Parixorluq we uning shumluqi

Parixorluq - birawning heqqini yewélish yaki uning xizmet ornini tartiwélish yaki uninggha kelgen ametni özige qaritiwélish yaki gunahsiz birini qarilash yaki birer jinayetkarni aqlash yaki uning jinayitini yéniklitish yaki qandaqla bir dewa ishida qarshi terepning heqqini özige qaritishtin ibaret rezil meqsetni emelge ashurush üchün ish üstidikilerge melum miqdarda pul yaki pulgha toxtaydighan bir nerse bérish dégenlik bolup, parini bergen we alghan her ikkisi allahning aldida qattiq gunahkar, insaniyet aldida eyibkar bolidu.

Para bérish yaki élishning gunahi éghir, xetiri chongdur

Ölimalar parixorluqning bashqilarning hésabigha ishlen'gen jinayet bolupla qalmastin, heq - hoquqlarni depsende qilishqa seweb bolidighan xiyanet ikenlikini bayan qilip mundaq deydu: parixorluq eng yaman xiyanetchilik bolup, heq - hoquqlarning depsende bolushigha, adaletsizlik we tengsizlikke, kishilerning menpe'etige namerdlerche xiris qilishqa, ularning heqlirige tajawuz qilishqa, töhmetlerni artip ularning abruyini töküshke, jem'iyet tertipini buzushqa, xatirjemlik, amanliq we ishenchning yoqilishigha seweb bolidighan intayin qebih we rezil qilmishtur.

Para bérish yaki élish islam dinidila emes, belki pütün dinlarda we pütün qanunlarda qet'iy haramdur. Peyghember eleyhissalam: “Allah para bergüchige, uni alghuchigha we uninggha saye qilip wasite bolghuchigha lenet qildi” déyish arqiliq parixorluq jinayitining jazasini bayan qilghan. Allahning lenitige uchrighanliq axiretlik nésiwidin pütünley quruq qalghanliqtur.

Parixoqluqning shumluqi köp

Se'udi erebistanining ölimaliridin abdulla ibni salih el qesir “Musulmanlar üchün muhim wezler” namliq esiride mundaq dep yazghan:

Parixorluq rezil qiliq bolup, uning shumluqi nahayiti köptur. Chünki u haram maldur, parixorluq qilip pul tapqan ademning qilghan sediqisi qobul bolmaydu, du'asi ijabet bolmaydu, u qelbi qariyip, gunahni qorqmay ishleydighan bolup qalidu, teqwaliqtin yiraqlishidu, nepsiy sheytan'gha bekrek egishidighan, haramdin qorqmaydighan, halalni ilghimaydighan bolup qalidu. Parixorluqning mundin bashqa shumluqliri köptur. Peyghembirimiz bir hediste“Haramdin ozuqlinip ösken beden dozaxqa heqliqtur” dégen. Qur'an kerimde“Bir - biringlarning pul - mélini naheq yewalmanglar” déyilgen.