Rabiye xanim washin'gtonda yene bir qétim qarshi élindi

• Muxbirimiz welining bu heqtiki toluq melumati
• Download story audio

19-May küni, Uyghur amérika birleshmisi bilen xelq'araliq tibet herikiti birlikte ataqliq kishilik hoquq pa'aliyetchisi, Uyghurlarning meniwi anisi rabiye qadir xanimning sheripige kütüwélish pa'aliyiti orunlashturdi. Pa'aliyet xelq'araliq tibet herikitining wanshin'gton shehiridiki yighin zalida ötküzüldi.

Uyghurlarning meniwiy anisi rabiye xanim 5 - ayning 19 - küni amérikining paytexti washin'gton shehiride yene bir qétim qarshi élindi. Bu qétimqi qarshi élish yighilishini Uyghur amérika birleshmisi bilen xelq'araliq tibet herikiti (ötken esirning 90 - yilliridin bashlap Uyghurlar bilen birlikte birleshken döletler teshkilatida wekili bolmighan milletler teshkilatini qurup - hemkarliship ish élip bériwatqan xelq'araliq teshkilat) birlikte , amérika dölet mejlisi kishilik hoquq komitétining we xelq'araliq jumhuriyetchiler inistitutining qollishi bilen uyushturdi.

Tebtikler we teshekkürler

Bu tentenilik yighilish xelq'araliq tibet herikitining amérikining paytexti washin'gton shehiridiki yighin zalida ötküzüldi. 200 Din artuq adem qatnashti. Ichki mongghuliye xelq partiyisning wekilliridin 6 kishi qatnashti. Xelq'ara kechürüm teshkilatidin kumar ependimu qatnashti. Bu yighilish üchün mezzilik ta'amlar teyyarlan'ghan idi

Uyghurlarning meniwiy anisi rabiye xanimni kütüwélish yighilishining muqeddimiside, Uyghur amérika birleshmisining re'isi nuri türkel ependi xelq'ara tibet herikitining re'isi buchung sérin ependige, amérika dölet mejlisi kishilik hoquq komitétining re'isliridin yuqiri abruyluq tom lentos, frénk wolf ependilerge, xelq'araliq jumhuriyetchiler institutining re'isi lorén kréyni'ér ependige we bashqa éziz méhmanlargha rehmet éytti.

Xitay hökümitigewe dunyagha yene bir qétim bayanat

Nuri türkel ependi xelq'araliq tibet herikitining musheqqetlik xizmetler arqiliq nahayiti chong netijilerni qolgha keltürüp, dunyada abroy qazan'ghanliqigha, ularning hazir amérikining paytexti washin'gton shehiridimu mushundaq bir körkem ish binasi bolghanliqigha we bu yighilishini mushu körkem binada ötküzüp bergenlikige apirin oqudi.

Uyghur herikitige ikki ewlad uda hesse qoshup kéliwatqan erkin aliptékin ependining gérmaniyining myunxin shehridin kélip bu yighilishqa qatnashqanliqigha teshekkür éytti.

Nuri türkel ependi méhmanlar aldida Uyghur herikitning tinch yol bilen özining kelgüsini - öz ishigha özi xoja bolidighan kelgüsini yaritidighan heriket ikenlikini dunyagha yene bir qétim jakarlidi. Xitay hökümitining térrorchiliqqa qarshi turushni bahane qilip Uyghurlarni basturup kéliwatqanliqigha, hazir yene Uyghurlarning meniwiy anisi rabiye xanimning xizmetchilirini tutqanliqigha naraziliq bildürdi.

Tibet herikiti washin'gton shöbisining mudiri buchung sérin ependi sözide, bu yighilishta tibetler bilen Uyghur bille bolghanliqining tesadipiy ish emeslikini, sérin ependi 90 - yillardin tartip özi nege barsa Uyghurlarning kelgüsi üchün küresh qiliwatqan erkin aliptékin ependini shu yerde köridighanliqini, tibetler bilen Uyghurlar uda hemkarliship kéliwatqanliqini , buningdin kéyinmu özlirning kelgüsini yaritish üchün birlikte küresh qilidighanliqini bildürdi.

Rabiye qadirning rohi - Uyghur rohining emeliy shekli

Dunya Uyghur qurultiyining re'isi erkin aliptékin ependi sözide Uyghur -tibet munasiwitining qérindashlarche munasiwet ikenlikini, hazirmu rabiye xanimni birlikte qarshi éliwatqanliqini tilgha aldi. U yene rabiye qadir xanim bilen 1992 - yilida tashkentte, 96 - yilida béshkekte uchrashqanda, rabiye xanimning Uyghurlarning kelgüsi üchün közligen nishanigha apirin oqup, uni öz qérindishidek körüp kéliwatqanliqini, shuningdin kéyin rabiye xanimning öz iradisini emelde körsetkenlikini eslep ötti. U sözide "xitay hökümiti rabiye qadir jinayetchi dédi, u jinayetchi emes idi. Amérika hökümitimu uning jinayetchi emeslikige ishinetti. U hazir biz bilen bille, uning rohi hazir téximu kötürenggü. Uning rohi Uyghur rohining emeliy shekli" dédi. Shundaqla yene, Uyghurlar hazir tibetler bilen oxshash yaman weziyetke duch kéliwatqanliqini, tibetning mesilisi Uyghurning mesilisi we ortaq küresh qilidighan mesile ikenlikini tekitlidi.

Xelq'araliq jumhuriyetchiler institutning re'isi kréyni'ér ependi sözide 11 – séntebir weqesidin kéyin rabiye qadir musulman Uyghur bolghanliqi üchünla türmige élin'ghan idi, dédi. U yene sözide, rabiye qadir bizning aldimizda xuddi dalay lama, nelson mendala, ansen sujilardek kishilik hoquq üchün küresh qiliwatqan kishi dédi.

Uyghurlarning meniwi anisi rabiye xanimmu bu yighilishta söz qildi.

• Rabiye qadir xanim mundaq dédi
• Download story audio

Rabiye qadir xanim xitayning shinjang Uyghur aptonom rayonida Uyghur xelqni namratliqitin qutuldurushni özining nishani qilip tirishchanliq körsitip kéliwatqan shija'etlik xanim . U "ming anilar" herikitini uyushturghan. U Uyghurlarning kishilik hoquq ehwalini közitish üchün ürümchige yétip barghan amérika dölet mejlisining wekiller ömiki bilen körüshkili kétiwatqanda xitay kommunist partiyisi teripidin qolghan élin'ghan. U xitay kommunist partiyisining türmiside 5 yérim yil mehbusluq hayatini bashtin köchürüp, 2005 - yili 17-mart küni erkinlikke érishti. Rabiye xanim hazir 11 balisining 6 si bilen bille amérikining paytexti washin'gton shehrining ahalisi bolup yashawatidu. (Weli)