Arxip

Xitay karxaniliri teripidin monopol qilin'ghan Uyghur qol hünerwenchiliki

"Shiwétsiyede chiqidighan tötinchi dunya" zhurnili Uyghurlar heqqide izchil maqale élan qilip kéliwatqan axbarat wastilirining biri. Bu zhornalning asasi meqsiti dunyada yoqilish girdabigha bérip qalghan milletler heqqide teshwiqat élip bérish we ularni saqlap qélishni teshebbus qilish bolup, Uyghurlar ularning teshwiqatining asasliq nishanlirining biri bolghan.

Ereb dunyasi mutexessisi warisjan ependi bilen söhbet (2)

Yéqinqi yillardin béri Uyghur mesilisi amérika, yawropa döletliride tézla ilgirilewatqan bolsimu, islam dunyasi Uyghur mesilisige yéterlik derijide köngül bölmeywatidu.

Alim rabik isma'il meshhur kompozitor quddus ghujamyarof heqqide toxtaldi (1)

Qazaqistan xelq artisi, meshhur kompozitor quddus ghujamyarof tughulghanliqining 90 yilliqi munasiwiti bilen uning heykilining yopuqini échish murasimi bilen birlikte ötküzülgen bir qatar pa'aliyetler dawamida muxbirimizning ziyaritini qobul qilghan Uyghur alimi rabik isma'il Uyghurlarning dunyagha tonulghan meshhur kompozitori quddus ghojamyarofning ijadiy pa'aliyetliri toghrisida toxtaldi.

On yildin buyan balilarning qénini shorawatqan yalmawuzlar jemeti pash boldi

Uyghur élining qanun torida bérilgen xewerlerdin melum bolushiche, yéqinda qeshqer sheherlik xelq soti yéqinda bir jemettin shekillen'gen adem bédikliri guruhi üstidin sot achqan bolup, yéngisar nahiyisidin bolghan toxti we uning ayali gülnisa qatarliq 38 qara niyetlik adem bédikliri, narside balilarni pul tépish qorali qiliwalghan bolup, 10 yil ichide 83 neper balini ichkiride ashxana achimiz dégen'ge oxshash bahaniler bilen aldap apirip qebih usullar arqiliq ularni sétip hemde oghriliqqa sélish arqiliq pul tapqan.

" Uyghur musteqilchiliri béyjing hawa qatnishini 4 sa'et toxtashqa mejburlidi"

Fransiye axbarat agéntliqi bügünki xewiride béyjingning olimpik échilish murasimi mezgilide béyjing hawa qatnishini 4 sa'et toxtish qarari alghanliqini xewer qildi. Xewerde, xitay awi'atsiye da'iriliri, béyjing olimpikining bixeterlikige képillik qilish üchün, béyjingdiki ayrodrom we hawa yoli shirketlirige olimpik murasim mezgilide béyjinggha kélidighan we béyjingdin uchidighan hawa qatnishini tamamen toxtitish heqqide uqturush chüshürgen. Uqturushning rohi buyiche, béyjing hawa qatnishi, 8 ‏ - awghust küni kech sa'et 7 :59 din kéche sa'et 12 ge qeder 4 sa'et toxtaydu.

1949 ‏ - Yilidin buyan xitay hökümranliq qiliwatqan 'shinjang' (1)

Xitayche 'shinjang' yeni yéngi chégra dégen bu namdiki 'yéngi' dégen sözning özi bu jayning ezeldin xitayning zémini emeslikini ispatlaydu, - dep kitabini bashlaydu xitay kommunist partiye tarixini tetqiq qilish bilen tonulghan, hazir teywende turuwatqan siyasiy mulahizichi lin bawxu'a ependi, - xitaylar 'shinjang' dep atiwalghan bu jayning tarixi xitaylar tajawuz qilghan tarix, shundaqla, bu eldiki yerlik xelqning xitaydin qutulush heriketliri toxtap qalmighan tarix.

