Qazaqistan yene bir Uyghurni xitaygha tapshurup berdi

Dunya Uyghur qurultiyi ayallar komitétining mu'awin re'isi, qazaqistanliq adwokat amine turghunowa xanimdin igilishimizche, qazaqistan türmiside qamaq mudditi toshqan eziz tursuntay qazaqistan saqchi da'iriliri teripidin xitaygha tapshurup bérilgen.
Ixtiyariy muxbirimiz erkin tarim
2012.11.21
Amine-Turghunowa-elishir-305.jpg D u q wekili amine turghunowa xanim(ongda) we qazaqistan Uyghur yashliri teshkilatining mes'ulliridin biri elishir(solda) qurultayda. 2012-Yili may, tokyo.
RFA/Erkin Tarim

1971-Yili ghuljida tughulup, kéyin qazaqistan we qirghizistanlarda tijaret qilghan eziz tursuntay 2000-yili almatada yüz bergen Uyghur tijaretchiler bilen qazaq saqchilar otturisidiki toqunushqa chétilip qalghanliqi üchün 12 yilliq qamaq jazasigha höküm qilin'ghan. Amine turghunowa eziz tursuntayning sotigha biwasite qatnashqan bolup, eziz tursuntay toqunushta saqchilarning ölümini keltürüp chiqarghanlar bilen alaqisi bolghan dep qarilip, térrorist süpitide tutulup, késim élan qilin'ghan. Téxi yéngila öylen'gen eziz tursuntayning ayalimu uningdin ayrilghan.

Jaza mudditini eng deslep qazaqistanning eng soghuq rayonliridin biri bolghan altaygha yéqin bir rayonida ötigen eziz tursuntay bir nechche nöwet bashqa türmilerge yötkelgen we jaza mudditi axirlashquche qazaqistanning jambul wilayitining taraz shehirige jaylashqan “ZD-158-4” nomurluq türmige qamalghan. U, türmidiki chéghida dostliri we amine xanim bilen alaqisini üzmigen. Emma bu yil u dostlirigha we amine turghunowagha emdi özi bilen alaqe qilmasliqni, bolmisa bixeterlikige tesir yétidighanliqini, türmidin chiqishtin burun özining ular bilen alaqilishidighanliqini éytqan. Amine xanim uning qaysi türmide ikenlikini sorighinida, u özi chiqishtin burun uqturidighanliqini éytqan.

Amine xanim xitaylarning eziz tursuntayni dunya Uyghur qurultiyi bilen alaqisi bar dep oylimasliqi üchün eziz tursuntayning alaqe qilmasliq teklipini maqul körgen. Kéyin eziz tursuntayning dostliridin uning xitaygha qayturuwétilgenlikini anglighan we izdep yürüp axiri, almata shehiridin 700 kilométir yiraqliqtiki taraz shehiridin eziz tursuntay qamalghan türmini tapqan. Bu sheherde jem'iy on türme bolup eziz tursuntay qamalghan türme eng éghir jinayetchilerning türmisi hésablinidiken. Amine xanimning éytishiche u türme hem soghuq hem meynet iken.

Türme saqchiliri amine turghunowa xanimgha eziz tursuntayning öz telipige yarisha 19-noyabir küni xitaygha qayturulghanliqini we chégrada uni xitay herbiylirining qoligha tapshurulghanliqini éytip, rusche yézilghan iltimas xétini körsetken. Saqchilarning éytishiche bu iltimas xétini eziz tursuntay türme da'irilirige yazghan bolup, xétide ata-anisining ghulja shehiri ikkinchi rayon, 48-qoruda olturidighanliqini yazghan hem saqchilardin özini a'ilisige apirip qoyushini ötün'gen. Emma qiziq yéri shuki, eziz tursuntayning rusche bilmeydighanliqi melum iken.

Biz amine turghunowa xanimdin bu ishta xitayning qoli bar yoqluqini sorighinimizda u bizge bu xil éhtimalliqning bar yaki yoqluqi heqqide éniq bir nerse déyelmeydighanliqini, emma yoq déyelmeydighanliqini éytti. Bu heqtiki tepsiliy melumatimizni amine turghunowa xanim bilen ötküzgen söhbitimizdin anglighaysiler. Eziz tursuntay heqqidiki xewirimiz dawamliq huzurunglarda bolidu.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.