Мевә макани үшшүктә қалди
2008.02.28
Бу йил үшшүк сәвәблик мевә макани болған уйғур юртиниң бағвәнчиликидә үч милярд йүәнгә йеқин зиян көрүлидиғанлиқи мөлчәрләнмәктә. Уйғур ели орманчилиқ назаритиниң ашкарилишичә, бу йил 1 - айдин башланған адәттин ташқири соғақ һава һәмдә қар апити сәвәблик үшшүк чүшкән мевилик бағларниң көлими йәттә милйон модин ашидиған болуп, бу пүтүн уйғур ели бағлириниң %54 тин көпрәкини тәшкил қилидикән.
Буниң ичидә болупму, уйғур дияриниң қәшқәр,хотән, ақсу қатарлиқ җайлирини өз ичигә алған җәнуб қисмидики бағларниң үшшүктә қелиши бир қәдәр еғир болуп, бу йил бадам мәһсулати %70 , үрүк, чилан, яңақ қатарлиқ мәһсулатлар %20 кә қәдәр төвәнләш еһтималлиқи күчлүк икән.
Қәшқәрниң деһқанчилиқ билән бағвәнчиликни гәвдә қилған бәзи наһийә һәм йезилиридин игилишимизчә, бу җайларда бир айдин узақ давам қилған қар апити һәм соғақ һавада деһқан чарвичилар, туралғу, турмуш, иссиниш һәм озуқлиниш қатарлиқ җәһәтләрдә қийинчилиққа учрапла қалмай, деһқанчилиқ һәм бағвәнчилик ишләпчиқиришта еғир зиянға учраватқан болуп, еғир чиқим қилип мәҗбурий қурған парниклирини, өйлирини қелин қар бесип,әмдила майса болған көктатлири үшшүп вәйран болған, силиқ билән тиккән мевә көчәтлири үшшүп деһқанларни йәниму ғәм басқан икән.
Бу һәқтә, йопурға наһийисиниң мәлум йезисидики бир деһқан қар вә үшшүк апитидә қалған деһқанларниң һалини, йеңисар наһийисидики бир деһқан бу наһийидә асаслиқ парникларниң зиянға учраш әһвалиниң еғирлиқини, шундақла, мәкит наһийисидә олтурушлуқ бир аял апәт әһвали һәққидә аңлиғанлири һәққидә сөзләп бәрди.
Қәшқәр вилайәтлик һөкүмәтниң ишханиси билән алақилаштуқ, бир хадим бизниң әркин асия радиоси мухбири икәнликимизни билгәндин кейин соаллиримизға қисқичә җаваб қилди.
Апәткә учриған йәрлик һөкүмәт даирилириниң хәлқни апәттин қутқузуш ишлирини қандақ орунлаштурғанлиқи һәққидә мәлумат елиш үчүн йәкән наһийилик һөкүмәт ишханисиға телефон қилғинимизда, бу наһийигә хенәндин йөткәп келингән бир хитай кадир,техи асасий қатламдин әһвал игилимигәнликини, апәт әһвалидин техи хәвәрдар әмәсликини, юртидин әмдила қайтип кәлгәнликини ейтти.
Қәшқәрниң бир қисим апәт районидин игилигинимиздәк, гәрчә нөвәттә һәр қайси наһийиләр апәткә учриған деһқанларни өз - өзини қутқузуп деһқанчилиқ ишләпчиқиришни илгири сүрүш намида апәтниң алдини елип кәлгүси зиянлирини азайтиш үчүн һәрикәт қиливатқан болсиму, әмма соғақ һава йәнила давамлишиватқанлиқи, шундақла үшшүк апитиниң еғир болғанлиқи сәвәблик зиянниң қанчилик болидиғанлиқини мөлчәрләшкә йәнила балдурлуқ қилидикән. (Гүлчеһрә)
Мунасивәтлик мақалилар
- Йеңисарлиқ деһқан:"бу йил қиш бәк үшшүдуқ ..."
- Вен җябавниң апәт мәзгилидә хәлқтин кәчүрүм сориши сәмимийму?
- Хотән даирилири қар апитиниң әмәлий әһвалини йошурмақта
- Тәбиий апәт зийининиң сүний сәвәблири
- Қар апити уйғур хәлқигә балайи - апәт елип кәлди
- От ялқуни көтүрүп чиққан мәсилиләр
- Уч турпан наһийиси яркөврүк йезисидики апәттә көплигән деһқанлар еғир зиянға учриди
- Уйғур елидә кәлкүн апити давамлашмақта
- Йәр тәврәшкә чидамлиқ өйләр қурулушида мәсилә көп
- Улуғчатта йәр тәвриди
- Или дәря вадисида кәлкүн апити еғирлашмақта
- Алтай районида қар апити давам қилмақта
- Җяңшида қаттиқ йәр тәвриди
- "Рита" чапқуни салған зиян мөлчәрлигәндин төвән болди