Xitay elchixanisi qizlar mesilisige inkas qayturdi
2007.11.06
Uyghur milli herkitining yétekchisi, dunya Uyghur qurultiyining re'isi rabiye qadir xanim, aldinqi charshenbe küni, amérika dölet mejliside échilghan xitaydiki adem etkeschiliki heqqidiki guwahliq bérish yighinigha qatniship, Uyghur qizlirining pilanliq we nishanliq halda, xitay ölkilirige yötkiliwatqanliqini otturigha qoyghan idi. Amérikidiki xitay elchixanisining bayanatchisi wang bawdung tünügün amérika awazi radi'osining ziyaritini qobul qilip, rabiye qadir xanimning süzlirini ret qilghan.
Dilshat rishit: uchurni wang léchu'en berdi
Wang bawdung sözide mundaq dégen, "junggoning iqtisadiy tereqqiyati tekshi emes, shunga kishilerning orun almashturup xizmet tépishi da'im yüz bérip turidighan ish, bu jeryanda, ayrim kishiler qanunsiz heriketlerni sadir qilip qoyghan, bezi ish orunliri ishchilargha yolsizliq qilidighan ehwallar yüz bergen bolushi mumkin, emma bu hökümetning siyasiti emes". Wang bawdung yene," qanunsiz kishiler ish tépip bérish, pul tépish yolini körsitip bérish qatarliq wediler bilen aldamchiliq qilidighan ehwallarni qet'iy yoq déyelmeymen. Bundaq qilmishlargha junggo hökümitimu qarshi؛ eger adem yötkesh ishini hökümet qilghan bolsa konkrét sanliq melumatlar bolghan bolatti" dégen.
Amérika awazining muxbiri bu munasiwet bilen dunya Uyghur qurultiyining bayanatchisi dilshat rishitni ziyaret qilghinida, dilshat rishit, qizlar mesilisige a'it plan, ijra we sanliq melumatlarni Uyghur aptonom rayonluq partkom sékrétari wang léchüenning doklatidin alghanliqini bildürgen.
" Uyghur qizlirini xitay ölkilirige yötkesh sherqi türkistanni kontrol qilish pilanining bir qismi "
Adette chet'ellerdiki xitay elchixanisi, Uyghur teshkilatlirining pa'aliyetlirige inkas qayturushtin özini qachurup kelgen, seweb, Uyghur teshkilatliri pa'aliyitining xelq'ara axbarat saheside küntertip igilep kétishining aldini élish uchun idi؛ shunga amérikidiki xitay elchixanisining qizlar mesilisige inkas qayturushi diqqetke erziydighan bir nuqtidur.
Bu nöwet xitay elchixanisining ashkara inkas qayturushi, aldinqi charshenbe künidiki yighinda amérika terepning qizlar mesilisidiki jiddiy pozitsiyisi bolushi mumkin. Chünki u künki yighinda, amérika tashqi ishlar ministirliqining adem etkeschilikini tosush we nazaret qilish bölümining bashlighi, mark léygon ependi söz qilip, " eger, erkin asiya radi'osi we bashqa guruppilarning qizlar mesilisi heqqide igiligen melumatlirigha omumyüzlük nezer tashlansa, qizlarni xitay ölkilirige yötkesh ishi xitayning sherqi türkistanni téximu ilgiriligen halda kontrolluqi astigha élish pilanining bir qismidek körinidu" dégen idi.
Wang bawdung rabiye qadir xanim üstide toxtilip, " rabiye qadir bölgünchi, uning junggoni eyiblep qilghan sözlirige ishinishke bolmaydu" dégen. Ötken heptidiki yighin'gha ishtirak qilghan, amérika awam palata ezaliridin kiristofér smit bolsa, rabiye qadir xanimning sözlirining ishenchlik we qayil qilarliq ikenlikini ipadilep, özining " nöwette xitay hökümiti Uyghurlar üstidin keng kölemlik we köp tereplimilik halda irqiy tazilash élip bériwatidu dep qaraydighanliqini bildürgen idi.
" Uyghur qizlirini xitaygha yötkesh étnik qirghinchiliq "
Birleshken döletler teshkilati 1946 -yili 96 - nomurluq qarari bilen, xelq'ara étnik qirghinchiliqning aldini élish jazalash qanuni maqullighan bolup, bu qanunda étnik qirghinchiliq herikiti dep belgilen'gen, besh türlük qilmishning ikkisi töwendikiche:
Biri, bir milletning fizikiy mewjudiyitini qismen yaki pütünley yoqitish üchün shu millet ezalirining yashash muhitini qesten özgertiwétish, yene biri bolsa melum bir milletke tewe balilarni mejburiy halda bashqa bir millet arisigha yötkesh. Amérika awam palata ezasi kiristofér smit, Uyghur qizlirining xitaygha yötkülüshini étnik qirghinchiliq dep atighanda, xelq'ara étnik qirghinchiliqni cheklesh qanunining yuqiriqi maddilirini nezerde tutqan bolushi mumkin.
Uyghur közetküchiler, Uyghur qizlirini xitaygha toshushqa qarshi turghan a'ililerge, qollinilghan hashargha élip méngish qatarliq jaza türlirini, Uyghur qizlirini xitaygha yötkeshning biwaste mejburlash charisi dep qarisa؛ qarshiliq körsetmigen a'ililerdiki iqtisadiy mohtajliqni bolsa, xitayning wasitilik mejburlash charisi dep qaraydu. (Shöhret hoshur)
Munasiwetlik maqalilar
- Rabiye qadir xanim amérika dölet mejliside Uyghur ayallar we balilar etkeschiliki toghrisida ispat berdi
- Rabiye qadir xanim xitayning adem etkeschiliki heqqide ispat béridu
- Xitay hökümiti Uyghur yéza éshincha emgek küchlirini sirtlargha yötkesh pilanini jiddiy élip barmaqta
- Xitaygha barghan ishlemchi qizlar nime üginip keldi?
- Xitayning, "xitay ölkilirige apirip bay qilish" teshwiqatigha Uyghurlar emdi aldanmaydu
- Uyghur qizlirini xitay ölkilirige yötkesh ishliri dawamlashmaqta
- Xitay hökümiti Uyghur qizlirini xitay ölkilirige ishlemchilikke yötkeshni muddetsiz dawamlashturmaqchi
- Ürümchide xizmetchi qobul qilish heqqide chaplan'ghan bir xitayche élan intérnétke chiqti
- Rabiye qadir :xitaygha nispeten uning siyasitige narazi bolghanning hemmisi tosalghu
- Xitay hökümitining Uyghur yéza éshincha emgek küchlirini sirtlargha yötkesh siyasiti tosalghugha duch kelmekte
- Ichkirige élip kétiliwatqan qizlarning aqiwiti toghrisida
- Xitayning ichkiri ölkiliridin xitay oqughuchilar Uyghur éligha kelmekte
- Xitay hökümiti yéqinda yene qeshqerning toqquzaqtin yüzligen Uyghur qizlirini ichkirige élip ketken