Җуңго мулазимәт гезитиниң аял мухбири сүйиқәст билән өлтүрүлди


2008.01.30

Хитайдики интернет тор бәтлири чаршәнбә күни, бу йил әмдила 24 яшқа киргән, " җуңго игилик башқуруш гезити" ниң аял мухбири ву җенниң дүшәнбә күни бейҗиңда сүйиқәст билән өлтүрүлгәнликини елан қилди. Бу һәқтә берилгән хәвәрдә мухбир ву җенниң 2007 ‏- йилиниң кейинки йерим пәслидә мәзкүр гезиткә мухбирлиққа қобул қилинғанлиқи вә ахбарат бөлүмидә " баҗ " саһәси буйичә хәвәр елан қилишқа мәсул болғанлиқи қәйт қилинған.

Ву җен хизмәткә киришкәндин буян, малийә вә ишләпчиқиришқа аит хәвәрләрни көп елан қилған болуп, у өлтүрүлүштин бир күн бурун, гезиттә униң "йеңи баҗ түзүми чәтәлләрдики органларниң уруш елан қилишиға дуч кәлди" намлиқ 4 парчә мақалиси елан қилинған икән.

Ву җенниң өлтүрүлгәнлик хәвири тарқалғандин кейин, бир қисим кишиләр униң зораван күчләрни рәнҗитип сүйқәсткә учриғанлиқини пәрәз қилишса, йәнә бир қисим кишиләр "у булаңчилар тәрипидин өлтүрүлүпту "дейишти.

Бирақ бүгүнгә қәдәр зади униң немә сәвәбтин өлтүрүлгәнлики һәққидә сақчилар ениқ бир хуласә чиқармиди. " Җуңго игилик башқуруш гезити" униң рәсимлик сүритини гезиткә басти. Ву җенниң юрттики йеқин уруқ - туғқанлири бейҗиңға йетип кәлди.

" Җуңго игилик башқуруш гезити" һәптилик гезит болуп, истансимиз мәзкүр гезитниң тор бетидә ву җенниң исминиң техичә өчүрүветилмигәнликидин хәвәрдар болди. Истансимиз мухбири чаршәнбә күни җуңго игилик башқуруш гезитигә телефун уруп, бу һәқтә әһвал игиләшкә тиришқан болсиму, бир қанчә бөлүмләрниң һәммиси қанаәтлинәрлик җаваб бериштин өзини қачурди. Улар бу вәқәгә кадирлар бөлүми җаваб бериши керәкликини ейтти, әксичә кадирлар бөлүми мәсули башлиқларниң йиғинға кәткәнликини, өзлириниң бу һәқтә ениқ бир мәлуматқа игә әмәс икәнликини билдүрди.

Кадирлар бөлүмидики хизмәтчи хадим : "Мән сизгә һечнәрсә ейтип берәлмәймән" деди.

Мухбир : Хәвәрләргә қариғанда у қара күчләрниң өч елиш сүйқәстигә учрапту, бу растму?

Бөлүм хизмәтчиси: Мән сизгә сақчиларниң әң дәсләп бәргән учурини ейтип берәй, у кочида булаңчиларға учриған вә булаңчилар уни өлтүрүвәткән икән.

Мухбир : Әгәр, қара күчләр тәрипидин өлтүрүлгән болса, улар бу делони худди булаңчилиқ делосиға охшитип мәйдан һазирлиши мумкинму?

Бөлүм хизмәтчиси: Мениңчә әң ахирида йәнила сақчиларниң чиқарған хуласиси тоғра йәкүн болуп һесаблиниду.

Истансимиз мухбири, ву җенниң аилисидикиләр билән телефонда көрүшүшни қайта ‏- қайта тәләп қилған болсиму, әмма кадирлар бөлүмидики хизмәтчи хадим, өзиниң телефонға җаваб беридиған хизмәтчи әмәсликини баһанә қилип, бу тәләпни рәт қилди.

