Muhemmed eleyhissalam tughulghan kün

• Muxbirimiz ömerjan toxtining bu heqtiki toluq melumati
• Download story audio

Dunyaning herqaysi jayliridiki musulmanlar peyghembirimiz hezriti muhemmed eleyhissalamning toghulghan künini xatirilimekte. Muhemmed eleyhissalamning dunyagha kélishi heqiqeten bir yoruq dunyaning tughulushi idi. Muhemmed eleyhissalam miladiyining 571 - yili 20 - april, fil yili rebiyel'ewwel ayning 12 - küni düshenbe künlükte, hazirqi se'udi erebistanning mekke shehiridiki qureysh qebilisining eng mötiwer a'ilisi bolghan beni hashim a'iliside dunyagha kelgen. Muhemmed eleyhissalam toghulghan kün buyil martning 20 - künige toghra kelgen.

Se'udi erebistanning mekke mukerreme shehiride turushluq abdulétip hajim muhemmed eleyhissalamning tughulghan küni xatirisi munasiwiti bilen söhbitimizni qobul qilghan idi.

Abdulétip hajim bilen söhbet

Abdulétip hajim mewlut pa'aliyiti toghruluq mundaq dédi:" musulmanlar her yili bu heptini insanlargha allah ta'ala teripidin rehmet we shepqet bolup kelgen islam peyghembiri muhemmed eleyhissalamning toghulghan künini xatirilesh heptisi dep qedirlep kelmekte.

Wetinimiz ottura asiya memliketliride bolsa, peyghember eleyhissalam dunyagha kelgen rebi'ul ewwel éyini "mewlut éyi"dep atishidu we bu ayda öylerde jama'et bolup nöwet bilen mewlut oqush pa'aliyetliri élip bérilidu. Bularning hemmisi peyghembirimiz muhemmed eleyhissalamgha bolghan söygü, muhebbet we ixlasini izhar qilidighan pa'aliyetlerdur. Emma eng toghrisi, muhemmed eleyhissalamni hemishe yad étip, uning güzel exlaqini we ésil peziletlirini her bir musulman özige ülge qilghan halda, uning yoligha izchil egishish, uning buyrighanlirini orunlap, tosqanlirini terk étish, shundaqla herkim muhemmed eleyhissalamgha bolghan hörmitini, söygüsini we ixlasini emeliy herikiti bilen körsitishtin ibarettur."

Muhemmed eleyhissalamni qisqiche tonushturush

Abdulétip hajim muhemmed eleyhissalamni tonushturup mundaq dédi:" muhemmed eleyhissalam allah ta'alaning yer yüzidiki elchisi, peyghemberlerning eng axirqisi, insanlargha allah teripidin islam dinini élip kélish bilen, samawiy dinlarni toluqlighan we bu dinlarning ghayisini emelge ashurghan eng shereplik peyghemberdur. Ilgiri allah ta'ala teripidin kelgen her bir peyghember bir mexsus millet arisigha ewetilgen bolsa, peyghembirimiz muhemmed eleyhissalam pütün insaniyetke qaritilghan omumyüzlük burchini zimmisige alghan halda pütün alemge peyghember bolup ewetilgen. Allah ta'ala qur'an kerimde muhemmed eleyhissalamgha mexsus qilip mundaq deydu: "séni biz peqet pütün insanlar üchün (möminlerge jennet bilen) xush xewer bergüchi we (kupparlarni azab bilen) agahlandurghuchi qilip ewettuq, we lékin insanlarning tolisi (buni) bilmeydu." (Sebeء sürisi 28- ayet)

Muhemmed eleyhissalam mushundaq alahide peyghember bolghanliqi üchün, uning pewqul'adde roli arqisida, musulmanlarning muhemmed eleyhissalamgha hörmet qilishi barliq peyghemberlerge hörmet qilghanliq bilen barawer bolidu deydighan orun'gha kötürülgen we muhemmed eleyhissalam allah ta'alaning maxtishigha sazawer bolghan. Allah ta'ala qur'an kerimde muhemmed eleyhissalamgha" sen heqiqeten büyük exlaqqa igisen" dep maxtighan.

Baliliq chaghliri

Muhemmed eleyhissalam anisining qorsiqidiki waqtida u tughulushtin 2 ay qalghanda atisi wapat bolidu. Muhemmed eleyhissalam 6 yash waqtida anisidinmu ayrilip yétim qalidu. Shundin bashlap bowisi abdulmuttelibning terbiyiside qalidu. Bowisi wapat bolghandin kéyin, 8 yashlar etrapidiki waqtida taghisi ebu talibning hémayisige tapshurulidu.

Muhemmed eleyhissalam ösmürlük chaghlirini awwal qoy béqish, kéyinche taghisi bilen ereb yérim arilidiki yéqin jaylargha, andin shamgha bérip sodigerlik qilish bilen ötküzidu. U kichikidinla özining güzel exlaqi we aliyjanap peziliti bilen xelq arisida alahide tonulghan, hetta kishiler teripidin "ishenchlik muhemmed", "rastchil muhemmed" dégen'ge oxshash ésil ünwanlargha érishken, 25 yéshida öylen'gen.

Peyghember bolishi

Peyghembirimiz hezriti muhemmed eleyhissalam qiriq yashqa yetken chéghida mekkidiki hira gharida allahqa ibadet qilip olturghinida allah jebra'il isimlik perishtini ewetish arqiliq, uninggha peyghemberlik wezipisini tapshurghan. Peyghembirimiz hezriti muhemmed eleyhissalamgha deslepki wehiyning bashlinishida u qattiq qorqup kétidu we öyige qaytip kélip, ayali xediche reziyellahu enhagha "men qorqup kettim, méni yögep qoyung" dégende ayali uninggha: "siz yaxshi ademsiz ـ ajizlargha yardem qilisiz, yétimlerning béshini silaysiz. Allah sizni hergiz xorlimaydu" dégen meshhur sözini éytish arqiliq hezriti muhemmed eleyhissalamgha teselli béridu we uning dinini qobul qilghan tunji shexs bolghanliq süpiti bilen tarixqa qeyt qilinidu."

A'ilisi we wapati

Abdulétip hajimning éytishiche: muhemmed eleyhissalamning 4 qiz, 3 oghul, jemi 7 perzenti bolup, qizi fatime reziyellahu enhadin bashqa perzentlirining hemmisi özining hayat waqtidila wapat bolushqan idi. Qizi fatime reziyellahu enha peyghember eleyhissalamning wapatidin 6 ay kéyin wapat bolghan.

Hezriti muhemmed eleyhissalam özining peyghemberlik wezipisini toluq ada qilghandin kéyin, miladining 632 - yili, hijriyening 11 - yili rebiyel'ewwel ayning 12 - küni düshenbe künlükte 63 yéshida alemdin ötken. (Ömerjan)