Türkiyidiki Uyghur oqughuchilar tentenilik murasim bilen diploma aldi

• Ixtiyari muxbirimiz erkin tarimning bu heqtiki toluq melumati
• Download story audio

Enqerede chet'ellik oqughuchilarning oqush püttürüsh murasimi ötküzüldi. Bu murasimni xelq'ara medeniyetler arisi tetqiqat we dostluq wexpi we türkiye tashqi ishlar ministirliki tarmiqidiki türk dunyasi hemkarliq we tereqqiyat idarisi ortaqliship uyushturdi. Bu murasimda 80 ge yéqin dölettin kélip türkiyide oqughan 150 oqughuchigha oqush püttürüsh diplomi bérildi. Bularning ichide kop sanda Uyghur oqughuchilarmu bar idi.

Murasimda tanzaniye, afghanistan, bén'gal, qazaqistan, qirghizistan, azerbayjan we Uyghur diyaridin kelgen oqughuchilar yer aldi. Ular özlirining sen'et nomurlirini körsetti. Uyghur oqughuchilarning sen'et nomurliri herqaysi dölettin kelgen oqughuchilar we murasim ehlining qizghin alqishigha sazawer boldi.

Murasimgha medeniyetler arisi tetqiqat we dostluq jem'iyitining bashliqi yashar türkkorur, parlamént ezasi huseyin tanriwerdi we kop sanda ammiwi teshkilat mes'ulliri qatnashti we soz qildi. Murasim oqughuchilarhga diploma tartqitish pa'aliyiti bilen ayaqlashti.

Sowét parchilan'ghandin kéyinki ré'alliqning éhtiyaji

1991 - Yili sowét ittipaqi parchilan'ghandin kéyin türkiyige bu jumhuriyetlerdin onminglarche oqughuchi kélip oqushqa bashlighan idi. Bu qatarda türkiyige kélip oquwatqan Uyghur oqughuchilarning sanimu kündin - kün'ge köpeymekte. Bu oqughuchilarning oqushigha yardem qilish, ularning qéyinchiliqilirini hel qilish shundaqla türkiyede oquwatqan chet'ellik oqughuchilarning dostluqini ilgiri sürüsh üchün türkiyide nurghunlighan wexpe we jem'iyetler qurulghan. Mana bularning biri xelq'ara medeniyetler arisi tetqiqat we dostluq wexpidur. Biz bu wexpe orunlashturghan bu oqush püttürüsh murasimi jeryanida wexpe mes'ulliri we murasimgha qatnashqan chet'ellik oqughuchilar bilen söhbet élip barduq. Biz aldi bilen mikrofonimizni bu wexpining bashliqi yashar türkkorur ependige uzattuq. U wexpining qurulush meqsiti üstide toxtilip mundaq dédi:

"Wexpimiz 1994 - yili quruldi. Qurulush meqsitimiz dölitimizde kélip oquwatqan chet'ellik oqughuchilarning bir - biri bilen tonushishi, oz ara dostluq ornitishini ilgiri sürüsh shundaqla ulargha türk medeniyiti ögitish idi. Hazirghiche wexpimizge 4000 oqughuchi eza boldi. Biz iqtisadi jehettin qiynilip qalghan oqughuchilargha oqush puli hel qilip bériwatisiz. Uzun yillardin buyan wexpimizge kélip kétiwatqan Uyghur oqughuchilarmu bar.

Yashar türkorur ependi türkiyige kélip oquwatqan chet'ellik oqughuchilar eger özlirige kelgen teqdirde ulargha oqush yardem puli hel qilidighanliqini éytip mundaq dédi:

"Bu yil 200 ge yéqin oqughuchigha oqush yardem puli hel qilduq. Biz bu oqush pulini türkiyidiki oqush puli bériwatqan qurulush we shexishlerdin élip bérimiz. Biz oqush puli bergen waqtimizda yétim, kembeghel oqughuchilargha alahide mu'amile qilimiz. Türkiyide oqushni arzu qilidighanlar bizning internet adrisimiz bolghan www. karwak.com Gha kirip biz bilen alaqilishsa bolidu.

Eger sherqiy türkistan mesilisige munasiwetlik birer xizmet bolsa qilishqa tirishimen

Biz bu murasimgha qatnashqan parlamént ezasi, türkiye- pelestin parlaméntliri arisi dostluq guruppisining bashliqi höseyin tariwerdi ependi bilenmu söhbet élip barduq. Tanriwerdi ependi Uyghur mesilisi üstide toxtilip mundaq dédi:

"Men dunyaning neride bolsa bolsun, mezlum bichare insanlarning bolushini arzu qilmaymen. Sherqiy türkistandin tartip pelestin'giche heqiqeten mezlum, zulum körüwatqan xelqler intayin kop. Shunga munasiwetlik kishiler bu zulumni yoqitish üchün xizmet qilishi kérek. Men hazir türkiye parlaméntida pelestin mesilisini anglitishqa térishiwatimen. Men sherqiy türkistan mesilisinimu bilimen. Eger sherqiy türkistan mesilisige munasiwetlik birer xizmet bolsa men uni qilishqa tirishimen."

Qimmetlik radi'o anglighuchilar, bizning bu ziyaret jeryanimizda nöwet Uyghur oqughuchilarning sen’ et nomurigha keldi. Uyghur sen'et nomuri ayaqlashqandin kéyin ziyaret élip bérishqa dawam qilduq. Bén'galliq oqughuchi seyfidin muhemmet ziyaritimizni qobul qilip mundaq dédi:

"Men türkiyige kelgili 5 ay boldi. Bu yerge doktorluqta oqughili keldim. Bu pa'aliyetke qatnashqanliqimdin bek hursen boldum. Chünki putun döletlerdin oqughuchilar keldi. Bu yerde jem bolup ular bilen dostluq ornitish pursitige érishtim. Uyghur dostlarnimu tonudum. Ularning xitay dölitige yéqin bir yerde ikenlikinimu bilimen. (Erkin tarim)