"Rita" chapquni salghan ziyan mölcherligendin töwen boldi


2005.09.27

8 - Ayning 29 - küni, "katrina" déngiz chapquni méksika qoltuqigha hujum qilip amérikining luziyana shitatidiki nyu'orlin shehrini éghir zexmilen'gendürgen idi. Bu rayon 9 - ayning 24 - küni "rita" namliq yene bir déngiz chapqunining hujumigha uchridi. Bu qétim "rita" chapquni keltürüp chiqarghan ziyan mölcherligendin töwen boldi. "Rita" chapquni hujum qilip ötken jaylarda hazir yurtni eslige keltürüsh qurulushi élip bériliwatidu. "Rita"din qutulush üchün karwan bolup köchüp ketken ahalilarmu yurtigha qaytip kélishke bashlidi.

Tejribe - sawaqlar yekünlen'gen

B b s ning xewer qilishiche, 9 - ayning 24 - küni "rita" namliq déngiz chapquni méksika qoltuqigha hujum qilip ötkendin kéyinki ehwaldin qarighanda, bu qétim "rita" chapquni uningdin burun yüz bergen "katrina" chapqunigha qarighanda kölimi chong )mesilen: chapqunning qaplash da'irisi arkinsas shitatighiche yetken( bolupla qalmay, belki xarap qilish küchi téximu dehshetlik dep hésablan'ghan bolsimu, emma uning aylanmisi özlüksiz özgirip turghachqa, u méksika qoltuqidin quruqluqqa chiqqan waqit del uning xarap qilish noqtisida özgirish bolghan, xarap qilish küchi sel ajizlighan waqitqa toghra kelgen. Shunglashqa bu qétim chapqunda biwaste ölgen adem yoq. Chünki hemme adem chapqundin mudapi'elen'gen. Téximu muhimi shuki, aldinqi qétimda "katrina" chapquni yüz bergendiki tejribe - sawaqlar yaxshi yekünlen'gen.

Xewerde éytilishiche, bu qétim "rita" chapqunining hujumigha noqtiliq uchrighan jay téksas shitatidiki xyuston shehiri bolup, bu sheherning déngiz boyidiki rayonliridin ahalilarni köchürüsh yaxshi yolgha qoyulghan. Emma shimalgha mangidighan yollar köchmen aptobilliri bilen liq tolup ketkenliktin, yol üstide bezi mesililer yüz bergen. Bu asasen teyyarliq xizmitidiki kemchilik. Mesilen, yol üstide aptomobillar tiqilip qalghanda, uni rawanlashturush tedbirliri ünümlük bolmighan. Shundaqla, yol üstide yéqilghu tügep ketkende, aptomobillarlargha toluqlap yéqilghu qachilash kapaletke ige bolmighan. Sheher bashliqining éytishiche, bu hadise tiz qutquzush xizmitini pilanlash mesilisi, buningdin kéyin sawaq alidighan mesile.

Ölgen adem köp emes

Amérika awazining xewer qilishiche, bu qétim "rita" chapquni méksika qoltuqigha hujum qilghanda, jem'i 7 adem chiqim bolghan. Emma tiz qutquzush teyyarliqi yaxshi yolgha qoyulghanliqtin, chiqim bolghan ademning héchqaysi biwaste chapqunning zerbisige uchrighan adem emes. Téksas shitatida éléktir toxtap ketkende générator ishletken a'ililer köp bolup, bu qétim ölgen 7 ademning 5 i génératordin chiqqan karbon chala oksdta zeherlinip ölgen, 1 adem chapqunda yiqitilghan derex bésiwélip ölgen, yene bir adem missisipi shitatida yüz bergen bashqa bir quyun apitide ölgen.

Xewerde bayan qilinishiche, amérika prézidénti jorji bush 9 - ayning 27 - küni téksas we luziyana shitatlirida chapqunning hujumigha uchrighan jaylarni we bu rayondiki néfit shirketlirini közdin köchürgen. Méksika qoltuqida "rita" chapquni yétip kélish harpisida az dégende 14 néfit ayrish zawuti ish toxtatqan idi. "Rita" chapquni ötüp ketkendin kéyin melum bolushiche, bu qétimqi "rita" chapqunida asasen luziyana shitatining déngiz boyidiki 10 nechche sheherchisi omumyüzlük hujumgha duch kélip, oxshimighan derijide ziyan'gha uchrighan bolsimu, emma bu rayondiki néfit esliheliri chong ziyan'gha uchrighanliqi melum emes. Shundaqtimu bu rayondiki néfit ayrish zawutliri bir nechche heptigiche qaytidin ishqa chüshelmeydu. Shunglashqa hazir amérika néfit yéqilghusi bilen teminlesh jehette zor bésimgha duch kelmekte. Prézidént bush hazir döletning istratégiyilik néftt zapisidin ishlitip turushni qarar qilghan.

Xewerde bayan qilinishiche, 8 - ayning 29 - küni amérikining méksika qoltuqigha hujum qilghan "katrina" chapqunida luziyana shitatidiki nyu'orlin shehirining ihate toghéni zexmilen'genliktin sheherni 1 métir chungqurluqta su basqan idi. Chapqundin kéyin su chiqiriwitilip, toghan rimont qilin'ghan bolsimu, emma bu qétimqi "rita" chapquni bu rayondin ötkende toghan yene buzulghan. Sheherni qaytidin yene bir qétim su basqan. Sheher ahaliliri qaytidin rohi azap chekken. Emma nyu'orlin ahaliliri ötkenki sawaqlarni qobul qilip, bu qétim "rita" chapquni kélishtin burun hemmisi sheherdin köchüp chiqqanliqtin, bu qétimqi chapqunda biwaste ziyan'gha uchrighan adem yoq. Biraq hazir bu sheherni eslige keltürüsh xizmiti qaytidin élip bérilmaqta. Bashqa jaylardin xalisane yardem kéliwatidu. Mölcherlinishiche, déngiz boylirida chapqundin mudapi'elinish pesli yene bir nechche waqit dawam qilidu. (Peride)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.