قازاقىستان چەتئەللەردىكى ئۇيغۇرلار ئەڭ كۆپ جايلاشقان مەملىكەت. بۇ دۆلەتتە ئۇيغۇر تىلى، ئۇيغۇر مەدەنىيىتى ۋە ئۇيغۇر مىللىي كىملىكى بىر قەدەر ياخشى ساقلانغان بولۇپ، قازاقىستان ئۇيغۇرلىرى 20-ئەسىر ئۇيغۇر سىياسىي كۈرەشلىرى ۋە مەدەنىيەت ھەرىكەتلىرىدە مۇھىم رول ئوينىغان. ئەمما، 1995-يىلى "شاڭخەي بەشلىكى" تەسىس قىلىنغاندىن كېيىن، قازاقىستان بىلەن خىتاي يېقىن ھەمكارلىق مۇناسىۋەت ئورنىتىپ، ئۆزارا مۇناسىۋەتلىرىنى پەيدىن-پەي ئىستراتېگىيىلىك ھەمكارلىق دەرىجىسىگە كۆتۈردى.
د ئۇ ق قۇرۇلتىيىنىڭ مۇئاۋىن رەئىسى قەھرىمان غوجامبەردى مۇخبىرىمىز ئۈمىدۋارغا ئاستانا دائىرىلىرىنىڭ خىتاينىڭ تەلىپى بويىچە ئۇيغۇرلارنىڭ تۈرلۈك سىياسىي تۈس ئالغان پائالىيەتلىرىنى قامال ئاستىغا ئالغاندىن كېيىن، ئۇيغۇرلارنىڭ بىر مەزگىل كۈچەيگەن پائالىيەت دولقۇنلىرىنىڭ بىراز پەسىيىشكە قاراپ يۈزلەنگەنلىكى ھەمدە ئۇيغۇر جەمئىيەتلىرى ئارىسىدا ئۆز - ئارا بېقىنماسلىق كەيپىياتلىرى پەيدا بولغانلىقى، لېكىن، د ئۇ ق رەئىسى رابىيە قادىر خانىمنىڭ يېقىندىن بۇيان غەرب دۇنياسىدا ئېلىپ بېرىۋاتقان پائالىيەتلىرى ھەمدە ئامېرىكا پرېزىدېنتى بۇشنىڭ ئۇنى پراگادا قوبۇل قىلىشى قاتارلىق كۆپلىگەن يېڭىلىقلارنىڭ قازاقىستان ئۇيغۇرلىرىغا ئىلھام ۋە ئىشەنچ ئېلىپ كەلگەنلىكىنى بىلدۈردى.
يۇقىرىدىكى ئۇلىنىشتىن، ئۆز مۇخبىرىمىز ئۈمىدۋارنىڭ د ئۇ ق قۇرۇلتىيىنىڭ مۇئاۋىن رەئىسى قەھرىمان غوجامبەردى بىلەن قازاقىستاندىكى ئۇيغۇرلارنىڭ ئەھۋالى ھەققىدە ئۆتكۈزگەن تېلېفون سۆھبىتىنى ئاڭلايسىلەر.