Ot yalquni kötürüp chiqqan mesililer


2008.01.07

Fire-150-1.jpg
Xitaydiki ot ketken bir zawuttining körünüshi. AFP Photo

Ürümchi shehiridiki dixuy xelq'ara soda merkizige ot ketkendin kéyin, xitay metbu'atlirida, bu apetning mes'uliyiti toghriliq türlük inkaslar otturigha chiqmaqta. Bularning ichide diqqetni tartidighini, özini ürümchi sheherlik hökümetning kadiri dep tonushturghan bir namsiz aptorning yazghanliridur. Aptor xétide, bu qétimqi ot apiti, xiyanetchi emeldar bilen mekkar sodigerning shérikchiliki keltürüp chiqarghan paji'edur dep pash qilghan.

Dixuyning diréktori wangléchu'enning qudisi

Mezkur xette pash qilinishiche, dixuy shirkitining diréktorining qizi wang léchüenning kélini. Dixuy guruhining qed kötürüsh sewebi quda-bajiliq munasiwetke tayinip turup döletning mülkini changgiligha éliwélish bilen bashlan'ghan. Bu guruh,dölet igilikidiki shinjang türlük mallar shirkitini mejburiy sétiwalghan, mezkur shirketning ishchi- xizmetchiliri tégishlik qutquzush xirajetlirige téxiche érishelmigen.

Dixuy guruhi sahibining wang léchu'en bilen quda-bajiliq munasiwiti sewebidin, ot ketken soda merkizining, ot mudapi'elinish ajizliqigha köz yumulghan. Ottin mudapi'elinishni nazaret qilish tarmaqliri, mezkur soda merkizide asan ot alidighan matériyallarning köplükini hem ambarlashturulushining ölchemge uyghun emeslikini körüp turup, layaqetlik qilip békitken.

Köz boyashqa pul bar, emeliy ishqa pul yoq

Ot apitini özining neq meydanda körgenlikini tilghan alghan aptor, ot öchürüsh etritining, su pürküsh turubisining, 12 qewetlik binaning 6 ‏- qewitige aran yetkenlikini, ot öchürüsh aparatliridiki qalaqliq we ajizliq sewebidin ot apitining 33 sa'et dawam qilghanliqini otturigha qoyghan we mundaq dégen: " men özüm mushu hökümetning xizmetchisi, biz köp qétim, sheherlik hökümetke, ürümchide yüksek binalarning köpiyip kétiwatqanliqini, yüksek binalarda ot öchürüsh üskünilirini sétiwélishni doklat qilghan, doklatimiz testiqlanmidi."

Aptor, hökümet emeldarlirining dölet maliyisini jayida ishletmeywatqanliqini pash qilip mundaq dégen: "ottin mudapi'elinish eswablirini sétiwélishqa pul yoq dégen sheherlik partkom sékritari li, 60 milyon yüen xirajet ajritip, sheherning köwrük we yollirini aqartip ‏- sirlap chiqti؛ 300 milyon yüen xirajet qilip, kocha rishatkilirini yéngilidi. Meqsiti xelqqe paydiliq ish qilish emes, özini körsitish we hoquqta yene bir baldaq ösüsh."

Aptor inkasini mundaq axirlashturidu: "néme üchün shinjang xelqi namratliqtin qutulalmaydu? néme üchün shinjangning birinchi qol rehbiri 10 yildin béri almashmaydu? shunche köp dölet mülkini yutuwalghanlar nomus hés qilmaydu?"

1200 Dukini bar bazarda, 5 dukan Uyghurning

Bu qétimqi, ot apitining ziyinigha Uyghurlar asasen uchrimighan. Buning sewebi 1200 din artuq tijaretchisi bolghan bu bazarda, peqet 5 dukan Uyghurgha tewe. Bu ehwalni dixuy soda merkizining ishlirigha alaqidar bir Uyghur bizge ehwallarni sözlep berdi.

Bu inkastin melum bolghan Uyghurlarning mezkur ot apitide asasen ziyan'gha uchrimighanliqi bir yaxshi xewer bolsimu, emma bu xewerning arqsidiki ejeblinerlik weziyet közetküchilerning diqqitini tartidu. U bolsimu, Uyghur élidiki bir chong soda bazirida, nopusning yérimini teshkil qilidighan Uyghurlarning %1 nisbettimu orun igiliyelmigenlikidur. (Shöhret hoshur)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.