Xitay béyjing olimpik musabiqisining bixeterlikige kapaletlik qilalamdu?


2008.02.12

Xelq'ara kishilik hoquq teshkilatlirining küchlük naraziliqigha duch kéliwatqan xitay hökümitining 2008 - yilliq béyjing olimpik musabiqisining bixeterlikige kapaletlik qilish - qilalmasliqi kishilerning diqqitini chékiwatqan muhim mesile bolmaqta. 2 - Ayning 8 - küni johnniy erling ependi teripidin gérmaniyide neshrdin chiqidighan " dunya géziti" de élan qilin'ghan " bixeterlikning qimmiti kishilik hoquqta " namliq maqalige asaslan'ghanda, xitayning béyjing olimpik musabiqisining bixeterlikige kapaletlik qilishi teske toxtaydiken. Buning sewebi؛ yalghuz béyjingning nachar hawa kélimati we qatnash tertipidiki qalaymiqanchiliq yaki béyjing sheher ahalisining medeniyetsizlikidila emes, belki béyjing hökümitige qarshi her sahe küchlerning künsiri köpiyiwatqanliqida iken.

Qarshiliq idiyisidiki kishiler köpeymekte

"Bixeterlikning qimmiti kishilik hoquqta" namliq maqalide, xitay bixeterlik organlirining endishisini neqil keltürüp, xelq'ara térrorchilar, falun'gungchilar we tibetliklerning béyjing olimpik musabiqisige tehdit élip kélishi mumkinlikini tekitligen bolsimu, sherqiy türkistanliqlarni tilgha almighan. Wehalenki, xitay hökümiti "béyjing olimpik musabiqisi üchün eng zor tehdit sherqiy türkistan térrorchiliridur," dégen muqamni uzundin buyan towlap kelgen idi. Bu heqte bash shitabi gérmaniyining frankfurt shehiridiki sherqiy türkistan birliki teshkilatining re'isi küresh ataxan ependi köz qarishini otturigha qoyup ötti.

Johnniy erling ependi " bixeterlikning qimmiti kishilik hoquqta " namliq maqaliside, xitay hökümitining olimpik musabiqisini ötküzüsh hoquqigha érishkendin buyan, nurghunlighan muxbirlarni, adwokatlarni, yazghuchilarni, oxshimighan köz qarashtiki ziyaliylarni türmilerge solighanliqini, shundaq bolushigha qarimay, qarshiliq idiyisidiki kishilerning künsiri köpiyiwatqanliqini otturigha qoyghan. Bu heqte pikir bayan qilghan küresh ataxan ependi, xitaydiki hökümetke qarshi küchlerning béyjing olimpik musabiqisining bixeterlikige tehdit élip kélishi mumkinlikini tekitlidi.

Nazaret zor derijide kücheytilidu

" Bixeterlikning qimmiti kishilik hoquqta " namliq maqalidiki sanliq melumatlargha asaslan'ghanda, béyjing hökümiti barliq ayrodrom, poyiz istansisi we olimpik meydani etraplirigha yüz minglighan kamiralarni ornatqan. 150 Mingdin artuq bixeterlik xadimi olimpik musabiqisi jeryanida qoghdash xizmitini zimmisige alidiken. Buningdin sirt, xitay armiyisining 196 - déwiziyisi qoghdash xizmitige qatnashturulidiken. 30Dane tik uchar ayrupilan jiddiy halette turidiken.

Xitay hökümiti 2008 - yilliq béyjing olimpik musabiqisining bixeterlikini kapaletke ige qilish üchün tüzüp chiqqan 52 türlük bixeterlik pilanini, xelq'ara saqchi we amérikining f b ay idarisi bilen birlikte ijra qilipla qalmay, yene qoshna eller we gherb bixeterlik sahesining yardimige muraji'et qilidiken. Emma musabiqe bashlinip axirlashqiche bolghan ariliqta, béyjing olimpik musabiqisini körgili kélidighan 7 milyon insanni nazaret qilish asan'gha toxtimaydiken. Xelq'aradiki térrorchi küchlerning yalghan pasportlar bilen musabiqe meydanigha kirip, weqe peyda qilish arqiliq olimpikning xaraktérini siyasiylashturuwétishi mümkin iken.

Aptor johnniy erling ependining xitay bixeterlik tarmaqlirining pikrige asasen otturigha chiqarghan melumatlirigha qarighanda, 250 mingdin artuq adem, béyjing olimpik musabiqisi jeryanida nazaret obiktigha aylinip qélishi mümkin iken. Bu ademler chet'elliklerdin bashqa, xitayning ichkiy qismidiki her millet kishilirini öz ichige alidiken. ( Ekrem )

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.