Хитайдики муһит булғиниш мәсилиси хитай иқтисадиға зор тәһдит елип кәлмәктә


2005.11.04

Йеқинда "дуня авангартлири мулаһизә мунбири" намлиқ гезиттә, "қәд көтүриватқан хитайни әмәлийәттә мәйнәтчилик басмақта" дегән темида мақалә елан қилинди. Мақалида хитайдики су вә һаваниң булғиниш дәриҗисиниң күнсери еғирлишиватқанлиқи һәмдә бу хил әһвалниң хитай иқтисадиға зор тәһдит елип келиватқанлиқи оттуриға қоюлған.

Муһит булғиниш еғир дәриҗигә йәткән

Мақалида көрситилишичә, хитайниң муһитни асираш саһәсидики алий дәриҗилик әмәлдари йеқинда хитайдики муһит мәсилиси һәққидә тохтилип "әгәр бу һәқтә җидди чарә -тәдбирләр қоллинилмайдикән, 15 йил ичидә хитайдики су вә һаваниң булғиниш дәриҗиси һазирқидин һәссиләп еғирлишиду" дәп агаһландуруш бәргән.

Мақалида илгири сүрүлүшичә, хитайдики муһит мәсилиси пәқәт иқтисадий мәсилила болуп қалмай, бәлки иҗтимаий вә сиясий мәсилигә айланған. Болупму хитайниң йеза районлирида, суниң булғиниши зираәтләрниң булғинишини кәлтүрүп чиқарған шуниң билән хәлқниң саламәтлики зор тәһдиткә учриған.

"Қәд көтүриватқан хитайни әмәлийәттә мәйнәтчилик басмақта" дегән темидики бу мақалида, " хитай һөкүмити һечболмиғанда дөләтниң пайтәхти бейҗиңниң һавасини болсиму сап қилишқа тиришиши керәк, әгәр бундақ қилмайдикән, 2008 - йили бейҗиңда ечилидиған олимпик йиғинда, хитай һөкүмити наһайити осал әһвалға чүшүп қалиду" дәп көрситилгән.

Хитайда пул тепиш муһим орунда қоюлған

Вашингтондики хитай учур мәркизиниң мәсули ву хуңда әпәнди хитайдики муһит мәсилисиниң һәқиқәтән наһайити еғир икәнлигини тәкитләп, "бундақ болуши хитай һөкүмити пәқәт иқтисадниң тәрәққи қилишиғила көңүл бөлүп, хәлқниң саламәтликини бер чәткә қайрип қоюп, уларниң өлүп терилиши билән кари болмиғанлиқидин келип чиққан " дәп көрсәтти,

Йеқинда хитайниң муһитни асраш саһәсидики али дәриҗилик әмәлдари һазир хитайдики шәһәр нопусиниң көп қисминиң булғанған һавада яшаватқанлиқиға иқрар болған.

"Дуня авангартлири мулаһизә мунбири" намлиқ гезиттә елан қилинған мақалида көрситилишичә, һазир хитай земининиң 3 тин бир қисмида пүтүнләй кислаталиқ ямғур яғидикән шундақла һәр йили хитайда һаваниң булғунушидин өлүп кетиватқан адәмләр сани 400 миңдин ашидикән.

Муһит булғиниш кишиләрниң һаятиға хәвп елип кәлмәктә

Радиомизниң зияритини қобул қилған вашингтондики хитай учур мәркизиниң мәсули ву хуңда әпәнди, "хитайда һазир бир қисим чөл вә қумлуқ районлардин башқа, асасий җәһәттин һәммила шәһәрләр булғинип болған, йеза районлиридики йәр асти суму пүтүнләй булғанған. Бу хил булғинишниң тәркибидә түрлүк рак кесәлликләрни кәлтүрүп чиқиридиған радиактиблиқ елементлар бар" дәп билдүрди,

Ву хуңда әпәнди сөһбәт җәрянида йәнә хитайдики су вә һаваниң еғир дәриҗидә булғанғанлиқидин, хитайда ишләпчиқирилған йемәкликләрниңму хәтәрлик болуп қалғанлиқини, шуңа һәтта америкини өз ичигә алған чәт дөләтләрдә кишиләр хитайдин импорт қилинған йемәкликләрни истимал қилиштин интайин әндишә қилидиғанлиқини мәлум қилди,

Ву хуңда әпәнди сөзиниң ахирида, "муһит мәсилисини бир тәрәп қилишта, хитай һөкүмити бәкму кечикти. Чүнки 20 йилдин буянқи иқтисадни тәрәққи қилдуруш җәрянида, хитайда мәйли һава болсун яки су вә тупрақ болсун, һәммиси дигидәк интайин қорқунчлуқ дәриҗидә булғинишқа учриди" дәп көрсәтти, (меһрибан)

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.