Ürümchide Uyghur qassaplar ish tashlap, bajning örlishige naraziliq bildürdi
2005.03.10
Uyghur éli we ürümchi xewer torlirida peyshenbe bérilgen xewerlerdin melum bolghandek, ürümchide 9 - mart bir kün ichide qoy we kala göshining bahasi 70, 80٪ etrapida örlep, bir kélo qoy göshining bahasi 15 yu'endin 22yu'en'ge, kala göshining bolsa 16 yu'endin biraqla 22 yu'en'ge örlep ketken. Uning üstige, xwaling, tyenying qatarliq üch chong qushxanining hemmiside etigen sa'et 10 lardila gösh pütünley qalmighan. Bu qimmet bahada sétilghan göshlermu peqet aldinqi kündin sétilmay éship qalghanliri iken.
Naraziliq
Xewerde körsitilishiche bu bir künde üch chong qushxanidiki qassaplar, qushxana bajlirining örlep kétishige naraziliq bildürüp, dukanlirini taqap, héch qaysisi mal soymighan iken. Shuning bilen gösh yétishmesliktin baha biraqla örlep ketken. Bu istimalchilarni hemde etraptiki bashqa sheherlerdin qushxanigha mal toshiwatqan tijaretchilerni endishige salghan.
Ürümchidiki bir Uyghur résturanigha téléfon qilip gösh bahasining örlishining résturanlar sodisigha qandaq tesir körsetkenlikini soriduq. Résturanning mu'awin dériktori bu heqte jawab bérip, göshning bahasining örligenliki bilen tamaqning bahasini ösurelmeydighanliqini, bolmisa xéridarlirini qachurup qoyidighanliqini éytti.
Men bilmeymen
Biz ürümchidiki asasliq qushxanilarda Uyghur qassaplarning néme sewebtin mal soymay bir kün ish tashlighanliq sewebi heqqide éniqraq melumat igilesh üchün, munasiwetlik tarmaq we kishilerdin melumat igileshke tirishtuq.
Biz ürümchidiki chong qushxanilarning biri xu'aling qushxanisining ishxanisigha téléfon qilip, qassaplarning ish tashlash sewebini sorighinimizda, nöwetchi bir xitay, "bügün gösh 9 koydek örlep ketti. Qushxanida bügün birmu qoy yaki kala soyulmidi, qassaplarning néme üchün ish tashlighinini bilmeymen" dep jawab berdi.
Biz yene baj tarmaqliridin jawab élishqa tirishqan bolsaqmu, ulargha téléfon ulanmidi.
Munasiwetlik chiqim örligen
Bezi qassap we gösh tijaretchiliridin igilishimizge qarighanda, 9 - mart küni qushxanidiki tijaretchilerning mal soymasliqidiki seweb, bu aydin bashlap alaqidar orunlar mal soyush béjini besh yu'endin sekkiz yu'en'ge örletken. Shundaqla bashqa bashqurush heqlirimu munasip örlep ketken. Bu eslidiki musulmanlar qush xanisi taqilip yéngi qushxanilarda emdi tijaret bashlighan qassaplargha iqtisadi bésim hem belgilik ziyan élip kelgen. Narazi bolghan tijaretchiler 9 - mart küni biraqla ish tashlap mal soyushni ret qilish arqiliq munasiwetlik tarmaqlarning qushxana béjini tengshishini telep qilghan.
Bizla emes, istimalchilarmu ziyan tartidu
Ti'enying qushxanisida bir qanche qassap dukinini kötirige alghan bir tijaretchi "qassaplarning özlirige ziyan bolidighanliqini bilip turup naraziliq bildürüp ish tashlishi, peqet özlirining menpe'eti üchünla emes, belki istimalchilarningmu menpe'etini qoghdash üchün qilghan herikiti. Chünki nöwette baj bashqurush orunlirining her xil bajlarni yuqiri örlitiwétishi bilen göshning bahasimu örleydighan bolghachqa, buning kéyin istimalchilarghimu ziyan élip kélidu " dédi.
Ötken yili öktebirde, ürümchidiki alaqidar tarmaqlar, ürümchidiki eng chong musulmanlar qushxanisini taqighandin kéyin bu jayda, qassapliq qilip kéliwatqan 3000 dek Uyghur qassap, nöwette xu'aling, tyenying qatarliq yéngi qushxanilarda yéngidin tijaret bashlighan bolghachqa, desmaye sélish, köchüsh jeryanida xile köp ziyan tartqan. Biz bilen söhbette bolghan qassap kishi yene bulargha qoshulup bajning barghanche örlishining Uyghur qassaplargha zor iqtisadi bésim élip kéliwatqanliqini bildürdi.
Axirda yene bu qassap, nöwette baj tarmaqliri qassaplarning pikrini oyliship baqidighanliqini bildürgechke, bazarning normalliship gösh bahasiningmu 10 - marttin bashlap asta- asta eslige qaytishqa bashlighanliqini bildürdi.
Munasiwetlik maqalilar
- Ürümchidiki gösh tijaretchiliri bajning örlishige naraziliq bildürdi
- Ürümchi musulmanche qushxana taqalghandin kéyin bu yerdiki Uyghurlar qandaq qilidu ?
- Ürümchidiki musulmanche qushxana taqalmaqchi
- Uyghur élidiki qimmetlik yawayi haywan'atlarning yoqap kétishige kim sewebchi?
- "5 - Nomurluq késel" ning " tuyaq- éghiz yallughi" ikenliki ashkarilandi