Qirghizistan insan hoquqi qoghdash komitétining rehbiri ramazan dirildayéw bilen Uyghurlar heqqide söhbet(2)


2005.11.23
drildayef.jpg
Ramizan dirildayéw ependi erkin asiya radi'osida. RFA

Qirghizistan insan hoquqini qoghdash komitétining re'isi ramizan dirildayéw ependi qirghizistandiki bir qatar weziyet heqqide toxtilish bilen bir waqitta yen qirghizistandiki Uyghurlarning ehwali hemde Uyghurlarning nöwettiki weziyiti heqqide öz köz qarishini otturigha qoydi.

Ramazan dirildayéwning sözi boyiche alghanda , u, uzun yillardin buyan Uyghur mesilisige étibar bérip kelgen bolup, Uyghurlar mesilisi heqqide köp qétim xelq'araliq teshkilatlargha hem qirghizistan hökümitige bildürüshlerni élan qilghan.

Ramazan ependi Uyghurlarning buningdin kéyin öz pa'aliyetlirini téximu kücheytishi lazimliqi, ottura asiyadiki Uyghurlar bilen gherb dunyasidiki Uyghurlarning öz ara ittipaqliq we hemkarliqni ashurup, birlikte pa'aliyet élip bérishning ehmiyitining zorliqini tekitlidi.

U yene Uyghurlarning jümlidin Uyghur teshkilatlirining özara hemkarliqi we ittipaqliqining yéterlik bolmaywatqanliqi, ottura asiya jumhuriyetliridiki Uyghurlar bilen gherb dunyasidiki Uyghurlar arisidiki birlik we hemkarliqning köngüldikidek emeslikini, qirghizistandiki Uyghurlardimu bezide boshangliq we étibarsizliq ehwalining mewjutluqi tüpeylidin da'im öz mesililiri heqqide doklatlar we erizlerni teyyarlap, qirghizistan hökümitige sunushta ajizliq qiliwatqanliqini eskertti.

"Bala yighlimighiche ana emchek salmaptu " dégen maqal Uyghurlardimu we qirghizlardimu oxshashla bar, shunga aldi bilen Uyghurlar özliri pidakar bolush kérek,

13 Yildin buyan esqer aqayéw tüzümige qarshi turup, qirghizistanda démokratik jemiyet qurushqa hesse qoshqan ramizan dirildayéw axirida buningdin kéyin qirghizistan insan hoquqini qoghdash komitétining Uyghurlarning ishlirigha yéqindin yardemde bolidighanliqini, qirghizistandiki Uyghurlarning esqer aqayéw dewridikidek qorqushni tügitip, dadil pa'aliyet qilish arqiliq özlirining her xil arzu-pikirlirini qirghizistan prézidéntigha we insan hoquqi teshkilatlirigha sunushqa chaqirdi. Qirghizlar bilen Uyghurlarning tarixiy kélip chiqishi ortaq bolghan tughqan türkiy qérindash xelq bolush süpiti bilen özining we bashqa qirghizistan démokratlirining Uyghurlargha yardemde bolidighanliqini bildürdi.

Ramazan ependining éytishiche, "bala yighlimighiche ana emchek salmaptu " dégen maqal Uyghurlardimu we qirghizlardimu oxshashla bar, shunga aldi bilen Uyghurlar özliri pidakar bolush kérek, bolupmu amérikidiki Uyghurlar téximu pidakar bolup, amérika hökümitige, dölet mejlisige we bashqa munasiwetlik orunlargha da'im Uyghurlar heqqide jümlidin qirghizistan qatarliq ottura asiyadiki Uyghurlar toghrisida melumat bérishi ,ular bilen sözlishish kérek, hemme ish bir qanche ademgila tayinip qalsa bolmaydu.(Ümidwar)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.