Русийә армийисидики вәһшиянә қилмишлар

Русийә дунядики қудрәтлик һәрбий күчи вә юқири һәрбий техникиға игә дөләт болуп, сабиқ совет иттипақи дәвридә москва рәһбәрлири дөләт хамчотиниң зор бир қисимини һәрбий хираҗәткә ишлитип, совет иттипақини дунядики әң қудрәтлик һәрбий дөләтләрниң биригә айландурған иди. Совет иттипақиниң йимирилиши билән русийә федератсийиси москваниң әнәнисигә варислиқ қилишқа тиришип, илғар һәрбий техника сапасини һәм қисмән һәрбий қудритини сақлап қалған болсиму, лекин русийә армийисиниң һәрбий интизам ,һәрбий тәртип вә сапа җәһәттин көп чүшүп кәткәнлики билдүрүлмәктә.

Техи йеқинда русийә армийисидә йүз бәргән бир йеңи әскәрниң бир топ кона әскәрләр вә офитсерлар тәрипидин вәһшиянә уруш, қийнаш һәтта басқунчилиққа учрап, ақивәттә һаятиниң хәвпкә дуч келиши һәмдә униң икки путиниң кесиветилиш вәқәси пүтүн русийини зил-зилигә салди.

Вәқә қандақ йүз бәрди?

Хәлқара җәмийәтниң диққитини тартқан , русийә мәтбуатлириниң вә җамаәтчиликиниң ғул-ғулисини қозғиған мәзкур вәқәниң җәрянида мундақ, русийидики www.newsru.com Намлиқ интернет учур сәһиписидики мәлуматларға асасланғанда, бу вәқә русийиниң челиябинск танка мәктипидә йүз бәргән болуп, бир топ һарақ ичивалған кона әскәрләр вә офитсерлар техи йеңидин һәрбийгә киргән андрей сичев исимлик 19 яшлиқ әскәрни бозәк қилип, уни коллектип һалда урған вә һақарәтлигән ,буни аз дәп мәзкур бир топ лүкчәк әскәрләр бу йеңи әскәрни кариватқа бағлап қоюп, униңға нөвәтлишип басқунчилиқ қилған. Бу әскәр һайванларчә һақарәткә дуч кәлгән вә еғир җисмани зәрбигә учриған болсиму, әмма униң ақивити һәрбий мәктәп рәһбәрлики тәрипидин мәхпий тутулған һәмдә кечикип дохтурға көрситилгән. Дохтурларниң униң һаятиниң хәвпкә дуч кәлгәнлики һәмдә йириңдап кәткән икки путини кесиветиш керәкликини ейтип, дәрһал москваға йөткәп давалиған, русийә армийисидә йүз бәргән мәзкур номус қиларлиқ вәқә ахири мухбирлар тәрипидин җәмийәткә ашкариланғандин кейин, әзәлдин армийиниң сапаси вә интизамидин сәскинип, пәрзәнтлирини армийигә әвәтишни халимайватқан җамаәтниң ғул-ғулисини қозғиған. Русийә қуруқлуқ қисимлириниң баш қомандани бу вәқәни аңлап," мән өмрүмдә армийә ичидики нурғун интизамсизлиқларни көргән, лекин буниңдәк вәһшиянә, қилмишни тәсәввур қилип бақмиған идим" дәп җинайәтчиләрни әниқлиғандин кейин әң қаттиқ чарә көридиғанлиқини билдүргән икән.

Хәлқ дөләт мудапиә министириниң истипа беришини тәләп қилди

Русийә җамаәтчиликидә көтүрүлгән русийә һәрбий түзүми һәққидики наразилиқлар тәрәққи қилиш нәтиҗисидә , русийә хәвәрләр агентлиқиниң учур беришичә, 28-январ күни 200 дин артуқ адәм москвадики русийә дөләт мудапиә министирлиқи бинаси алдида наразилиқ намайиши өткүзүп. Дөләт мудапиә министириниң вәзиписидин истипа беришини тәләп қилған һәтта кишиләр " әгәр һәқиқий һәрбий қомандани, бундақ әһвал астида өзүни етивалиду" дейишип, армийидики мәзкур вәқәдин дөләт мудапиә министирини номус қилишқа чақирған. www.newsru.com Дики хәвәрләрдин қариғанда, кишиләрниң ғәзәпләнгән тәрипи дөләт мудапиә министири һесабланған сергей иванопниң русийә армийисидики лүкчәкликләр вә интизамсизлиқларни инкар қилғанлиқи шуниңдәк һәтта униң мәзкур андрәй сичев вәқәсигә етибар бәрмигәнлики икән.

