Xitay da'iriliri rabiye qadir soda sariyini qandaq bir terep qilmaqchi?
2006.04.25
Biz 21- april küni yurtum tor bétide élan qilin'ghan xewer arqiliq 20 - april küni ürümchi sheherlik ot öchürüsh idarisining jem'iyetke ürümchidiki éghir ot apiti xewpi saqlan'ghan orunlar qara tizimlikini élan qilghanliqi hemde bu qara tizimlikke rabiye qadir soda sariyiningmu kirgüzülüp, ishlitishtin toxtitish buyruqi chüshürülgenliki heqqide deslepki melumatqa ige bolghan iduq. Nöwette bu heqte xitayche tor betlerdimu munasiwetlik xewerler élan qilinishqa bashlidi.
Xitay metbu'atliridiki uchurlar
Shinxu'a tor bétining 21 - aprildiki tepsili xewiridin melum bolushiche, ürümchi sheherlik ot öchürüsh idarisining qara tizimlikige rabiye qadir soda sariyi qatarliq toqquz orun kirgüzülgen. Emma qarar tizimlikke chüshken rabiye qadir soda sariyi heqqide ayrim toxtilip "rabiye qadir soda sariyi éghir ot apiti yüz bérish xewpi saqliniwatqan orun tizimlikige chüshüp kéliwatqanliqigha üch yil bolghanliqi üchün nöwette ürümchi sheherlik ot öchürüsh idarisi " ishlitishtin toxtitish" buyruqi chüshürüp hemde buni bir terep qilish iltimasini ürümchi sheherlik hökümetke yollidi" déyilgen.
Mezkur xewer Uyghurlar arisida ghulghula hemde naraziliqlarning meydan'gha chiqishigha seweb bolmaqta, shundaqla ular eger rabiye qadir soda sariyi xitay da'iriliri teripidin taqilip qalsa bu soda saray arqiliq jan béqiwatqan minglarche Uyghurlarning qandaq teqdirge duch kélidighanliqidin endishe qilmaqta.
Xitay da'irilirining jawabi
Bu sewebtin biz ot öchürüsh idarisining qara tizimlikige chüshken rabiye qadir soda sariyigha qandaq tedbir élinidighanliqi heqqide anglighuchilirimizni yenimu tepsili melumatlargha ige qilish meqsitide ürümchidiki munasiwetlik da'irilerge hem kishilerge téléfon qilduq.
Aldi bilen qara tizimlikni élan qilghan ürümchi sheherlik ot öchürüsh idarisige téléfon qilip rabiye qadir soda sariyining néme sewebtin qara tizimlikke kirgüzülgenlikini soriduq. Bir xadim bizning erkin asiya radi'osidin téléfon qiliwatqanliqimizni bilgendin kéyin, "rabiye qadir soda sariyida ot kétish xewpi mesililiri saqliniwatqanliqigha üch -töt yillar boldi, shunga qarar tizimlikke kirgüzüldi. Qandaq bir terep qilinidighanliqi heqqide silerge uningdin artuq jawab bérelmeymen" dédi.
Biz yene ürümchi sheherlik tengritagh rayonluq jama'et xewpsizlik idarisige téléfon qilip rabiye qadir soda sariyining taqilip qélish éhtimalliqi bar yoqliqini soriduq, emma téléfonni alghan xitay saqchi nahayiti qopalliq bilen" jem'iyettiki bu yalghan geplerge ishenmenglar, uni taqaydighan gep yoq" dédi. Yerliklerning inkasi
Rabiye qadir soda sariyigha yéqin jaydiki bir dukanning dukandarining bildürüshiche öt öchürüsh idarisi qara tizimlikni élan qilishtin bir qanche kün ilgirila mehelle komitétida yighin échip rabiye qadir soda sariyida mesile éghir dep bildürgen iken.
Biz yene qara tizimlik élan qilinip hazirghiche hökümetning rabiye qadir soda sariyigha qandaq tedbir alidighanliqi heqqide oqturush qilghan qilmighanliqi heqqide éniqraq melumat élish üchün,rabiye qadirxanimning ürümchidiki qizi roshen'gülge biwaste téléfon qilduq. Roshen'gül solallirimizgha jawab bérip, hazirche soda sariyining taqilishi heqqide téxi éniq melumat almighanliqini, eger ot öchürüsh esliheliri yilning axirighiche yaxshilanmisa shundaq qilinishi mumkinlikini éytti. (Gülchéhre)
Munasiwetlik maqalilar
- Xitay da'iriliri rabiye qadir soda sariyini taqimaqchi
- Wang léchüen Uyghur élide néme qilmaqchi?
- Xitay hökümiti "Uyghur medeniyet kéchiliki" küni rabiye qadirning ürümchidiki oghlini soliwaldi
- Xitay rabiye qadirning "eqide shirkiti" diki ikki xadimni qoyup berdi
- Xitay da'iriliri nen'gü'en saqchi ponkitining qarmiqida "rabiye qadir ishxanisi" tesis qildi
- Rabiye qadirning oghli alim, wang léchüenning sözlirige reddiye berdi
- Rabiye qadirning inisi muhemmed qadirning öyi saqchilar teripidin axturuldi