Xitay-türkiye soda munasiwiti


2007.06.18

Xitay xelq jumhuriyiti tijaret ministiri boshiley 70 kishilik bir hey'et bilen birlikte resmiy ziyaret üchün türkiyige keldi. 6-Ayning 17-küni istanbulda türkiye-xitay ish ademliri yighinigha qatnashqan xitay tijaret ministiri boshiley söz qilip , " türkiye bilen xitay otturisidiki hemkarliqqa ishenchimiz kamil. Biz konkért ish birliki qilishni arzu qilimiz. Men quruq gep qilmaywatimen, hey'itimizning ichide uchur - alaqe shirketliri, injénérliq we insha'at shirketliri bar. Biz siler bilen yéqindin hemkarlishishni arzu qilimiz" dédi. U yene ikki döletning soda munasiwitining parlaq ikenlikini éytti.

Bu qétimqi uchrishishta ikki dölet otturisida yéngi toxtamnamiler tüzülgen bolup, bular ikki dölet otturisida ayropilan seper sanining köpeytilishi, türkiyining béyjing we shangxey sheherliride tijaret ishxanilirini échishi, xitay shirketlirining türkiyige meblegh sélishi üchün türkiye - xitay ortaq sana'et rayoni qurush qatarliq toxtamnamiler iken.

Xitay ministiri boshiley türkiyining menzirisi, nopusi we iqtisadi tereqqiyatigha heyran qalghanliqini éytip, özlirining her jehettin hemkarliqqa teyyar ikenlikini tekitlidi. Türkiye tijaret ministiri kürshat tüzmen bolsa türkiye tarixida tunji qétim bu yil xitaygha satqan malning 1 milyart dollardin ashidighanliqini, 5 yildin kéyin 50 milyart dollardin ashidighanliqini tekitlidi.

Resmiy melumatlargha qarighanda, türkiye ötken yili xitaydin 7 milyart dollarliq mal alghan bolup, 630 milyon dollarliq mal satqan. Ikki dölet otturisidiki munasiwette türkiye hökümiti izchil halda aridiki tengpungsizliqni tüzütishni telep qilghan bolsimu, bu tengpungsizliq barghanséri zoraymaqta. Xitay tashqi ishlar ministiri 2002-yilidiki ziyaritide türkiyige 2 milyon sayahetchi ewetimiz dep wede bergen bolsimu, ötken yil xitaydin kelgen sayahetchi sani aran 40 ming etrapida iken. Xitay tijaret ministiri boshiley bu qétimqi ziyaritide "bu tijaret tengpungsizliqni yoqitish üchün 500 milyart dollarliq mal alimiz, tizimlikini béringlar" dégen.

Boshileyning bu sözi türk axbarat wastilirining mesxire obyéktigha aylandi. Radikal géziti bu heqte 'tatliq bir xam xiyal' dégen témida xewer berdi. Xewerde "xitay ministirining aghzidin bal aqti" déyilgen.( Erkin tarim) .

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.