ئىجتىمائىي سۇغۇرتا مەسىلىسى ئامېرىكا پرېزدېنت رىقابىتىدىكى مەركىزى تېمىغا ئايلاندى


2004.10.20

ئامېرىكا پرېزدېنتى جورجى بۇش بىلەن كېڭەش پالاتا ئەزاسى جون كەرېي ئوتتۇرىسىدىكى رىقابەت ئامېرىكىنىڭ ئىچكى مەسىلىلىرى بويىچە كەسكىن تۈس ئېلىشقا باشلىدى . ئىجتىمائىي سۇغۇرتا تۈزۈمى پرېزدېنت نامزاتلىرى ئوتتۇرىسىدىكى رىقابەتنىڭ مەركىزى تېمىسىغا ئايلاندى . دىمۇكراتلار پرېزدېنت نامزاتى جون كەرېي بىلەن جۇمھۇرىيەتچىلەر پرېزدېنت نامزاتى جورجى بۇش ئىجتىمائىي سۇغۇرتا تۈزۈمىنى ئىسلاھ قىلىش مەسىلىسى بويىچە بىر- بىرىگە شىددەت بىلەن ھۇجۇم قىلدى . سەيشەنبە كۈنكى سايلام پائالىيىتىدە ئىجتىمائىي سۇغۇرتا مەسىلىسى ، ئىراق ۋە تېرورچىلىققا قارشى تۇرۇش كۈرىشى قاتارلىق ئەنئەنىۋىي تېمىلارنىڭ ئورنىنى ئىگىلىدى . پرېزدېنت بۇش سەيشەنبە كۈنكى سايلام پائالىيىتىنى فلورىدادا ئېلىپ باردى . كېڭەش پالاتا ئەزاسى جون كەرېينىڭ سايلام پائالىيىتى پېنسىلۋانىيىدە داۋام قىلدى . يۇقىرىقى ئىككى شتات ھەر ئىككى پارتىيە پرېزدېنت نامزاتلىرىنىڭ غەلىبىگە يېقىنلىشىشدىكى ئاچقۇچلۇق شتاتلار بولۇپ ھېساپلىنىدۇ .

ئىجتىمائىي سۇغۇرتا تۈزۈمى ئامېرىكىدا دەم ئېلىشقا چىققانلارنىڭ مۇھىم كىرىم مەنبەسى بولۇپ ، بۇ مەسىلە ئىككى پارتىيە پرېزدېنت نامزاتلىرىنىڭ سەيشەنبە كۈنكى سايلام رىقابىتىنىڭ مەركىزى تېمىسىنى ئىگىلىگەن . ھازىرقى ئامېرىكا ئىجتىمائىي سۇغۇرتا سېستىمىسى 1940 ۋە 1950 - يىللاردىكى تۇغۇت دولقۇنىدا دۇنياغا كەلگەن بوۋاقلارنىڭ پىنسىيىگە چىقىش دەۋرىگە توغرا كېلىدۇ . بۇ ئامېرىكا ئىجتىمائىي سۇغۇرتا سېستىمىسىنىڭ مالىيە يۈكىنى ئېغىرلىتىۋېتىشى مۈمكىن . جون كەرېي پېنسىلۋانىيىدىكى سايلام پائالىيىتىدە پرېزدېنت بۇشنى ئامېرىكا ئىجتىمائىي سۇغۇرتا سېستىمىسىنى بىكار قىلىشقا ئۇرۇنماقتا ، دەپ ئەيىپلىگەن . جۇمھۇرىيەتچىلەر پرېزدېنت نامزاتىنى بايلار تەبىقىسىگە كۆڭۈل بۆلۈش بىلەن تەنقىتلىگەن جون كەرېي مۇنداق دەيدۇ : " ئۇنىڭ 4 يىل جەريانىدىكى بايلارغا قاراتقان باج كەچۈرۈم قىلىش سىياسىتى ئوتتۇرا تەبىقىدىكى ئائىلىلەرنىڭ مەنپەئەتىنى زىيانغا ئۇچراتتى ، ئىجدىمائى سۇغۇرتا تۈزۈمىنى خەتەرلىك يولغا ئېلىپ كىردى ، دۆلەتنىڭ ياشانغانلار ئالدىدىكى مەجبۇرىيىتىنى بىكار قىلدى ".

فلورىدا ئامېرىكىدا دەم ئېلىشقا چىققانلار كۆپ ئولتۇراقلاشقان شتاتلارنىڭ بىرى . پرېزدېنت بۇش بۇ يەردىكى سايلام پائالىيىتى جەريانىدا ئۆزىنىڭ ئىجتىمائى سۇغۇرتا تۈزۈمىنى بىكار قىلىش نىيىتى بارلىقىنى رەت قىلدى . جون كەرېينى قالايمىقان سۆزلەش بىلەن ئەيىپلىگەن پرېزدېنت بۇش مۇنداق دەيدۇ : " بۇ كېڭەش پالاتا ئەزاسى توختىماي قاقشاپ ، دائىم ئىشلىتىپ كېلىۋاتقان قالايمىقان سۆزلەش تاكتىكىسى قوللىنىۋاتىدۇ ، بىراق ئۇ ئۈزىنىڭ كەلگۈسىگە دائىر ئىجابىي پىلانىنى ئوتتۇرىغا قويالمىدى ، بۇ ئۇنىڭ خاتىرىسى ، شۇنداقلا بىر- بىرىگە زىت بولغان بىر قاتار ھەرىكەتلىرى ئارقىلىق ئىسپاتلىنىۋاتىدۇ" . پرېزدېنت بۇش ، دەم ئېلىشقا چىققانلار ئىجتىمائىي پاراۋانلىقىتىن داۋاملىق بەھرىمان بولىدىغانلىقى ھەققىدە ۋەدە بېرىپ ، بۇ مەسىلىنى ئومۇمى يۈزلۈك ھەل قىلىش چارىسى تېپىش كېرەك دەپ كۆرسەتتى .

