Xitay bilen amérika yuqiri derijilikler söhbiti ötküzdi


2005.08.03

Amérika bilen xitay otturisida élip bérilghan yuqiri derijiliklerning istratégiyilik söhbiti seyshenbe küni béyjingda axirlashti. Amérika söhbet wekili, amérikining mu'awin tashqi ishlar ministiri robért zoliykning tekitlishiche, amérika bilen xitay munaswitini kücheytish yolida hemkarlishishi kérekken.

Zoliyk, söhbetning "nahayiti ehmiyetlik" we söhbet meydanining keypiyati" nahayiti semimi," ötkenlikini ilgiri sürdi. Zoliyning bildürüshiche, söhbet témisi aldin'ala békitilmigen. U, söhbetning bir qeder ixtiyari témilar boyiche élip bérilghanliqini bildürdi. Söhbet jeryanida ikki terep 2 - nöwetlik söhbetni bu yilning axirlirida washin'gtonda ötküzüshke qoshuldi.

Zoliyk: xitay bilen amérika mewjut xelq'ara sistémining shérikliri

Zoliykning eskertishiche, söhbetning muddi'asi ikki dölet hemkarliqi we öz ara chüshenchini ilgiri sürüsh bolup, söhbet témisi énérgiye, bixeterlik, térrorizm, iqtisadi tereqqiyat, soda, démokratiye we kishilik hoquq shundaqla xitay dölet re'isi xu jintawning bu yil 9 - ayda amérikigha qilidighan ziyariti qatarliq mesililerge chétilghan. Emma u, söhbetning konkért mezmunini ashkarilimidi.

Zoliykning muxbirlarni kütüwélish yighinida tekitlishiche, amérika hökümitining siyasiti xitayni dunyaning bixeterlik, iqtisadi we siyasi séstimisigha qatnashturushken. Zoliyk bu nishanning tamamlan'ghanliqini eskertip, " amérika bilen xitay mezkur sistémining shérikliri, nöwettiki mesile mezkur sistéma ichidiki payda - ziyan munasiwitige ige döletler menpe'et munaswitini qandaq tengshesh shundaqla nöwettiki we kélechektiki hemkarliqni dawamlashturush we kücheytishtur," dédi.

Amérika xelq pulining qimmitidiki tengpungsizliqni tügütishni üzliksiz ilgiri süridu

Zoliyk, xelq pulini qimmetlendürüsh mesilisini tilgha alghanda xitay hökümitining yéqinqi xelq pulini az miqdarda tengshesh herikitini muhim bir qedem, dep körsetti. Emma uning tekitlishiche, amérika xelq pulining qimmitidiki tengpungsizliqni tügütüshni özlüksiz ilgiri süridken. U, tamozhna béjini östürüsh bilen sodini cheklesh, dunya soda teshkilatigha bergen wedisige xilap shundaqla mesilini hel qilishning ijabiy charisi emes, dédi.

Zoliyk, söhbet jeryanida toqulma buyumlar mesilisini otturigha qoyghan. Xitay tashqi ishlar ministirliqining bayanatchisi chin gang, söhbetke xitay - amérika munasiwitining muqimliqi, saghlam tereqqiyati shundaqla rayon we dunya muqimliqini ilgiri sürüshke paydiliq, dep baha berdi.

Söhbet, gu'antanamodiki Uyghurlarning soti bilen bir kün'ge toghra keldi

Bilen béyjingdiki söhbet, xitay - amérika otturisida siyasi, herbiy we soda - iqtisadi talash - tartishlar ewj éliwatqan bir chaghda élip bérildi.

Yéqinqi yillarda xitay - amérika otturisidiki ixtilaplargha gu'antanamodiki Uyghur tutqunlar mesilisi qoshuldi. Xitay bilen amérika terpning 1 - awghust küni bashlan'ghan söhbiti, washin'gtondiki bir amérika fédéral sot mehkimisining gu'antanamodiki Uyghur tutqunlardin ababekri qasim we adil ablikimler toghrisida sot achqan künige toghra kelgen. Bu kishiler xitay hökümiti qayturuwélishni telep qiliwatqan tutqunlar idi.

Amérikidiki obzorchi sidiq haji rozining tekitlishiche, béyjingdiki söhbet bilen washin'gtondiki sotning bir kün'ge toghra kélishi kishini oylanduridiken. Sidiq haji rozi mundaq deydu:

8-Ayning 1-küni washin'gtonda gu'antanamodiki Uyghurlarni qandaq bir terep qilish toghrisida soy yighini bolup ötti. Del shu waqitta, del shu künde béyjingde jonggu – amérika ikki döletning yuqiri derijilik emeldarliri aliy söhbetke olturdi. Méningche bu tang nurining yétip kelgenlikidin dérek béridu.

"Xelq géziti": söhbet xitay - amérika munasiwiti sezgür ehwalda turiwatqan bir chaghda ötküzüldi

Xitay hökümitining zuwani "xelq géziti" 1 - awghust küni béyjingdiki söhbet toghrisida obzor élan qilip, söhbet amérika xitaygha jiddi diqqet qiliwatqan sezgür bir chaghda chaqirildi shundaqla bu söhbet xitay - amérika munasiwitining tereqqiyatida yitekchilik xaraktérge ige, dep eskertken.

Amérika dölet mudapi'e ministirliqi yéqinda tarqatqan bir doklatida, xitayning herbiy tereqqiyati asiya bixeterlikige tehdit, dep tekitligen. Xitay terep bu qétimqi uchrushushni " istratégiyilik söhbet", dep atighan. Emma amérika terep "yuqiri derijilikler söhbiti", dep atidi. Amérikining qarishiche, " istratégiyilik söhbet" ittipaqdash döletler otturisida élip bérilidken. (Erkin)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.