Pakistanda ötküzülidighan parlamént saylimida esebiy diniy küchler hakimiyet béshigha kélelmidi

• Muxbirimiz ömer qanatning bu heqtiki toluq melumati
• Download story audio

Pakistanda élip bérilghan parlamént saylimining aldi - keynide xelq'ara jama'et bolupmu, gherb döletliri arisida pakistanda ötküzülidighan parlamént saylimida esebiy diniy küchlerning hakimiyet béshigha kélishi mumkinliki jiddiy endishe yaratqan idi.

Pakistan prézidénti perwéz musherrep, pakistanda herbiy halet élan qilghinida, pakistanda esebiy diniy küchler hakimiyet béshigha kélishi mumkin dégen endishidin paydilinishqa urun'ghan. U, pakistanda herbiy halet élan qilishining asasliq sewebini, pakistanda esebiy diniy küchlerning hakimiyet béshigha kélishining pakistandiki yadro qorallar kontrolluqining radikal islamiy teshkilatlarning qoligha chüshüp qilishining aldini élish üchün, dep körsetken.

Pakistanda élip bérilghan parlamént saylimining harpisida we saylam jeryanida, pakistandiki radikal guruppilar we elqa'ide teshkilati qalduqlirining hujumlirini kücheytkenliki, saylamgha teyyarliq pa'aliyiti dawamlishiwatqan bir peytte, pakistanning sabiq bash ministiri we pakistan xelq partiyisining re'isi benezir buttoning bir süyiqest netijiside öltürülgenliki, xelq'ara jama'etning pakistanning siyasiy kélechiki toghrisidiki qayghu we endishilirini téximu köpeytken idi.

Lékin pakistandiki siyasiy öktichiler, pakistan prézidénti perwéz musherrepning, pakistanda radikal guruppilarning hakimiyet béshgha kélish mumkinchiliki barliqi toghrisidiki bayanatlirini ret qilip, eger pakistanda erkin we démokratik bir saylam élip bérilsa, radikal diniy guruppilarning héchqachan ghelibe qilalmaydighanliqini, pakistan xelqining asasliq qisimining mötidil siyasiy partiyilerni qollaydighanliqini tekitligen. Ular gherb döletliridin, parlamént saylimining erkin we adaletlik ötküzülüshi üchün, prézidént musherrep hakimiyitige bésim ishlitishini telep qilghan.

Benezir buttoning suyiqest netijiside öltürülüshi sewebidin, prézidént musherrep hakimiyiti teripidin kéchiktürülgen, parlamént saylimi ötken hepte élip bérildi. Saylamda, pakistan xelq partiyisi awazlarning eng kop qisimini qolgha keltürüsh arqiliq, pakistanda hökümetni qurush salahiyitige érishti. Pakistandiki mötidil bir islam partiyisi hésablan'ghan, sabiq bash ministir nawaz shéripnng islam ittipaqi partiyisi ikkinchi küchlük partiye bolup otturigha chiqti we parlaméntidiki 268 orunning 67 sini qolgha keltürdi. Saylamda, prézidént musherrepni qollighan partiyiler qattiq meghlubiyetke uchrighan bolup, parlaméntida aran 40 orun'gha ige bolalidi.

Benezir buttoning yoldishi we pakistan xelq partiyisining re'isi asif eli zerdari we nawaz shérip, ötken peyshenbe küni pakistanda birleshme hökümet qurush toghrisida kélishti.

Siyasiy mulahizichilerning bayan qilishiche, gerche pakistanda élip bérilghan parlamént saylimi, pakistandiki pütün mesililerning bir terep bolup, xelq'arada pakistanning kélechiki heqqide mewjut pütün qayghu we endishilerning tügigenlikini körsetmisimu, bu saylamning netijisi, xelq'ara jama'ette bolupmu, gherb döletliride pakistandiki saylamda diniy radikal partiyiler ghelibe qilishi mumkin dégen köz qarashlarning xata köz qarashlar ikenlikini ispatlighan hemde gherb döletliride pakistanning siyasiy kélechiki heqqide mewjut nurghunlighan endishilerni azaytqan.

Siyasiy mulahizichi chétég bajapayining asiya waqti gézitide élan qilghan maqaliside bildürüshiche, pakistanda élip bérilghan parlamént saylimining netijisi, pakistandiki radikal diniy éqimlarning ottura sherq döletliridikige oxshash, umumiy xelqining qollishigha érishken we xelq ichige singgen heriketler emeslikini körsetken. Uning éytishiche, pakistanning musteqil bir dölet bolup qed kötürüp chiqishida muhim rol oynighan, muhemmet eli jinah yétekchilikidiki rehberler, pakistanni qanun hakimiyiti we mötidil islam bilen bashqurulidighan bir dölet asasida qurup chiqqan.

Shunga, gerche, pakistanda ish béshigha kelgen hakimiyetler we pakistanning axbarat idariliri, islam dinidin bir siyasiy qoral süpitide paydilinishqa tirishqan bolsimu, parlamént saylimi netijisi ispatlighandek, pakistanda irandiki hakimiyetke oxshash bir diniy hakimiyetning qurulushi mumkin emes iken. (Ömer qanat)