ئۇ ياش خىزمەتچىلەردىن ئېلىنغان ئىجتىمائىي سۇغۇرتا بېجى ئۇلارنىڭ شەخسىي ھىساپ نومۇرىدا ساقلىنىدىغانلىقىنى ئەسكەرتىپ مۇنداق دەيدۇ :" بىز مەسىلىنى ئوخشىمىغان نۇقتىدا تۇرۇپ ئويلىشىمىز زۆرۈر . ئىجدىمائى پاراۋانلىقنى كۈچەيتىش ئۈچۈن ياش خىزمەتچىلەرنىڭ مۇئاشىدىن ئېلىنىدىغان بىر قىسىم باجنى ئۇلارنىڭ شەخسىي ھىساپ نومۇرىدا ساقلىىشىمىز كېرەك . بۇنى ئۇلارنىڭ ئۆز نامىدىكى خۇسۇسىي ھىساپ نومۇرى دىيىشكە بولىدۇ" . پرېزدېنت بۇشنىڭ سۆزلىرىگە پېنسىلۋانىىيىدىكى دىمۇكراتلار پرېزدېنت نامزاتى جون كەرېي دەرھال ھۇجۇم قىلدى . ئۇ مۇنداق دەيدۇ : " بۇشنىڭ خۇسۇسىيلار ئۆزى ئىگە بولۇش دىگىنى ، سەن پىنسىيىگە چىققاندا ئۆز يولۇڭنى ئۈزەڭ تاپ دىگەنلىكتۇر . ئەمىلىيەتتە بۇ ھىچقانداق مەخپىيەتلىك ئەمەس ، بۇ ئۇنىڭ پىلانى " . يېقىندا ئامېرىكا مەتبۇئاتلىرى ، پرېزدېنت بۇش 2 - قېتىم سايلانغان تەقدىردە ئىجتىمائىي سۇغۇرتا تۈزۈمىنى خۇسۇسىلاشتۇرۇشى مۈمكىن دىگەننى ئىلگىرى سۈرگەن . بىراق بۇ ئاق ساراينىڭ رەت قىلىشغا ئۇچرىدى .

ئامېرىكا پرېزدېنت سايلمىنىغا يەنە ئىككى ھەپتە قالدى . سايلامدا ئامېرىكىلىق مۇسۇلمانلارلارنىڭ كىمگە بىلەت تاشلايدىغانلىقى ئۈستىدىن خەلق رايىنى سىناش ئېلىپ بېرىلغان . جورجىتاۋېن ئۇنۋېرسىتى بىلەن يەنە بىر خەلقئارا ئاممىۋى تەكشۈرۈش ئورگىنى ئېلىپ بارغان خەلق رايىنى سىناش نەتىجىسى ، ئامېرىكىدىكى مۇسۇلمانلارنىڭ تۆتدەن ئۈچ قىسىمىدىن كۆپىرەكى جون كەرېينى قوللايدىغانلىقى مەلۇم بولغان . خەلق رايىنى سىناش پائالىيىتىگە قاتناشقان 1800 دەك ئامېرىكىلىق مۇسۇلماننىڭ % 76 جون كەرېيگە بىلەت تاشلايدىغانلىقىنى بىلدۈرگەن . 2000 - يىلدىكى سايلامدا مۇسۇلمانلارنىڭ كۆپ قىسىمى ھازىرقى پرېزدېنت جورجى بۇشنى قوللاپ بىلەت تاشلىغان ئىدى . كۆزەتكۈچىلەر ، ئامېرىكىلىق مۇسۇلمانلاردىكى بۇ خىل ئۆزگۈرىشكە 11 - سىنتەبىر ۋەقەسىدىن كېيىنكى تېرورچىلىققا قارشى ئۇرۇشنىڭ بىئاراملىق ياراتقانلىقى سەۋەپ بولغانلىقىنى ئىلگىرى سۈرمەكتە . (ئەركىن)

پىكىر قوشۇڭ

رادىئونىڭ ئىشلىتىش شەرتلىرىگە ئاساسەن، پىكىرلىرىڭىز تەكشۈرگۈچىلەر تەرىپىدىن تەستىقلىنىشى ۋە مۇۋاپىق دەرىجىدە تەھرىرلىنىشى تۈپەيلى، تور بەتتە دەرھال پەيدا بولمايدۇ. سىز قالدۇرغان مەزمۇنغا ئەركىن ئاسىيا رادىئوسى جاۋابكار بولمايدۇ. باشقىلارنىڭ كۆز قارىشى ۋە ھەقىقەتكە ھۆرمەت قىلىشىڭىزنى سورايمىز.