Nurmuhemmed yasin xitay sot mehkimisining hökümige qayil bolmidi
2005.02.08
"Nazugumning chaqiriqi"
Nurmuhemmet yasin örkishi
Nurmuhemmed yasin ötken yili 11 - ayda xitay dölet bixeterlik da'iriliri teripidin kishilerni bölgünchilikke küshkürtidighan eserlerni yézip élan qilish "jinayiti" bilen qolgha élin'ghan. " Örkishi" dégen edebiy texellusi bilen tonulghan nurmuhemmed yasin, qolgha élin'ghandin kéyin, maralbéshidiki türmige solan'ghan idi.
Yépiq sot
Maralbéshi nahiyilik saqchi idarisidiki bir xadimning bildürüshiche, nurmuhemmedning dilosini bir terep qilishqa qeshqer wilayetlik ottura xelq sot mehkimisi mes'ul bolghan. Maralbéshidiki bir saqchi sot mehkimisining nurmuhemmd yasinni 10 yilliq qamaq jazasigha höküm qilghanliqini étirap qildi. Maralbéshi nahiyisidiki ismini ashkarlashni xalimaydighan weziyettin xewerdar erbaplarning ashkarilishiche, qeshqer wilayetlik ottura xelq sot mehkimisidiki sotchilar bilen wilayetlik teptish mehkimisidiki qarilighuchilar, nurmuhemmedning sotini bu yil 1 - ayda maralbéshigha kélip achqan. Sot mehkimisining hökümi 2 - ayning 2 - küni élan qilindi.
Maralbéshi nahiyilik saqchi idarisining yuqiriqi xadimi, sotning yépiq échilghanliqini shundaqla nurmuhemmedning adwukat teklip qilishigha ruxset qilinmighanliqini bildürdi. Uning ashkarilishiche, numuhemmed yasin dilosining xaraktiri sezgür mesililerge chétilghanliqtin adwukat teklip qilishigha ruxset qilinmighan
Idi'ologiye bölgünchiliki
Merkizi gérmaniyidiki sherqiy türkistan uchur merkizi, nurmuhemmedning "qeshqer edebiyati" ning 2004 - yilliq 5 - sanidiki "kök kepter" namliq esiri sewebidin qolgha élin'ghanliqini bildürmekte. Sherqiy türkistan uchur merkizining bildürüshiche, qeshqer wilayetlik dölet bixeterlik idarisi shundaqla wilayetlik partkom teshwiqat bölümi, nurmuhemmedni "kök kepter" namliq esiride kishilerni bölgünchilikke küshkirtti, dep eyibligen.
Qeshqer wilayetlik saqchi idarisining bir xadimi, ilgiri muxbirlarlargha nurmuhemmedning "qeshqer edebiyati" da élan qilin'ghan esiri sewebidin qolgha élin'ghanliqini étirap qilip, " u, qeshqer edebiyati zhornilida bezi eksiyetchil nersilerni yazghan, " dep körsetken. Maralbéshidiki saqchilarning ashkarilishiche, numuhemmed yasin hazirche maralbéshidiki türmide tutup turulmaqtiken. U, qeshqer ottura xelq sot mehkimisining özi heqqidiki hökümitige qayil bolmay, aptonom rayonluq yuqiri sotqa erz sun'ghan.
Nurmuhemmed yasin 1974 - yili maralbéshi nahiyisining awat bazirida déhqan a'iliside tughulghan. Aptor, Uyghur hazirqi zaman edebiyatidiki her qaysi zhanirlarda ijadiyet qiliwatqan, oqurmenler arisida tesirge ige sha'ir, yazghuchi we Uyghur balilar edebiyatining aldinqi qatardiki wekilliridin biri. Aptor özining ijadiyet ilhamini, "güzel riwayetler sirliq epsaniler bilen tolghan qedimiy dolan diyari we özgiche naxsha - usul, mediniyet qatlimigha ige dolan turmushidin alghanliqini yazidu. Dégendek, aptorning eserlirini oqughan kishi uning Uyghur xelq riwayetliri we epsaniliridin ilham alghanliqini bayqishi mumkin.