Uyghur élidiki, xitay puqraliqidin qutulalmaywatqan bir özbék muhajirning shikayetliri

Xitay hökümiti yéqinqi yillardin béri atalmish aptonomiye qanuni we muhajirlar siyasiti arqiliq Uyghur élidiki Uyghurlardin bashqa yerlik xelqlerge alahide étibar bérishi bir körünüshtin bashqa nerse emes.
Muxbirimiz shöhret hoshur
2011.08.25
qeshqer-puqraliri.jpg Radiomizgha iane qilinghan bu sürette, xitay qoralliq saqchilirigha qilinghan hujum yüzbergen qeshqer shehirining kochilirining biride olturushqan uyghurlar.
RFA Photo

Uyghur pa'aliyetchilirining bayanliridin melum bolushiche, xitay hökümiti Uyghur élide aptonom oblast, aptonom nahiye we aptonom yézilarni qurush arqiliq hem yene türlük muhajirlar siyasitini yolgha qoyush arqiliq Uyghurlar bilen bashqa milletler arisida naraziliq we ghum peyda qilishqa, netijide rayondiki xitaydin bashqa milletlerning öz-ara ittipaqliqini buzushqa urunmaqta. Melum bolushiche, xitayning bu yerlik xelqlerni bölüsh we parchilash siyasitidin behrimen boluwatqanlar, yenila az sandiki kishiler bolup, köp sandikiliri Uyghurlargha oxshashla zulum we xorluq ichide yashimaqta.

Emetjan muhajir a'ilisining perzenti bolghanliqi üchün bala chéghidin bashlapla ensizchilik ichide yashighan. U 16 yashqa kirgende a'ilisining qora jayi tartiwélinip, ösmür chéghidin bashlapla dawa ishlirini bashlighan. U dawada utalmighandin kéyin, turmushi ronaq tapmighan. U ana jemeti bilen uchriship, hayatini yéngidin bashlash üchün, ana wetini özbékistan'gha ketmekchi bolghan. Emma xitay hökümiti buningghimu yol qoymighan. U 10 nechche yildin béri 4 qétimdin artuq wiza keltürüp pasportqa iltimas qilghan bolsimu, iltimasi ret qilin'ghan.

Özbék muhajir emetjan,xitay puqraliqidin qutulush üchün, xitay da'irilirining aldigha bérip, özining junggo puqrasi bolushni xalimaydighanliqini, hetta buningdin nomus qilidighanliqini ashkara bildürgen. Xitay da'iriliri uning ana wetinige chiqip kétishige yenila yol qoymighan we shuningdin kéyin yéza rehberliri uni xizmetke orunlashturmaqchi bolghan, lékin tépilghan xizmet emetjanning téximu ghezipini örletken.

Axiri emetjan, özining nöwettiki hayatidin türme hayatini ewzel bilgen we yéziliq saqchi ponkitigha bérip, özining xitayning milliy siyasiti we dölet pütünlükige qarshi ikenlikinimu bildürgen. U yenila öz arzusigha yeni qamaqxanida yétish meqsitige yételmigen. U peqet nöwette öz qorusida nazaret astida yashimaqta.

Yuqirida, Uyghur élidiki bir özbék muhajirning xitay wetendashliqidin qutulush arzusi heqqide tepsiliy xewer berduq.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.