Ijtima'iy sughurta mesilisi amérika prézdént riqabitidiki merkizi témigha aylandi
2004.10.20
Amérika prézdénti jorji bush bilen kéngesh palata ezasi jon keréy otturisidiki riqabet amérikining ichki mesililiri boyiche keskin tüs élishqa bashlidi . Ijtima'iy sughurta tüzümi prézdént namzatliri otturisidiki riqabetning merkizi témisigha aylandi . Dimukratlar prézdént namzati jon keréy bilen jumhuriyetchiler prézdént namzati jorji bush ijtima'iy sughurta tüzümini islah qilish mesilisi boyiche bir- birige shiddet bilen hujum qildi . Seyshenbe künki saylam pa'aliyitide ijtima'iy sughurta mesilisi , iraq we térorchiliqqa qarshi turush kürishi qatarliq en'eniwiy témilarning ornini igilidi . Prézdént bush seyshenbe künki saylam pa'aliyitini floridada élip bardi . Kéngesh palata ezasi jon keréyning saylam pa'aliyiti pénsilwaniyide dawam qildi . Yuqiriqi ikki shtat her ikki partiye prézdént namzatlirining ghelibige yéqinlishishdiki achquchluq shtatlar bolup hésaplinidu .
Ijtima'iy sughurta tüzümi amérikida dem élishqa chiqqanlarning muhim kirim menbesi bolup , bu mesile ikki partiye prézdént namzatlirining seyshenbe künki saylam riqabitining merkizi témisini igiligen . Hazirqi amérika ijtima'iy sughurta séstimisi 1940 we 1950 - yillardiki tughut dolqunida dunyagha kelgen bowaqlarning pinsiyige chiqish dewrige toghra kélidu . Bu amérika ijtima'iy sughurta séstimisining maliye yükini éghirlitiwétishi mümkin . Jon keréy pénsilwaniyidiki saylam pa'aliyitide prézdént bushni amérika ijtima'iy sughurta séstimisini bikar qilishqa urunmaqta , dep eyipligen . Jumhuriyetchiler prézdént namzatini baylar tebiqisige köngül bölüsh bilen tenqitligen jon keréy mundaq deydu : " uning 4 yil jeryanidiki baylargha qaratqan baj kechürüm qilish siyasiti ottura tebiqidiki a'ililerning menpe'etini ziyan'gha uchratti , ijdima'i sughurta tüzümini xeterlik yolgha élip kirdi , döletning yashan'ghanlar aldidiki mejburiyitini bikar qildi ".
Florida amérikida dem élishqa chiqqanlar köp olturaqlashqan shtatlarning biri . Prézdént bush bu yerdiki saylam pa'aliyiti jeryanida özining ijtima'i sughurta tüzümini bikar qilish niyiti barliqini ret qildi . Jon keréyni qalaymiqan sözlesh bilen eyipligen prézdént bush mundaq deydu : " bu kéngesh palata ezasi toxtimay qaqshap , da'im ishlitip kéliwatqan qalaymiqan sözlesh taktikisi qolliniwatidu , biraq u üzining kelgüsige da'ir ijabiy pilanini otturigha qoyalmidi , bu uning xatirisi , shundaqla bir- birige zit bolghan bir qatar heriketliri arqiliq ispatliniwatidu" . Prézdént bush , dem élishqa chiqqanlar ijtima'iy parawanliqitin dawamliq behriman bolidighanliqi heqqide wede bérip , bu mesilini omumi yüzlük hel qilish charisi tépish kérek dep körsetti .
U yash xizmetchilerdin élin'ghan ijtima'iy sughurta béji ularning shexsiy hisap nomurida saqlinidighanliqini eskertip mundaq deydu :" biz mesilini oxshimighan nuqtida turup oylishimiz zörür . Ijdima'i parawanliqni kücheytish üchün yash xizmetchilerning mu'ashidin élinidighan bir qisim bajni ularning shexsiy hisap nomurida saqli'ishimiz kérek . Buni ularning öz namidiki xususiy hisap nomuri diyishke bolidu" . Prézdént bushning sözlirige pénsilwani'iyidiki dimukratlar prézdént namzati jon keréy derhal hujum qildi . U mundaq deydu : " bushning xususiylar özi ige bolush digini , sen pinsiyige chiqqanda öz yolungni üzeng tap digenliktur . Emiliyette bu hichqandaq mexpiyetlik emes , bu uning pilani " . Yéqinda amérika metbu'atliri , prézdént bush 2 - qétim saylan'ghan teqdirde ijtima'iy sughurta tüzümini xususilashturushi mümkin digenni ilgiri sürgen . Biraq bu aq sarayning ret qilishgha uchridi .
Amérika prézdént saylminigha yene ikki hepte qaldi . Saylamda amérikiliq musulmanlarlarning kimge bilet tashlaydighanliqi üstidin xelq rayini sinash élip bérilghan . Jorjitawén unwérsiti bilen yene bir xelq'ara ammiwi tekshürüsh orgini élip barghan xelq rayini sinash netijisi , amérikidiki musulmanlarning tötden üch qisimidin köpireki jon keréyni qollaydighanliqi melum bolghan . Xelq rayini sinash pa'aliyitige qatnashqan 1800 dek amérikiliq musulmanning % 76 jon keréyge bilet tashlaydighanliqini bildürgen . 2000 - Yildiki saylamda musulmanlarning köp qisimi hazirqi prézdént jorji bushni qollap bilet tashlighan idi . Közetküchiler , amérikiliq musulmanlardiki bu xil özgürishke 11 - sintebir weqesidin kéyinki térorchiliqqa qarshi urushning bi'aramliq yaratqanliqi sewep bolghanliqini ilgiri sürmekte . (Erkin)
Munasiwetlik maqalilar
- Bush bilen kerriy dölet ichi mesiliside munazire ötküzdi
- Amérika mu'awin prizidént namzatliri iraq we iqtisadi mesililer boyiche munazire élip bardi
- Bush jumhuriyetchiler partiyisi wekiller qurultiyida söz qildi
- Dik chéyni mu'awin prézdént kandidati namzatliqini qobul qildi
- Jumhuriyetchiler programmisi xitaygha a'it neziriyilerni öz ichige aldi