Hesen nesrulla isra'iliyige qarshi ochuq urush élan qildi

Isra'iliye, charshenbe küni hizbulla militanliri isra'iliye chégra qoghdash qisimlirigha hujum qilip, 8 isra'iliye eskirini öltürüp, 2 eskirini görüge alghandin kéyin, liwandiki nishanlargha qaratqan hujumlirining da'irisini téximu kéngeytip, jüme küni liwendiki hizbulla rehbirining béyrutdiki oyi we hizbulla herikitining bash shtabini bombardiman qildi.

Isra'iliyining bu hujumidin kéyin, hizbullaning rehbiri sheyx nesrulla, isra'iliyige qarshi ochuq urush élan qilip, urushni isra'iliyining hayfa we uningdin mu ichkiridiki sheherlirige qeder élip baridighanliqini tekitlidi. Isra'iliyining üchinchi chong shehiri hésablan'ghan hayfa, peyshenbe küni hizbulla militanlirining qattiq rakita hujumigha uchrighan idi.

Xewerlerge qarighanda, isra'iliye hizbulla rehbirining öyige qarita élip barghan hujumida uni öltürüshni meqset qilghan iken. Isra'iliye armiyisining bayanatchisi bu hujumning nesrollani öltürüsh üchün élip bérilghanliqini ret qildi. Emma hujumda hizbulla teshkilatining bash shtabining nishan élin'ghanliqi éniqlandi.

Toqunushtiki yéngi bir basquch

Hizbullaning nesrolladin burunqi rehbiri abbas elmusewiy 1992 ‏- yili ayali we üch yashliq bir qizi bilen birlikte isra'iliye armiyisining hawa hujumida öltürülgen idi.

Isra'iliyining liwan'gha qaratqan hujumi we hizbullaning rehbiri shex nesrullaning isra'iliyige qarshi ochuq urush élan qilishi bilen 1948 ‏- yilidin béri ottora sherqte özlüksiz dawamlishiwatqan toqunushlar yéngi bir basquchqa kirdi.

Nurghunlighan siyasiy mulahizichiler, bu toqunushlarning yene uzun yillar dawamlishidighanliqini bildürmekte. Ularning éytishiche, bu toqunush uzun yillar dawamlashqanliqi üchün, erep we isra'iliyiklerning ikki terep otturisidiki düshmenliklerni untup, bir-birlirini kechürüshi mumkin emes.

Gerche isra'iliye hem ghezzede pelestinliklerge qarshi bashlatqan herbiy herikiti hemde liwan'gha qarita élip bériwatqan herbiy herikitide, xamas we hizbulla militanliri teripidin görüge élin'ghan eskerlirini qutquzushni meqset qilghanliqini tekitlewatqan bolsimu, emma siyasiy mulahizichiler, isra'iliyining bu herbiy heriketni peqet görüge élin'ghan eskerlirini qutquzush üchünla emes, pelestinde xamas we liwanda hizbulla gha qattiq zerbe bérip, ularning rayondiki tesirini yoqitishni meqset qilghanliqini bildürmekte.

Isra'iliye amérikining qollishigha érishti

Ularning éytishiche, nöwette rayonda, isra'iliyining pelestin we liwan'gha qaratqan herbiy herikitini toxtitalaydighan héchqandaq bir herbiy küch yoq. Isra'iliyige sözini ötküzeleydighan dunyada peqet birla dölet bar, u bolsimu amérika. Isra'iliye hökümiti amérikining pozitsiysige diqqet qilidu. Gerche prézidént bush tereplerni sewrichan bolushqa chaqirghan bolsimu, hizbullani toqunushlarning bashlinishigha sewebchi dep eyiblidi hemde isra'iliyining özini qoghdash hoquqi barliqini bildürdi. Démek, bu weqede isra'iliyini qollidi. Yawropa ittipaqimu bu qétim isra'iliyining herikitige undaq qattiq inkas qayturmidi. Hetta gérmaniye bash ministiri merkel prézidént bushqa oxshashla hizbulla herikitini bu qétimqi toqonushlarning sewebchisi dep körsetti.

Hetta bezi erep siyasetchilirimu, xamas we hizbullani isra'iliyining bundaq keng kölemlik herbiy heriket bashlishigha seweb boldi dégen telleppuzda bayanatlar berdi. Ereb siyasetchiliri bundin burun héchqachan bundaq pozitsisyide bolmighan. Démek isra'iliye xamas we hizbullagha qarshi heriket élip bérish üchün munasip waqitning kelgenlikini kördi we xamas we hizbulla militanliri isra'iliyige bu herikitini bashlishi üchün purset yaritip berdi.

Shunga nurghun siyasiy mulahizichiler, isra'iliye, hem rayondiki herbiy üstünlikidin hemde mewjut siyasiy atmosfiradin paydilinip, xamas we hizbulla heriketlirige qaratqan hujumlirini dawamlashturup, bu ikki heriketning asasliq küchini yoqatmighiche, pelestin we liwanda bashlighan herbiy herikitini toxtatmasliqi mumkin déyishmekte. (Qanat)