Җуңго игилик башқуруш гезитигә мәсул иҗтимаий пәнләр академийисиниң тәтқиқатчиси истансимизға мундақ деди" : һазир дело техи паш қилинмиди, қатилму қолға елинмиди. Пәрәзләргә қариғанда, бу булаңчилиқ делосидәк қилиду, вәқә кечә 10 дин кейин йүз бәргән, бир қанчә йиллардин буян яман адәмләр бир нәрсә беришкә унимиған һәр қандақ адәмни қаттиқ уруп һәтта өлтүрүветип қечип кетидиған һадисиләрни көп садир қилидиған болувалди."

Мухбир : Ундақта униң йенидики пул йоқап кетиптиму ?

Тәтқиқатчи: Инчикә нуқтиларни билмәймән, дело паш қилинмиди, сақчилар һазирға қәдәр тоғра бир җаваб бәрмиди, униң кәлгинигә аран 3 -- 4 ай болған иди, синақ басқучиму техи йеқинда аяғлашқан иди.

Истансимиз мухбири, чавяң райони сақчи әтритигә телефун уруп, бу дело һәққидә әһвал игилимәкчи болди, әмма қарши тәрәп, өзлириниң интизам түзүми бар икәнликини, ахбарат орунлириға вәқә тоғрисида мәлумат ашкарилимайдиғанлиқини ейтти.

Чаршәнбә күни, нурғунлиған хитай мәтбуатлири мухбир ву җен һәққидә хәвәрләр елан қилди, интернет тор бәтлиридиму бу вәқә һәққидә муназирә вә тәзийәнамилар йезилди.

Бейҗиңлиқлар тор бәтлиридә "адәм өлтүридиған җинайәтчиләрниң йүрики толиму йоғинап кетипту, мәркәз бейҗиңда йүз бәргән бу дело тез бир тәрәп қилинмиса, ким раст гәп қилишқа җүрәт қилалайду", " һәқиқәт сөзләнгәнлики үчүн, мәлум бир күчләрниң өч елиш қәстигә учриған болуши мумкин", " раст гәп қилған, һәқиқәтни һимайә қилған мухбир һәқиқий мухбир һесаблиниду, әмма мухбирларниң һоқуқини қоғдайдиған зади ким? ", " ву җенни өлтүргән қатилни тезрақ қолға елиш керәк, җуңго игилик башқуруш гезити, ахбарат органлири, мухбирлар орнидин дәс туруп, җәмийәткә, барлиқ ахбарат хадимлириға мәзкүр вәқәниң һәқиқәтни йорутидиған бир вәқә икәнликини билдүрүши керәк " дегән пикирләрни оттуриға қоюшти.

Бейҗиң иқтисадшунаслиқ журнилиниң муавин баш тәһрири йү ренниң зияритимизни қобул қилип мундақ дәйду" : бу вәқәниң бейҗиңда йүз бериши болупму мәмликәтлик ахбарат хизмити йиғини техи йеңи аяғлашқан бир пәйткә тоғра келиши, мәйли бу делониң җинайи ишлар делоси яки қара гуруһ яки бирәр һакимийәт күчиниң өч елиш характерлик дело садир қилишидин мәйданға кәлгәнликидин қәтий нәзәр, бу дело чинлиқ билән паш қилинмиса, бу ахбарат қануниниң мәвҗут әмәсликини, мухбирларниң зиярәт бихәтәрликиниң қоғдалмайватқанлиқини көрситиду. Өткәндә қанун гезитиниң бир аял мухбири бир наһийә сақчиси тәрипидин қаттиқ тосқунлуққа учриди, бу пүтүн мәмликәтниң қаттиқ бесимиға дуч кәлгәндин кейин, улар әпу сорашқа мәҗбур болди. Бу вәқәләрниң һәммисини бир - биригә бағлисақ, җуңгода мухбирларниң зиярәт қилиш шараитиниң наһайити начар икәнликини ениқ көрүвалалаймиз, йәнә бир тәрәптин җуңгода һазирға қәдәр ахбарат қануни чиқирилғини йоқ, әгәр ахбарат қануни чиқирилған тәқдирдиму, һазирқи сиясий муһит түзүлмисидә йәнила ахбарат әркинлики контроллуққа учрайду." (Әқидә)

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.