Rabiye qadir xanimning yaponiye ziyaritining istratégiyilik ehmiyiti
2007.12.04
Uyghur milliy herikitining rehbiri, dunya Uyghur qurultéyi bashliqi rabiye qadir xanimning yaponiyide élip barghan 3 heptilik ziyariti axirlashti. Rabiye qadir xanimning bu qétimqi ziyariti jeryanida 9 sheherde doklat bérip Uyghur mesilisini anglatqanliqi dunyadiki Uyghurlarni qattiq söyündürüsh bilen birlikte istratégiye tetqiqatchiliri we sherqiy türkistan ammiwiy teshkilatliri mes'ulliriningmu diqqet - itibarini qozghidi.
Türkiye hajettepe uniwérsitéti oqutquchisi istratégiye mutexessisi doktor erkin ekrem ependi rabiye qadir xanimning asiyaning eng küchlük démokratik döletliridin biri bolghan yaponiyide doklat bergenlikining Uyghurlar üchün tarixi ehmiyetke ige ikenlikini, chünki yapon mutexessislerning ottura asya heqqide jümlidin Uyghurlar heqqide etrapliq tetqiqatliri barliqini, hetta türkiyigimu ottura asiyani tunji bolup etrapliq tonushturghan kishilerning yaponlar ikenlikini tekitlep ötti.
Doktor erkin ekrem ependi yene, Uyghur milliy herikitining rehbiri rabiye qadir xanimning yaponiyide élip barghan bu qétimqi ziyaritining istratégiyilik ehmiyiti üstide öz pikrini bayan qilip, eger yaponiye, teywen, sherqiy türkistan bu 3 rayon istratégiyilik ittipaqliq quridighan bolsa xitayning yüksilishining aldini alghili bolidighanliqini ilgiri sürdi.
Dunya Uyghur qurultéyining mu'awin bashliqi, sherqiy türkistan medeniyet we hemkarliq jem'iyitining re'isi séyit tümtürk ependi öz qarishini bayan qilip, xitayning kéngeymichilik siyasitining peqet sherqiy türkistan üchünla emes, dunya döletliri üchünmu xewp élip kélidighanliqini pütün dunya döletlirige anglitish kéreklikini, bu jehettin élip éytqanda Uyghur milliy herikitining rehbiri rabiye qadir xanimning yaponiyide élip barghan ziyaritining muhimliqini otturigha qoydi. (Erkin tarim)
Munasiwetlik maqalilar
- Rabiye qadir xanimning yaponiye pa'aliyitining axirqi künliri
- Yaponiyide Uyghur tetqiqati (1)
- Rabiye qadir, qeshqerde Uyghurlargha ölüm jazasi bérish weqesini " Wall Street Journal " da tenqid qildi
- Rabiye qadir yaponiyining masey we yamaguchi qatarliq jaylirida nutuq sözlidi
- Yaponiye sheherliride kishilik hoquq pa'aliyiti
- Rabiye qadir xanim yaponiyining kobé shehiridiki gaku'in uniwérsitétida nutuq sözlidi
- Uyghur mesilisi yaponiye metbu'atlirida
- Yaponiyide, xitay we shangxey guruhidiki döletlerge Uyghurlar toghrisida xet yézish herikiti qozghaldi
- Rabiye qadir xanim yaponiyiliklerni Uyghur mesilisige köngül bölüshke chaqirdi
- Dunya Uyghur qurultéyining shiwitsiyidiki pa'aliyetliri
Köp körülgen xewerler
RFA
- Mutexessisler:“Xitaygha xushxewer bolghan ishlar Uyghurlar üchün shum xewerdur”
- “Shinjang wekilliri” “Dölet ortaq til-yéziqi qanuni” gha özgertish kirgüzmekchi
- En'gliyelik yutubér körgen taqaqliq meschitler we roza tutush cheklen'gen Uyghurlar weziyiti diqqet qozghidi
- Közetküchiler: “Xitayning Uyghur élidiki islahat pilani Uyghurlarni emes, belki xitayning özini bay qilidu”
- Xitaygha qayturulghan Uyghurlarni “Yoqlash” qa mangghan tayland wekiller ömiki agahlanduruldi