Wetendin xet: "rabiye qadir bizning wekilimiz hem yolbashchimiz "


2008.03.24

Rabiye1stday-150.jpg
Uyghur milliy herikitining rehbiri rabiye qadir xanim. RFA Photo

Bu yil 13 - mart küni xitay tashqi ishlar bayanatchisi chin gang Uyghur milliy herikitining rehbiri rabiye qadir xanimni Uyghur xelqining wekili emes, térrorchilarning wekili dep bayanat bergen idi. Mezkur bayanat weten ichidiki Uyghur ziyaliyliri arisidimu küchlük ghulghula peyda qilghan. Bughda ata texellusi bilen radi'omizgha ochuq mektup yollighan bir Uyghur, chin gangning bayanatini inkar qilip, weten ichidiki xelqning rabiye qadir xanimni Uyghur xelqining wekili dep tonuydighanliqini hem rehbiri dep bilidighanliqini bildürgen.

" Chin gangning bayanati jonggu hökümitige wekillik qilidu"

Ochuq mektupni bir guruppa dostliri birlikte yazghanliqini bildürgen bughda ata sözini mundaq bashlighan : " chin gang qaysi bir Uyghurning rayini sinap béqiptu, u qaysibir Uyghurning derdini anglap béqiptu, u Uyghur diyarining qaysi bir parchisini körüp béqiptu?‏ - aptor, mektubini mundaq dawamlashturghan,‏ - Uyghur xelqining wekilini béyjingda turup körgili bolmaydu, téximu toghrisi, Uyghurning wekilini béyjing körsetmesliki kérek, Uyghur xelqi körsitishi kérek."

Bughda ata ochuq mektubida, bügün Uyghur jem'iyitining barliq sorunlirida, yeni toy - tökünlerde, nezir - chiraqlarda, réstoranlarda, ishxanilarda, yeni Uyghurlar jem bolghanla yerde, rabiye qadir xanim heqqide gep bolidighanliqi, uning milliti üchün qilghan we qiliwatqan xizmitige apirin oquydighanliqini bildürgendin kéyin, mundaq yazghan: " rabiye qadir xanim, Uyghurlarning menpe'eti üchün, iqtisadiy jehettiki milyonérliq ornidin waz kechti, hoquqidin waz kechti, béyjingda échilghan yighinlarda, xeterge perwa qilmay, Uyghurlarning derdini ashkara otturigha qoydi, hökümetni ashkara tenqid qildi. Özi 6 yil türmide yatti, yürek parisi bolghan ikki oghli türmide yétiwatidu. Uyghur xelqi özi üchün bedel tölewatqanlar bilen özini sétip xejlewatqanlarni perqlendüreleydu. Chin gangning bayanati peqet junggo hökümitige wekillik qilidu, Uyghur xelqighe wekillik qilalmaydu. "

" Rabiye qadir bash egmidi"

Bughda ata ochuq mektubida yene, rabiye qadir xanimning bultur amérika prézidénti jorj bush bilen körüshkinining, deslep ürümchide kocha xewiri bolup tarqalghanliqini, arqidin shinjang qanunchiliq gézitige bésilghanliqini, bu xewerning Uyghur jem'iyitide küchlük hayajan peyda qilghanliqini, adette 1 yüendin sétilip bolalmaydighan mezkur gézitning shu küni döngköwrükte bahasining 20 yüen'ge chiqqanliqini bildürgen we " mana bu ehwal Uyghur xelqining nöwettiki siyasiy sezgürlikini, rabiye qadir xanimgha bolghan hörmet we uningdin kütidighan ümidini eks etturidu dep yazghan .

Ilgiri xitay ölkiliride yashawatqan bir Uyghur radi'omizgha qizziq liniye arqiliq téléfon échip, rabiye qadir xanim heqqide munularni bayan qilghan idi: "11 balisi bar bir xanim bügün Uyghurni dunyagha tonutiwatidu. Erler qilalmighan ishlarni qiliwatidu. Rabiye qadir ikki balisini türmige soliwalsimu bash egmidi, uning jasaritige men qayil" . U yene, nöwette xitay terep Uyghurlarning wekili dep kötürüp chiqqan nur bekri qatarliq kishiler heqqide mundaq dégen idi: " ular yoghan ademler emes, jan baqar ademler. Shularning kasapitidin millitimiz mushu kün'ge qéliwatidu"

Radi'omizgha bughda ata namida yetküzülgen ochuq mektup mundaq axirlashqan: " Uyghur xelqi bügün özining wekillirini, rehbirini saylash hoquqidinla emes, uni tilgha élish hoquqidinmu mehrum yashawatidu. Shunga biz bu mektupni yéziwatqan bir guruppa Uyghur ziyaliyliri mektubimizni imzasiz yézishqa mejbur bolduq. Biz dunyagha shuni bildürmekchimizki: rabiye qadir xanim, Uyghur xelqining küreshliride tawlan'ghan, sinaqliridin ötken؛ namigha, shan - sheripige shek keltürelmes milliy rehbirimizdur." ( Shöhret hoshur)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.