshi turush herikiti", “eslesh"," rusiye qudretlik milliy dölet partiyisi" qatarliqlarning ezaliri ishtirak qoshulush bilen namayishning xaraktéri özgergen. Bu jeryanda mötidil xaraktérge ige, démokratiyini qollaydighan hemde milletchilikke qarshi turidighan "mudapi'e" herikiti dep atalghan teshkilatning ezaliri bilen fashistlar arisida kichik kölemde toqunush yüz bergen bolsimu, emma saqchilar tézlik bilen weziyetni kontrol qilghan.

Rusiye agéntliqlirining uchurliridin qarighanda, démokratlar hökümetni fashistlarning bu xil herikitige yol qoydi we köz yumdi dep eyibligen bolup, ularning qarishiche, bu xil irqchilik shekildiki heriket rusiyige héchqandaq payda élip kelmeydu. Uchurlardin qarighanda rusiye démokratliri bu namayish yüz bérishtin ilgiri moskwa sheherlik hökümitidin fashistlarning kochigha chiqishini chekleshni telep qilghan iken.

4- Noyabir künidiki rus irqchilirining bu namayish pa'aliyiti heqqide rusiye fédéral hökümitige tewe téléwiziye qanalliri héchqandaq uchur bermigen. Intérnét sehipiliridin www. newsru.com Diki uchurda yézilishiche, "rusiye" dep atlidighan téléwiziye qanilining "xewerler" bölümining bashliqi özlirining néme üchün fashistlarning namayishigha a'it uchur bermigenliki heqqide toxtilip, bundaq qilishning emeliyette ularning pozitisiyisi ikenlikini, bundaq fashistik idiyilerni téléwiziye arqiliq kishilerge bildürüshni xalimaydighanliqini chüshendürgen.

Rusiyide milletchilik künsayin éghirlashmaqta

Rusiyide chiqidighan "sodigerler" gézitige rusiyidiki esebiylik mesililiri tetqiqat merkizining bildürüshiche, hazir rusiyidiki milletchilik idiyilirining nisbiti 51%-tin 53% ghiche bolghan salmaqni saqlighan bolup, 2000-yilining béshidikidin töwenlimigen. Xewerlerge qarighanda yéqinqi yilardin buyan rusiyide milletchilik küchiyishke qarap yüzlen'gen bolup, rus milletchiliri moskwa qatarliqlar jaylardin rus emes milletlerni jümlidin ottura asiyaliq, kawkazliqlar, xitaylar we bashqa chachliq milletlerni qoghlap chiqirish herikiti élip barmaqta. Bu milletler da'im rus milletchilirining zerbisige uchrap, bulang talang qilinish hetta öltürülüsh ehwallirigha duch kelmekte. Amérika awazi radi'osining uchuridin melum bolushiche, téxi yéqindila rus milletchi yashliri rusiyining woronje shehiridiki chet'ellik oqughuchilargha hujum qilip, bir qanche oqughuchini yarilandurghan we bir neper latin amérikisiliq oqughuchini öltürüwetken. "Aypang bashlar" dep atilip, chachlirini qirdurup yürüydighan rus milletchi yashliri rusiyining moskwa qatarliq chong-kichik sheherliride qara chachliq millet kishilirige hujum qilish weqesi da'im körülüp turidighan ish bolup, renggi rohi ruslardin perqlinidighan qara chachliq millet kishilirining özliridin ensirep, xatirjem yürelmeslik weziyiti shekillen'gen.

Rusiye fashistlirining idiyisi

Rusiye analizchilirining yézishiche, rusiyidiki bu xil fashizm emeliyette rus showinizimining yuqiri pellisi bolup, ularning idiyisi "rusiye peqet ruslar üchünla" dégendin ibaret. Mezkur yéngi rus fashizimining neziride rusiye tupriqidiki barliq bashqa milletler yoqulushi, bu jayda ruslarla yashishi we yaki ular hemmidin üstün turushi kérek.

Rusiye mutexessislirining hésablishiche, hazir pütün rusiyide "aypang bashlar" dep atilidighan fashist yashlar guruppisi we bashqa teshkilatlarning 50 ming hetta uningdinmu artuq ezasi bar bolushi mumkin iken.

Rus milletchiliki ziyaliylar we memuriylar qatlimidimu mewjut

Rusiyide yéqindin buyan rus showinizimining küchiyip kétiwatqanliqi xelq'ara jemiyetning diqqitini tartqan bolup, amérika tashqi ishlar ministirliqimu bu heqte doklat teyyarlighan. Yéqinda rusiye prézidénti putin ötkende isra'iliyini ziyaret qilghanda, isra'iliye da'iriliri rusiyidiki yehudilargha qarshi keypiyatning ewji alghanliqini bildürgen. Xewerlerdin ashkarilinishiche, rus milletchiliki yalghuz yuqirida éytilghan bir qisim yashlardila emes, belki omumiy yüzlük ehwalgha aylanmaqta.

Yehudilargha qarshi turush, bashqa milletler bolupmu, asiyaliqlarni yeklesh rusiyining hemme qatlamlirigha singishke bashlighan. Rusiye agéntliqliridin www.newsru.com Da körsitilishiche, moskwada 20 neper parlamént ezasini öz ichige alghan 500 ataqliq erbap rusiye döletlik bash teptishige murajetname yézip, barliq diniy birlikler we yehudilarning diniy birliklirini chekleshni teshebbus qilghan. Ular xétide ashkara halda "yehudilarning dinini" eyibligen iken.

Rusiyidiki insan hoquqlirini himaye qilish teshkilatliri rusiyide küchiyiwatqan bundaq bashqa millet we irqni chetke qéqish, uni düshmen qatarida körüshtek fashizmning rawajlinishigha yol qoyushning xeterlik ikenlikini, eger buni qattiq jazalimighanda rusiyige téximu zor balayi-apetlerni élip kélidighanliqlirini agahlandurghan. (Ümidwar)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.