Shiwétsiyide xu jintawgha qarshi namayish élip bérildi


2007.06.11

Xitay re'isi xu jintawning shwétsiye ziyariti 6‏-ayning 8‏-küni stokholm waqti sa'et 9 din 5 minut ötkende arlanda xelq'araliq ayrodromigha yétip kélishi bilen resmiy bashlan'ghan idi. Shwétsiye hökümitining xitay re'isi xu jintawni ayrodromda kütüwélishni anche heshemetlik orunlashturmighan bolup, xu jintawni kütüwélishqa peqet shwétsiye shahzadisi filip we tashqi ishlar ministiri karil bilid qatarliqlar chiqqan.

Xitay dölet derijilik rehbirining shwétsiye bilen diplomatik munasiwet ornatqan 57 yildin buyanqi tunji qétimliq ziyariti

Bu arida shwétsiyidiki nopuzluq gézitler we tor betliri arqa arqidin maqalilar élan qilip, gerche xitayning hökümitining yuqiri derijilik dölet rehbirining shwétsiye bilen diplomatik munasiwet ornatqan 57 yildin buyanqi tunji qétimliq ziyariti bolsimu emma kishilik hoquq mesiliside xitayni choqum tenqid qilish kéreklikini tekitligen we xitaydiki insan heqliri ehwaligha da'ir mesililerni ispatliq matériyallar bilen körsitip bergen idi.

6‏-Ayning 9‏-küni chüshte shwétsiye padishahi karil gostap 16 özining stokholimdiki sariyida xitay re'isi xu jin tawning sheripige ziyapet berdi. Xu jintawning xan sariyigha kirish harpisida shwétsiye Uyghur komitétining ezaliri jama'etning arisida turup ¨xu jintaw qatil , xu jintaw diktator, xitaylar sherqiy türkistandin chiqip ketsun ¨dégen xetler yézilghan pilakatlarni kötirip chiqqan .

Jintaw shiwétsiyege kélishtin ilgiri shwétsiyidin naraziliq namayishlirining bolushini tosush heqqide shwétsiye hökümitige bésim ishletken

Bu ish neq meydandiki minglighan shwétsiyiliklerning diqqitini tartqan we bes beste bularni kamiralargha chüshürüwalghan. Biraq, bu peytte amanliq saqlawatqan shwétsiye saqchiliri we bixeterlik xadimliri ularni mejburi neq meydandin ketküziwetken.

Shwétsiye axbaratliridin melum bolushiche xitay re'isi xu jintaw shiwétsiyege kélishtin ilgiri shiwétsiyide özige qarshi naraziliq namayishlirining bolushini tosush heqqide shwétsiye hökümitige bésim ishletken. Del shu küni shwétsiye Uyghur komitétining teshkillishi bilen shwétsiyidiki Uyghurlar, tibetler we mongghullar xu jintaw chüshlük ziyapetke kelgen shu peytte xan sariyi bilen shwétsiye parlaméntining ariliqidiki meydanda xitay hökümitige qarshi narazliq namayishi élip bardi.

Namayish ehwali shwétsiye döletlik téléwiziyisining 4 qanilida xitay re'isi xu jintawning shwétsiye hökümiti teripidin kütiwéliniwatqan ehwallar bilen kirishtürülüp körsitilip, Uyghurlarning insan heqliri ehwali heqqide melumat bérildi.

Shwétsiyidiki Uyghurlarning xu jintawgha qaratqan ikkinchi qétimliq namayishi

Shiwétsiyede yashawatqanliqigha xéli yillar, dunya Uyghur qurultiyining bayanatchisi dilshat réshit ependining bildürüshiche, bu shwétsiye döletlik téléwiziyiside Uyghurlarning xitaygha qarshi élip barghan naraziliq namayishi heqqide tunji qétim uchur bérilishi iken.

Buningdin bir kün ilgiri shwétsiye hökümitining biwaste rayini ipadileydighan shwétsiyidiki eng chong gézit bolghan ¨kündilik xewerler ¨gézitide Uyghurlar we Uyghurlarning xu jintawgha qaratqan naraziliq namayish heqqide shwétsiye Uyghur komitétining rehberlirini ziyaret qilip maqale élan qilghan idi. Bu qétimqi namayish shwétsiyidiki Uyghurlarning xu jintawgha qaratqan ikkinchi qétimliq namayishi bolup hésablinidu.(Yalqun)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.