Владимир путин арилишишқа мәҗбур болған

Русийә армийисидики дәһшәтлик вәқә ахири русийә қораллиқ күчлириниң алий қомандани һесаблинидиған президент путиниң қулиқиға йәткән. www.newsru.comdiki Мәлуматлардин қариғанда. Путин дөләт мудапиә министирлиқи вә баш һәрбий тәптишкә бу делони толуқ ениқлап, җинайәтчиләрни қанун бойичә җазалаш буйруқи бәргән шуниңдәк бу әскәрни әң юқири сәвийидә давалаш һәмдә униңға москва шәһиридин өй тәқдим қилишқа буйриған. Лекин, президентниң бундақ яхшилиқлири бәрибир җәмийәт характерлиқ наразилиқлар вә армийә интизами һәм сапасини ислаһ қилиш тәлипи һәтта хәлқниң дөләт мудапиә министиридин тартип, барлиқ һәрбий қоманданларниң вәзипилиридин истипа беришни тәләп қилиш хаишлирини тохтитип қалалмиған.

Русийә армийисиниң сапаси күнсайин төвәнлимәктә

Һәрбий көзәткүчиләр русийә армийисиниң сапасиниң төвәнләп кетиватқанлиқини билдүрмәктә.Хәлқара инсан һоқуқини көзитиш тәшкилатиму русийә армийисиниң әһвали һәққидә мәхсус доклат елан қилған болуп, бу доклатқа асасланғанда, русийә армийисидә кона әскәрләрниң йеңи әскәрләрни бозәк қилиш ишлири әвҗи алған. Қошун ичидики зағра тил билән "бова" дәп аталған кона әскәрләрниң йеңидин қошунға киргәнләрни харлаш, уруш –тиллаш вә өз хизмәтлиригә селиш қатарлиқ хусусий җазалаш қилмишлири күнсайин күчийип кәткән болуп, бу әһвал чәкләнмигән. Нәтиҗидә, йеңи әскәрләрниң өзини өлтүрүвелиш, қошундин қечиш әһвали көпәйгән. Инсан һоқуқини көзитиш тәшкилатиниң доклатида йезилишичә, мәзкур доклатниң тәйярлиниш басқучидики қисқа вақит ичидила 29 әскәр әнә шундақ кона әскәрләр йәни "бовилар" тәрипидин бозәк қилинип өлтүрилгән,109 әскәр өзини өлтүрүвалған. Русийиниң интерфакис агентлиқиниң хәвиридин қариғанда өткән йили русийә дөләт мәҗлиси русийә армийиси һәққидә доклат елан қилған болуп, мәзкур доклатида көрситилишичә, бәш йил ичидә русийә армийисидә 10799 адәм уруш болмиған әһвал астида өлгән . Русийидики "әскәрләр аниси" дәп аталған аммиви тәшкилатниң испатлишичә, русийә армийисиниң түрлүк саһәлиридә йеңидин һәрбий хизмәткә қобул қилинған җәңчиләрниң қечиш әһвалиму еғирлашқан болуп, мәзкур җәмийәтниң ашкарилишичә, йилиға 40 миң җәңчи қошундин қечип кетидикән. Буниңдики сәвәбләр асаслиқи қошундики интизамсизлиқ вә қанунсизлиқ қилмишлири болуп һесаблинидикән.

Русийиниң www.newsru.com Намлиқ интернәт сәһиписиниң учуриға қариғанда, русийидә һәр йили, 350 миңдин артуқ йеши 18дин 27 яшқичә болған яшлар икки йиллиқ мөһләт билән мәҗбури һәрбий хизмәткә қобул қилинидикән. Әмма, 90٪ адәм һәрбий хизмәт өтәштин баш тартидикән. Бу сәвәбтин пәқәт кәмбәғәлләрниң пәрзәнтлирила һәрбий хизмәткә елинидикән. Лекин, русийә һәрбий даирилири бу хил тәнқидләрни һәм учурларни инкар қилған болуп ,улар русийә армийисидики мәсилиниң унчивала еғир әмәсликини билдүрмәктә. (Үмидвар)