Ereb dunyasi mutexessisi warisjan ependi bilen söhbet (1)

Yéqinqi yillardin béri Uyghur mesilisi amérika, yawropa döletliride tézla ilgirilewatqan bolsimu, islam dunyasi Uyghur mesilisige yéterlik derijide köngül bölmeywatidu.

Qehriman ghojamberdi ürümchi we qeshqerlerdiki basturush heqqide toxtaldi

8 ‏- Iyul ürümchide, 9 ‏- iyul qeshqerde yüz bergen Uyghur yashlirini étip öltürüsh weqeliri dunya metbu'atlirida élan qilin'ghandin kéyin , chet'ellerde yashawatqan Uyghurlar arisida qattiq naraziliq peyda qildi.

Saqchilar toghra ishiktin chiqalmaydighan, keyni ishikidin tikiwétidighan boldi

" Yéngi tang téléwiziyisi" 2008 ‏ - yili 7‏ - ayning 14‏ - küni "yangjiya palwanning eks sadaliri,saqchilar arqa ishiktin tikiwitidighan boldi" mawzuluq xewer anglatti. Béyjingliq yash yigit yangjiya palwanning, shangxey yabiy saqchixanisigha hujum qilghanliqi toghrisida, 7‏ - iyul shangxey sheherlik saqchi idarisi axbarat élan qilish yighini échip tekshürüsh netijisini élan qildi. Biraq tekshurush netijisini qétigha élip qoyghan bir kishi chiqmidi.

Heptilik xewerler ( 12 - iyuldin 18 - iyulghiche)

Amérika dölet mejliside 2 - qétimliq Uyghur medenyet küni ötküzüldi

Amérika dölet mejlisining kishilik hoquq guruppisi bilen amérika Uyghur birleshmisi we xelqara Uyghur kishilik hoquq fondi jem'iyitining birlikte uyushturishida, 16 ‏ - iyul küni, amérika dölet mejlisi binasida 2 ‏ - qétimliq Uyghur medeniyet küni ötküzüldi.

Ili wilayitide keng kölemlik tazilash herikiti qanat yaydurulmaqta

Xitay hökümiti Uyghur élining sabiq ili wilayitidiki ghulja shehirini merkez qilghan her qaysi nahiyilerde ayrim - ayrim keng kölemlik tazilash herikiti élip barmaqta.

Amérika awam palata ezasi Frank Wolf xitay ziyaritining xulasisini élan qildi

Amérika awam palata ezasi Frank Wolf, ötken hepte xitayni ziyaret qilghan we xitayning insan heqliri weziyitini közetken idi. U bügün xitay ziyaritining xulasisini élan qildi.

Xitay hökümiti "pida'iylar" namida ish kütüp turghanlarni Uyghur élige köplep ewetmekte

Shinxu'a xewer torida ashkarilinishiche, bu yil gherbni échish pida'iyliri dégen nam bilen Uyghur élige yene 908 neper aliy mektep püttürgen xitay oqughuchilar ewetilidighan bolup, da'iriler ularni asasen Uyghur élidiki yerlik hem bingtu'enning muhim memuriy, qanun organliri hemde qanun sahelirini asas qilip xizmetlerge orunlashturushni pilanliq élip baridiken.

Lin bawxu'a: xitay olimpiktin paydilinip Uyghurlargha qirghinchiliq qiliwatidu

Radi'omizning teklip muxbiri chyaw lungning béyjingdiki méhmanxanilar arqiliq éniqlap xewer qilishiche, xitay kommunist hökümiti hazir 'olimpikni qoghdash' dégen nam bilen, 'Uyghurlarni méhmanxanilargha qobul qilishtin burun jama'et xewpsizliki tarmaqlirigha melum qilishi lazim' dep buyruq chüshürgen. Xitayning quruqluq, déngiz, hawa qisimliri bolsa 'olimpikni qoghdash jéngi qilishqa teyyar' ikenlikini jakarlimaqta.